Niepełka

Weronika, niepełnosprawna gimnazjalistka, przeprowadza się ze swoją mamą z Warszawy do odleglego Trzebiatowa. Dla dziewczyny to jakby przenosiny do innego świata. Ciężko jej się odnaleźć w małej miejscowości, a biorąc pod uwagę, że jest osobą nieśmiałą, poruszającą się na wózku inwalidzkim, to zaaklimatyzowanie się i zasymilowanie z rówieśnikami jest dla niej wyzwaniem. W Warszawie Weronika uczęszczała do szkoły integracyjnej, w której nie czuła się jak odmieniec, a sam budynek był przystosowany dla niepełnosprawnych. W Trzebiatowie takich warunków nie ma i o ile bariery architektoniczne da się pokonać przy pomocy życzliwego kolegi, to bariery w ludziach są znacznie trudniejsze do przełamania.

Jedną z nowych klasowych koleżanek Weroniki jest Kinga. To typowa szkolna gwiazda, wokół której zbierają się inne dziewczątka chcące bić odbitym od Kingi światłem. Kinga jest wprawdzie utalentowana (śpiewa i z sukcesem wzięła udział w telewizyjnym talent show), ale jej zachowanie pozostawia wiele do życzenia. Zadziera nosa, jest opryskliwa, manipuluje innymi i nie grzeszy empatią. Na dodatek pojawienie się w klasie Weroniki odbiera jako zagrożenie swojej pozycji osoby, która koncentruje niemal całą uwagę otoczenia.

Historia opisana przez Dorotę Schrammek zbudowana jest wokół dwóch mocno spolaryzowanych bohaterek i nie mniej jaskrawych przeciwieństw postaw i wartości: dobro vs. zło, skromność vs. szpanerstwo, popularność vs. bycie niemal niewidocznym dla otoczenia, prostolinijność vs. fałsz.
Podział jest bardzo prosty. W związku z tym jedną bohaterkę polubiłam bardzo (oczywiście Weronikę), a do drugiej poczułam wyraźną awersję.

Autorka przeciwstawia sobie Weronikę i Kingę na wielu wymiarach, tworząc klarowny, czarno-biały, podział.
Sama fabuła nie jest fikuśna, ale pamiętając o tym, że książka jest skierowana do nastolatków (raczej tych młodszych), nie jest to mankament, a przekaz staje się oczywisty i jak oliwa wypływa na wierzch. Bo to jest właśnie największy atut "Niepełki" - przesłanie. Bez nachalnego moralizatorstwa Dorota Schrammek pokazała, jakie zachowania są godne pochwały, a jakie potępienia, jakimi wartościami należy kierować się w życiu, a jakie czynią nas "wydmuszkami".
Każda lektura dla nastolatków niosąca w sobie jakieś przesłanie i głębię, a nie tylko stanowiąca rozrywkę, jest bardzo potrzebna i ważna. Tym bardziej, gdy nastoletni bohaterowie, ich język oraz zachowania są wiarygodnie skonstruowane i opisane przez, dorosłego przecież, autora. Mój prywatny ekspert w kwestii świata nastolatków (czyli moja córka) potwierdza, że wszystko w "Niepełce" jest pod tym kątem prawdziwe.

Jestem zadowolona, że mogłam poznać "Niepełkę" i bardzo się cieszę, że również moja córka ja przeczytała. To po prostu mądra w swojej wymowie książka, którą rekomenduję podsuwać każdemu czytelnikowi w okresie adolescentnym. Nikomu taki moralny kompas nie powinien zaszkodzić, a może pomóc w przejściu na jasna stronę mocy ;-). Według mnie to świetna lektura na lekcje etyki i punkt wyjściowy do dyskusji i przemyśleń.