Nie-Boska komedia, Irydion

Nie-Boska komedia Utwór ukazał się w 1835 r., wpisując się w krąg powszechnie znanych i dyskutowanych arcydzieł popowstaniowego dramatu romantycznego. Coraz wyraźniej zarysowujące się w ówczesnej Europie konflikty społeczne oraz nurtujące Krasińskiego przemyślenia, lęki i obsesje z nalazły swój wyraz właśnie w tym dramacie. Dzieło to, w pierwotnej wersji zatytułowane Mąż, nawiązuje do słynnego utworu Dant ego. Podobnie jak główny bohater arcydzieła włoskiego poety przemierza szlak wiodący przez piekło, czyściec i raj, tak i hrabia Henr yk odbywa swą wędrówkę po świecie ziemskim, podróżując w nocnych ciemnościach po obozie rewolucjonistów... Irydion Utwór czasowo najbliższy Nie-Boskiej komedii pozwala wniknąć w tak istotną dla historyzmu poety zasadę czynu, możliwości i se nsu działania w świecie. Irydion, Grek chowany przez ojca w idei zemsty na Rzymie, żyje tylko żądzą czynu i wszystko dla dopełnienia czynu poświęca: ukochaną siostrę, swoją miłość...