Polski Samolot i Barwa 1918-1939

Na tradycje polskiego lotnictwa, oprócz jego działalności, składa się również barwa samolotów. Jesteśmy przywiązani do biało-czerwonej szachownicy, której forma i sposób umieszczania zmieniały się z upływem czasu. Również częścią składową historii naszego lotnictwa są godła eskadr, dywizjonów i pułków, znaki indywidualne, numery taktyczne i to wszystko, co stanowi malowanie samolotu. Nadawanie określonych właściwości reemisyjnych światła widzialnego powierzchniom statków latających może służyć celom użytkowym, np. umożliwianiu bądź ułatwianiu ich rozpoznania i identyfikacji lub też odwrotnie, ich maskowaniu, a więc utrudnianiu dostrzegania na ziemi i w powietrzu. Może też ułatwiać eksploatację przez umieszczanie napisów i znaków eksploatacyjnych, zwiększać bezpieczeństwo za pomocą napisów i znaków ostrzegawczych i wreszcie może zależeć od wymagań estetyki. Historia lotnictwa nagromadziła ogromną liczbę różnych typów i wersji statków latających, i jeszcze większe bogactwo ich form barwnych. Tym bogactwem charakteryzuje się również historia polskiego lotnictwa wojskowego. Mimo że książka dotyczy w zasadzie lotnictwa wojskowego, uwzględniono w niej również zasady oznaczeń statków latających w polskim lotnictwie cywilnym okresu międzywojennego i ich barwy, szczególnie w tych przypadkach, gdy poszczególne typy oraz wersje statków latających były używane zarówno w lotnictwie cywilnym, jak i wojskowym, lub też gdy niektóre cywilne prototypy miały znaczenie dla rozwoju samolotów przeznaczonych dla wojska. Barwa 'mundur' samolotu jest elementem, który obok kształtu płatowca skupia uwagę obserwatora. Barwa i kształt samolotu są ze sobą związane. W niniejszej pracy przedstawiono chronologicznie sposoby malowania i oznaczania, a także zdjęcia i rysunki samolotów, oraz podano krótkie dane poszczególnych konstrukcji w celu przedstawienia obrazu przemian sprzętu lotnictwa wojskowego na przestrzeni jego historii. Należy zwrócić uwagę, że niektóre zamieszczone dane dotyczące malowania opierają się jedynie na czarno-białych zdjęciach nie odzwierciedlających wiernie kolorów, co powoduje, że nie są one pewne. Przedstawiono w możliwie szerokim zakresie zestaw oznaczeń, godeł jednostek lotniczych różnego szczebla, znaków indywidualnych. Wiele faktów z przeszłości dotyczących malowania i oznakowania polskiego sprzętu latającego w okresie międzywojennym jest jeszcze nie wyjaśnionych. Szczegóły niektórych godeł odtworzono jedynie na podstawie zdjęć nie zawsze dobrej jakości. W niektórych przypadkach powiązanie oznaczeń i emblematów z konkretnymi jednostkami wojskowymi pozostaje domniemaniem, wobec braku jednoznacznych dokumentów. Być może zmieni się to w przyszłości. Wciąż bowiem ujawniane są nowe materiały historyczne, ukazują się nowe opracowania, ujawniane są nowe zdjęcia. Dzięki tym nowym materiałom możliwe było rozszerzenie książki i wzbogacenie jej strony ilustracyjnej. Nagromadzenie dokumentów i zdjęć jest ogromne i książka niniejsza z konieczności stanowi jedynie wybór charakterystycznych sposobów malowania i oznaczania statków powietrznych w polskim lotnictwie wojskowym od jego zarania do 1939 r.