Disneyland

Jedna z najpopularniejszych powieści Stanisława Dygata pełna przewrotnej ironii i specyficznego Dygatowskiego humoru. Architekt Marek Arens, któremu sławę przyniosła lekkoatletyka, spotyka na balu maskowym tajemniczą, intrygującą Jowitę. Dziewczyna jednak znika bez śladu. Mimo że Marek rozmawiał z nią zaledwie chwilę i widział tylko jej oczy pod czarczafem, nie może o niej zapomnieć... Czy Jowita to kobieta z krwi i kości, czy wytwór jego wyobraźni? Wkrótce Marek poznaje studentkę Agnieszkę, w której się zakochuje. Podejrzewa, że jest ona Jowitą... 'Disneyland' to powieść o pogoni za marzeniami, o pogoni za miłością i szczęściem. To również realistyczny wycinek rzeczywistości lat 60. XX wieku – środowiska artystycznego i intelektualnego. Wspomnienia głównego bohatera oraz rozważania o sprawach dla niego najważniejszych – miłości i wierności, przyjaźni i lojalności, kobiecości i męskości, poszukiwaniu sensu życia – sprawiają, że powieść jest i będzie zawsze aktualna. 'Disneyland' został zekranizowany przez Janusza Morgensterna w 1967 roku – film zatytułowano Jowita (nagroda za reżyserię na festiwalu w San Sebastian). Autorem scenariusza był Tadeusz Konwicki, a dialogów – Stanisław Dygat. W filmie wystąpili m.in. Daniel Olbrychski, Barbara Kwiatkowska, Kalina Jędrusik i Zbigniew Cybulski. Niezwykłe, jak się znalazł ten zdolny człowiek w polskiej literaturze współczesnej, pełnej łez, patosu i okrzyków rozpaczy. Zaprawdę, Dygat zasługuje na to, aby mieć u swego boku krasnoludki, które przygrywałyby mu na złotych harfach albo przynajmniej sentymentalnego diabełka w butelce, co z wnętrza szklanego więzienia opowiadałby mu swoje dziwne przygody (...). Jego wyśmienite książki są tak zabawne i osobliwe, że muszę skapitulować wobec pokusy opisu ich treści. A jednak ukazują one tylko smutne igraszki człowieka, który nieustannie dziwi się, jak beznadziejnie głupi i pozbawieni humoru mogą być dorośli, jak mało serdeczności sobie okazują; dziwi się też, jak mogą spędzać czas zajmując się tylko polityką, wojną i wszelką rozpaczą, gdy przecież Bóg wie, iż trochę zabawy, trochę nieszkodliwego pobajdurzenia i, przy okazji, rozkoszowania się tym, a o ileż byłoby przyjemniej i ładniej. Marek Hłasko Stanisław Dygat (1914-1978) Wybitny polski prozaik, autor powieści i opowiadań, felietonista, dramaturg oraz scenarzysta filmowy. Studiował architekturę i filozofię w Warszawie. Był wnukiem Ludwika Dygata powstańca z 1863 roku, który po upadku powstania wyemigrował do Francji. W roku 1946 debiutował głośną powieścią Jezioro Bodeńskie, którą dzisiaj zalicza się do klasyki polskiej literatury XX wieku (w 1986 roku zekranizował ją Janusz Zaorski, zagrali m.in. Krzysztof Pieczyński, Maria Pakulnis oraz Gustaw Holoubek – film otrzymał Złotego Lamparta na Miedzynarodowym Festiwalu Filmowym w Locarno). Wcześniej, w roku 1958, powieść Dygata 'Pożegnania' sfilmował Wojciech Jerzy Has (zagrali m.in. Tadeusz Janczar, Maria Wachowiak – film zdobył na festiwalu w Locarno nagrodę FIPRESCI). Dygat zajmował się również tłumaczeniami litetatury obcej – przełożył m.in. 'Wieczór Trzech Króli' Szekspira oraz 'Króla Edypa' Sofoklesa. Był mężem aktorek Władysławy Nawrockiej i Kaliny Jędrusik oraz ojcem pisarki Magdy Dygat. Do jego najbardziej znanych utworów należa: 'Jezioro Bodeńskie', 'Pożegnania', 'Podróż', 'Disneyland', 'Dworzec w Monachium'.