Księgarnia Akademicka

Pomysł napisania poradnika wynika z długoletniego doświadczenia zawodowego redaktorek, które doskonale orientują się zarówno w samym procesie glottodydaktycznym, jak i znają braki literatury glottodydaktycznej. Autorzy poszczególnych części monografii, czynni dydaktycy, dzielą się wiedzą i doświadczeniami, podsuwają pomysły metod, technik i form pracy, wskazują dodatkową literaturę pomagającą lepiej zgłębić omawiane zagadnienia. (…) ze względu na zawartość merytoryczną, walory kompozycyjne i redakcyjne, a także znaczenie w praktyce glottodydaktycznej uważam tę monografię za jedno z bardziej wartościowych opracowań glottodydaktycznych, które w ostatnim czasie pojawiły się na polskim rynku wydawniczym. Co więcej, powinno stać się niezbędnym elementem biblioteczki pomocy glottodydaktycznych dla osób przygotowujących się do zawodu i początkujących lektorów. Nauczyciele z doświadczeniem także znajdą tutaj interesujące i pożyteczne treści. Z monografią winni się zapoznać również potencjalni autorzy pomocy dydaktycznych. Z recenzji dr hab. Małgorzaty Gębki-Wolak Za główną, chociaż nie jedyną zaletę tej pracy należy uznać opis wnikliwych badań i rozpoznawania adresatów ukierunkowanego procesu nauczania języka obcego. Jest to analiza wielopłaszczyznowa – zarówno antropologiczna, kulturowa, biologiczna, środowiskowa, jak i psychologiczna czy religioznawcza. (…) Autorzy po wielokroć wskazują na istotę dwubiegunowości w praktyce glottodydaktycznej. Po pierwsze, na mentalne, kulturowe czy językowe podobieństwa uczących się i nauczających – po drugie, na inwentarze różnic, jakie zawsze zachodzą na pograniczu językowych światów i zbiorowych wyobrażeń. Dzięki temu możliwa jest nie tylko przemyślana strategia nauczania, lecz również świadomy proces uczenia się i poznawania. Z recenzji dra hab. Piotra Garncarka

Głęboko jestem poruszony. To bardzo piękna książka! Owszem, bardzo osobista ale siła tych wierszy, ich piękno, a także tak! ich skupiona, nieskazitelna forma"" opanowują"" niejako to, co mogłoby być zbyt głośnym"", zbyt bezbronnym wyznaniem. Siła poezji udziela się bezbronności i pozwala dzielić się nią, a krzyk wycisza do szeptu, do głosu milczenia.

Czy historia – idiosynkratyczny produkt wielowiekowej tradycji Zachodu – miała swój ekwiwalent na subkontynencie indyjskim? Czy to dopiero Zachód odsłonił przed Indusami wartość, jaką przeszłość może mieć dla teraźniejszości? Marathowie posiadali długą i bogatą tradycję własnego języka i jego formy literackiej, a mimo to ich wódz Śiwadźi w przededniu królewskiej konsekracji (1674) zlecił kompozycję dzieła poecie przynależącemu do innej kultury literackiej. Czy świadome wkraczanie nowego „państwa” w krąg dworskiej kultury literackiej języka bradź było związane z politycznymi ambicjami wielkiego wodza? Czy forma i treść poematu, gatunek i środki ekspresji mogły dlań stanowić narzędzia w procesie konsolidacji władzy? "Zapis przeszłości w Indiach. Dworska kultura literacka języka bradź" to studium fragmentu historii dynamicznej ekspansji języka regionalnego na subkontynencie indyjskim okresu wczesnej nowożytności (1500-1800), ale przede wszystkim – charakterystyka zaangażowania w dyskurs o przeszłości i dyskurs władzy tej części tradycji literackiej języka hindi, którą jeszcze do niedawna uważano za obsceniczną, dekadencką i bezużyteczną.

Naczelnym celem badawczym prezentowanej monografii jest analiza konstytucji państw pojugosłowiańskich, przede wszystkim mając na względzie legitymizację/uprawomocnienie w ich zapisie ustroju politycznego. Zagadnienie to jest szczególnie interesujące dla politologa zajmującego się przemianami ustrojowymi państw współczesnych. Powstanie samodzielnych siedmiu państw: Republiki Słowenii, Republiki Chorwacji, Republiki Macedonii,Bośni i Hercegowiny, Republiki Serbii, Czarnogóry, Republiki Kosowa, które nastąpiło na przełomie XX i XXI wieku jako wynik rozpadu struktury Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii, zmusza do ustalenia zarówno kwestii ustroju politycznego każdego państwa, jak też skłania do odpowiedzi na pytanie, czy ustrój polityczny każdego z tych państw jest w wystarczający sposób uprawomocniony/legitymizowany w akcie prawnym temu służącym. Oczywistym bowiem jest, że każde państwo, będąc polityczną organizacją społeczeństwa, by za tak kategoryzowaną organizację mogło być uznane, musi posiadać ustawę zasadniczą z cechami jej przynależnymi. Wszystkie wymienione państwa, obecnie funkcjonujące jako w pełni samodzielne, posiadają własne ustawy zasadnicze, które legitymizują/uprawomocniają deklarowany przez ich ustrojodawców ustrój polityczny.

Wszystkie postaci z tych dramatów wygenerowały się w mojej wyobraźni, jakbym była nie człowiekiem, lecz wielomaciczną humanoidalną kreatywnicą, dającą życie giganto-matką, czerpiącą ze źródła niekończącej się płodności. Nie wydaje wam się bezwstydne, że tak wprost mówię o tym, co wypłynęło z mojego wielomacicznego brzucha? Mówię wprost, bo jestem już u kresu sił. Któregoś dnia obudzę się pod troskliwą opieką pielęgniarek, które będą mówiły „pani Małgorzato, te czterdzieści cztery pigułki po porannej kawie poprawią pani nastrój i nie będzie pani usiłowała już więcej pozbawić się życia, wydłubując swoje serce łyżeczką po kawałku”. Może tak będzie, a może zamieszkam w chatce na Grenlandii i będę opowiadać swoje historie kamykom oraz fokom, i dla nich się będę rozszczepiać? A może zakopię wszystkie swoje macice, a one przebiją się przez środek ziemi i wybiją w Nowej Zelandii pod postacią jagód, które zje przechodząca Maoryska w ciąży… Po dwudziestu latach niepojęty wysyp maoryskich talentów zaskoczy świat. Kiaora. Małgorzata Sikorska-Miszczuk

Niniejsza publikacja jest efektem międzynarodowej konferencji naukowej Miasto w procesie przemian od czasów nowożytnych do współczesności / La ville et le processus de transition de l’époque moderne ŕ nos jours, która odbyła się w Instytucie Historycznym i Instytucie Filologii Romańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Centrum Historii Zajezdnia w dniach 8-10 czerwca 2017 roku. Przedstawiane wyniki badań stanowią ważny głos w toczonym nieprzerwanie od czasów starożytnych do dziś dyskursie na temat miast i ich oddziaływania na społeczeństwo. Wydaje się, że powiązanie skupiska miejskiego i zaplecza wiejskiego oraz jego rozgraniczenie formalno-prawne, ale też ekonomiczno-funkcjonalne to jeden z podstawowych czynników kierujących nas od tradycji grecko-rzymskich do współczesności. Fernand Braudel pisał: „Miasta są jak transformatory elektryczne: zwiększają napięcie, przyspieszają wymianę, poddają ludzi stałej presji. Zrodziły się przecież z najstarszego i najbardziej rewolucyjnego podziału pracy: po jednej stronie uprawa roli, po drugiej zajęcia zwane miejskim”. Czy jednak miał rację? Czy opisywane przemiany i współczesne procesy nie są tworzeniem „antycznego polis” w nowej, globalnie miejskiej wersji, w której obszar wsi został niejako wchłonięty przez miasta? Być może wieś odchodzi w przeszłość i jesteśmy świadkami powstawania konurbacyjnego, ogólnoświatowego polis?

Zbiór źródeł Europejskie drogi staropolskich peregrynantów pod redakcją naukową Bogdana Roka i Filipa Wolańskiego zawiera trzy niezwykle cenne teksty źródłowe: Teofila Szemberga Diariusz peregrynacji Neapol – Lizbona (1595) w opracowaniu Mariana Chachaja, Protazego Neveraniego Diariusz drogi hiszpańskiej na Kapitułę Generalną w Valladolid w opracowaniu Bogdana Roka i Filipa Wolańskiego w tłumaczeniu Dariusza Piwowarczyka i Tomasza Babnisa oraz Dziennik podróży z lat 1787-1788 pióra Franciszka Bielińskiego, opracowany i przełożony z francuskiego przez Macieja Foryckiego. Prace te stanowić mogą ważne wydawnictwo służące badaczom historii kultury staropolskiej. Tekst przygotowany przez Mariana Chachaja jest nowym opracowaniem diariusza znanego z edycji Jana Czubka z 1925 r. pod zmienionym tytułem. Opracowanie to opiera się wprawdzie na tym samym rękopisie, jednak zostało przygotowane zgodnie ze współczesnymi zasadami edycji, co więcej – Chachaj w przekonujący sposób dowodzi, że autorem diariusza jest Teofil Szemberg. Relacja reformaty Protazego Neveraniego z 1740 r. została udostępniona w wersji bilingwicznej, co pozwala zapoznać się nie tylko z sarmacką perspektywą staropolskiego peregrynanta poznającego Europę Zachodnią, ale również językiem, jakim posługiwał się, spisując swoje wrażenia. Diariusz Franciszka Bielińskiego to ponad siedemdziesięciostronicowa relacja z wojaży pisarza wielkiego koronnego między Sieną a Rzymem. Wartość tego tekstu jest nie do przecenienia, zważywszy na erudycję i znawstwo, z jakim autor opisywał odwiedzane miejsca, ze szczególnie cennymi relacjami dotyczącymi Florencji i Korsyki.

„Katalog [… ] jest wielkim osiągnięciem naukowym i zarazem dziełem pomnikowym, które dla kolejnych pokoleń badaczy stanowić będzie fundamentalny punkt odniesienia w badaniach nad pieczęciami, herbami i rodzinami rycerskimi na Śląsku”. Z recenzji prof. dra hab. Mateusza Golińskiego „Nie ma porównywalnego dzieła w skali ziem polskich. [… ] Nie jest to wyłącznie dzieło sfragistyczne, ale w pewnym sensie staje się ono zarazem herbarzem szlachty śląskiej. [… ] Chciałbym [… ] podkreślić zasadnicze walory recenzowanej pracy [… ], którą oceniam bardzo wysoko. Chodzi o publikację, która powinna stać się pewnym wydarzeniem naukowym w skali międzynarodowej (co nieczęsto zdarza się w polskiej mediewistyce)”. Z recenzji prof. dra hab. Tomasza Jurka

Po raz pierwszy zetknąłem się z relacją Julii Nikołajewnej Danzas o jej więziennej i łagrowej poniewierce pisząc o Kanale Białomorskim; jest ona jedną z bohaterek mojej książki – poświęciłem jej rozdział Dama o greckim profilu. Ponieważ z tamtego czasu zostały mi zrobione na własny użytek tłumaczenia fragmentów Czerwonej katorgi – uznałem, że wspomnienia te powinny być szerzej udostępnione. Przełożyłem zatem ich całość, korzystając z rosyjskiej wersji dzieła (jego oryginał został wydany po francusku). Niemałą zachętą i pomocą był dla mnie surowy styl autorskiej narracji oraz jej niczym niezmącona prostota. Czerwona katorga jest zapisem dziesięciu lat z życia Julii Danzas. Spójrzmy więc w przeszłość i podążajmy jej duktem: zdanie za zdaniem, krok za krokiem, rok za rokiem… Oddaleni niemal sto lat od opisywanych wydarzeń, patrzymy na aresztowanie autorki jesienią 1923 roku, na przewiezienie jej do więzienia w Moskwie, pełną udręczeń wywózkę na Sybir, długi pobyt w tiurmie w Irkucku, przejazd z powrotem przez cały kraj i osadzenie w łagrze na Wyspach Sołowieckich, więźniarskie przeżycia na skrawku ziemi otoczonym wodami Morza Białego, i potem na pobyt w Miedwieżjej Gorze w Karelii. Odczytanie dołączonych do wydania kilku listów Julii Danzas do Maksyma Gorkiego i Jekatieriny Pieszkowej zobrazuje więzienną rzeczywistość Rosji lat 20. i 30. XX wieku lepiej niż niejeden tom uczonej rozprawy sowietologicznej. Ze Wstępu

Monografia doktora Ciszewskiego jest na tle nie tylko polskich prac poświęconych zasadzie neutralności światopoglądowej dziełem wyjątkowym: nie ogranicza się bowiem wyłącznie do analizy wybranych aspektów tej zasadym ale prezentuje ją niezwykle wszechstronnie, można rzec - kompetentnie i wyczerpująco, badając między innymi różne sposoby jej uzasadnienia w ramach różnych tradycji filozofii politycznej; i co najważniejsze: stanowi oryginalny wkład w debatę dotyczącą właściwego kształtu tej zasady. - z recenzji prof. dr. hab. Wojciecha Załuskiego

„W pracy uwagę zwraca przede wszystkim aktualność poruszanej tematyki związanej z istotnymi aspektami funkcjonowania Parlamentu Europejskiego VIII kadencji. Jedynie dla przykładu wymienić można wpływ Parlamentu Europejskiego na ustrój Unii Europejskiej, reprezentację interesów narodowych w Parlamencie czy też jego rolę w kreowaniu aksjologii Unii Europejskiej. Nie mniejsze znaczenie przypisać wypadnie wpływowi Parlamentu Europejskiego VIII kadencji na kształtowanie wybranych polityk sektorowych Unii Europejskiej, a także badaniom efektywności PE w ujęciu ilościowym i jakościowym. Kompleksowość recenzowanej publikacji staje się jej wyróżnikiem na polskim rynku wydawniczym, a przez to zasługuje na uwagę. (…) Recenzowaną pracę wyróżnia także podejście interdyscyplinarne, co pozwala spojrzeć na przedmiot badania z różnych perspektyw naukowych. Znajdujemy tutaj bowiem wysokiej jakości teksty natury m.in. politologicznej, prawnej czy socjologicznej”. Z recenzji dr. hab. Marka Świstaka

Dr hab. Zenonas Norkus – profesor na Uniwersytecie Wileńskim, zajmuje się historyczną socjologią porównawczą. Wśród swoich publikacji książkowych ma prace po litewsku, niemiecku (Max Weber und Rational Choice, 2001) i angielsku (On Baltic Slovenia and Adriatic Lithuania: A Qualitative Comparative Analysis of Patterns in Post-Communist Transformation, 2012). Nie tytuł czyni imperium… jest polskim wydaniem monografii opublikowanej już po litewsku, ukraińsku i angielsku. Prof. Norkus był stypendystą Fundacji Fulbrighta, Fundacji Humboldta i Berlin Institute for Advanced Studies (Wissenschaftskolleg zu Berlin). Odbył staże na niemieckich, szwajcarskich, brytyjskich i amerykańskich uniwersytetach. Jest także tłumaczem klasycznych dzieł socjologicznych (m.in. Maxa Webera) na język litewski. W swoim badaniu historii politycznej Wielkiego Księstwa Litewskiego Norkus stosuje oryginalne ujęcie, przy czym umiejętnie korzysta z nowoczesnych metod badawczych, zaczerpniętych z socjologii i nauk politycznych. Nowatorska perspektywa badawcza nie jest jedyną zaletą książki. Czytelnik znajdzie w niej także interesującą analizę dotyczącą różnych teorii stosunków międzynarodowych. Najwartościowsza u Norkusa jest jednak reinterpretacja historii, która zachęca do dyskusji nad zagadnieniami od dawna uważanymi za rozwiązane. Praca Zenonasa Norkusa definitywnie wnosi powiew świeżości, odczuwalny nawet dla tych, którzy nie ze wszystkimi interpretacjami autora się zgadzają. Z recenzji prof. Lidii Korczak w kwartalniku „Ab Imperio” Przyjemność i zazdrość – dwie sprzeczne, nienaukowe emocje łączą się podczas mojej lektury książki Zenonasa Norkusa, której polskie wydanie mam oto okazję otwierać. Dzieło to […] daje niewątpliwie olbrzymią przyjemność poznawczą z odkrywania nowych znaczeń historii, którą – zdawałoby się – znamy od dawna. A ponieważ jest to historia obszaru i czasu tak splecionego, co najmniej od XIV wieku, z dziejami Polski, nuta zazdrości (a może: samokrytyki?) w lekturze tej książki pojawia się wraz z refleksją: dlaczego w całej, tak bogatej i zróżnicowanej przecież historiografii polskiej nikt jeszcze nie zdobył się na podobnie odkrywcze, nie emocjonalne, ale tak metodologicznie dojrzałe spojrzenie na Litwę […]? Książka Zenonasa Norkusa pozwala na podjęcie rozmowy między „dziedzicami unii” bez gniewów i uprzedzeń, za to z zupełnie nowej perspektywy. I to jeszcze jeden powód, dla którego tak warto skorzystać z okazji do historycznej i politologicznej refleksji, jaką to dzieło tworzy. Z przedmowy prof. Andrzeja Nowaka

Elżbieta Kaszuba – historyk, pracownik Uniwersytetu Wrocławskiego. Specjalizuje się m.in. w problematyce kształtowania opinii publicznej, środków masowego przekazu oraz propagandy w systemach autorytarnych i totalitarnych. Reprezentatywne dla tego nurtu jej zainteresowań badawczych są monografie: "Między propagandą a rzeczywistością. Polska ludność Wrocławia 1945-1947" (1997) oraz "System propagandy obozu rządzącego w Polsce w latach 1926-1939" (2004). Państwowotwórcza rola Polskiego Radia w II Rzeczypospolitej w świetle pisma „Radio”/„Antena” prezentuje problematykę, która nie była dotychczas przedmiotem odrębnych studiów monograficznych. Książka skupia uwagę na aktywności przedwojennego Polskiego Radia, która służyła kształtowaniu tożsamości,świadomości obywatelskiej i identyfikacji z państwem w specyficznych warunkach Polski odrodzonej po wielogeneracyjnej przerwie. Propagowane na falach eteru kanony tradycji i kultury (z takimi komponentami jak język, symbole narodowe, literatura, święta i rocznice historyczne), stosunek do niepodległości, instytucji państwa, ambitnych projektów modernizacyjnych czy też styczne występujące między treściami programu radiowego a sanacyjną ideologią państwowotwórczą to wiodące wątki monografii. Zasadniczy temat rozważań został osadzony w znamiennych dla epoki kontekstach – związanych z obszarami dezintegracji reaktywowanego państwa oraz polityką jego scalania prowadzoną w latach 1926-1939 w wymiarze systemowym przez piłsudczykowską formację rządzącą. Elżbieta Kaszuba zajęła się w pracy działalnością Polskiego Radia o charakterze propaństwowym prowadzoną od momentu uzyskania koncesji na organizowanie w Polsce radia do powszechnego odbioru do wybuchu wojny i kresu funkcjonowania radia w warunkach niepodległego państwa. [...] Brak zachowanej dokumentacji wytworzonej przez instytucję Polskie Radio Autorka protezuje skrupulatną kwerendą w zbiorach czasopiśmienniczych. [...] rzetelnie i sumiennie opracowała temat ważki. Narracja jej pracy wciąga i zaciekawia, a co najistotniejsze – przynosi ciekawe ustalenia na temat kształtowania opinii społecznej poprzez program radiowy w drugiej połowie dwudziestolecia. [...] Praca zaciekawi nie tylko medioznawców, ale i tych z historyków, którzy wykształcili w sobie umiejętność czytania między wierszami. Praca nie powinna pozostać „niezauważona” na rynku wydawniczym. Z recenzji dr hab. Joanny Gierowskiej-Kałłaur, prof. IH PAN

Józef Baran zasłużenie zaliczany jest do grona najwybitniejszych spośród żyjących polskich poetów. Należy do pokolenia urodzonego w pierwszych latach powojennych i od ponad półwiecza – bo wtedy zaczęły ukazywać się drukiem jego wiersze – aż do chwili obecnej zyskuje stopniowo coraz większe uznanie, zarówno w ocenach krytyki, jak i w opiniach czytelników. Generacja chłopskich synów, najczęściej jako pierwsza w swych rodach starająca się zdobyć wykształcenie, spotykała się z niezrozumieniem, a nawet oporami rodzicieli, dla których opuszczenie wsi oznaczało ni mniej, ni więcej tylko zesłanie na poniewierkę, a takiego losu chcieli swym potomkom zaoszczędzić. Tę jakże charakterystyczną sytuację ujmuje celnie Józef Baran w wierszu Drabina: a jednak musiałeś roztrzaskać tę ciasną skorupę wiejskiego widnokręgu gdzie siedziałeś skulony jak kurczę w jaju […] i na rozstajnej drodze zwarłeś się ze swoim ojcem bo widłami zagradzał ci drogę […] musiałeś odejść z węzełkiem podróżnym i nie było dla ciebie powrotu bo drabinę po której się wspiąłeś ktoś odsunął na zawsze

Weronika Kudła – prawnik, italianistka. Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji oraz Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W 2018 roku uzyskała stopień doktora nauk prawnych na Uniwersytecie Jagiellońskim za rozprawę doktorską Wrogość wobec religii a neutralność w orzecznictwie Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych, która stanowi podstawę niniejszej monografii. W piśmiennictwie polskim brak jest studium monograficznego, które w sposób wszechstronny poddawałoby analizie orzecznictwo Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych poświęcone wrogości wobec religii na gruncie zasady neutralności państwa wobec religii deklarowanej w treści Pierwszej Poprawki do Konstytucji. Tym bardziej z uznaniem należy przyjąć nowatorskie i pogłębione opracowanie poświęcone temu zagadnieniu. [… ] Temat rozprawy jest ważny hic et nunc. Warte analizy jest bowiem zagadnienie wykładni i stosowania tzw. klauzuli neutralności państwa wobec religii w orzecznictwie Sądu Najwyższego. Trzeba pamiętać, że kwestia rozdzielenia wiary, religii i polityki, wytyczenia wyraźnych granic między nimi, miała i ma istotne znaczenie zarówno dla sfery wolności jednostki, ale również dla traktowania państwa jako rzeczy wspólnej (republiki). Z recenzji prof. Małgorzaty Masternak-Kubiak Autorka podejmuje problematykę zarówno wrogości wobec religii w orzecznictwie Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych, jak i samego rozumienia tej wrogości i posługiwania się frazą „hostility toward religion” przez samych sędziów tego Sądu. I zwłaszcza to drugie czyni pracę, nie tylko w polskiej nauce prawa, wyjątkową. [… ] Tak więc temat pracy jest oryginalny i zasługujący na uznanie, a przy tym istotny z punktu widzenia praktycznego, w szczególności jeśli uwzględnimy rolę, jaką nadal, choć może w mniejszym niż jeszcze 20 lat temu stopniu, orzecznictwo amerykańskiego Sądu Najwyższego odgrywa we współczesnym międzynarodowym dialogu sędziowskim, zwłaszcza w zakresie praw człowieka. Z recenzji prof. Krzysztofa Motyki

Jest to opracowanie ujmujące sposób porozumiewania się mieszkańców wsi w oryginalny sposób, stanowiący novum na gruncie badań polszczyzny wiejskiej. Pokazuje interakcję językową zachodzącą między obywatelem a urzędem oraz sposób zdeterminowania zachowań językowych zestandaryzowanym schematem pism urzędowych. Są to unikatowe badania, do tej pory niestosowane na szerszą skalę, a ich wynik stwarza nowe możliwości badawcze – z jednej strony sytuujące się na granicy gwary i polszczyzny ogólnej, z drugiej wewnętrznego zróżnicowania stylistycznego polszczyzny wiejskiej.[…] Przeprowadzone badania mają walor wysokiej użyteczności społecznej. Jest to wiedza praktyczna, bardzo ważna we współczesnej sytuacji językowej i w zmieniającej się społecznie, kulturowo i cywilizacyjnie rzeczywistości wiejskiej. Analizy językowe mogą być sygnałem do szerszego przyjrzenia się kompetencji językowej i kompetencji komunikacyjnej mieszkańców wsi w zakresie różnych form wypowiedzi. Zastosowana metoda w pełni sprawdziła się na terenie małopolskich wsi Pogórza Ciężkowicko-Rożnowskiego, warto zatem byłoby ją wykorzystać i takie badania kontynuować na innych obszarach wiejskich, a także w innych społecznie i zawodowo grupach użytkowników, również w przestrzeni miejskiej. Z recenzji prof. dr hab. Haliny Pelcowej Praca sytuuje się […] w obszarze, który wyznaczają przyjęte na potrzeby analizy i interpretacji materiału wielorakie punkty widzenia: ogólnojęzykoznawczy, socjolingwistyczny, dialektologiczny, pragmalingwistyczny, komunikacyjny, tekstologiczny. Wnosi też wkład we wszystkie wskazane dziedziny – co pomnaża dorobek każdej z nich oraz poszerza wartość poznawczą rozprawy. Wieloaspektowość ujęcia jako pierwotny zamysł autorski trzeba uznać za ambitne wyzwanie. […] książka dowodzi, że dr Anna Piechnik potrafiła mu sprostać. To niewątpliwe osiągnięcie. Jego znaczenie podnosi ponadto fakt, że Autorka rozprawy uczyniła przedmiotem swych zainteresowań zagadnienie dotychczas niewyeksploatowane badawczo. Do uzyskanych przez nią uszczegóławiających temat studium informacji będą się więc odwoływać kontynuatorzy i następcy. Z recenzji prof. dr hab. Jadwigi Kowalikowej

Obaj Autorzy – archeolog i historyk sztuki – od wielu lat prowadzą badania terenowe i studia źródłowe nad krakowską(a także kazimierską) zabudową, co dokumentują ich liczne opracowania. Od lat badają też rolę piwowarstwa w życiu gospodarczym miasta. (...) [Praca] zawiera cenne podsumowanie dotychczasowego stanu badań nad lokacyjnymi układami przestrzennymi obu miast oraz ich późniejszymi adaptacjami, przekształceniami, częściowymi destrukcjami (co dotyczy zwłaszcza Kazimierza po roku 1655). Ta bardzo obszerna charakterystyka jest niezbędnym tłem wszelkich zjawisk społecznych i gospodarczych zachodzących w obu miastach, a więc także piwowarstwa. Browary, słodownie, karczmy były wszak, jak udowadniają Autorzy, wpisane w programy wielu śródmiejskich mieszczańskich siedzib. Istotnym aspektem encyklopedycznych haseł jest objaśnianie zmieniającej się, różnorodnej terminologii. (...) Niektóre hasła mają szczególne znaczenie. Bardzo obszernie ujęto hasła „browar”i „słodownia”, charakteryzując – w oparciu o konkretne przykłady – zarówno architekturę budynków, jak ich programy, związane z cyklem produkowania oraz magazynowaniem piwa i słodu. (...) Interesująco przedstawia się hasło „karczma”, w zabudowie miejskiej pojmowana jako „pomieszczenia przeznaczone do szynkowania piwa i innych napitków (… ) wydzielone w budynku frontowym”; liczne cytaty zaczerpnięte z nowożytnych akt miejskich – to szczegółowe opisy wnętrz, ich urządzenia i funkcjonowania. Szereg haseł dotyczy systemów zaopatrywania w wodę. (...) Hasło „młyny” to wartościowa próba uporządkowania stanu badań (i niejednokrotnie rozbieżnych interpretacji), poruszenie bardzo trudnego problemu wobec – z jednej strony – istnienia różnych nazw odnoszących się do tego samego obiektu, z drugiej – tej samej nazwy, mogącej, jak się wydaje, określać różne obiekty. Nowym, wprowadzonym przez Autorów terminem, jest „przedsiębiorstwo piwowarsko-karczmarskie”, prowadzące „działalność o złożonym zakresie, ściśle związaną z posesją miejską i jej zabudową”, łącznie z budynkiem frontowym. Z recenzji prof. dr. hab. Bogusława Krasnowolskiego

Bezsprzecznym atutem recenzowanej publikacji jest autorskie spojrzenie Iwony Janowskiej na analizowany problem wypowiedzi ustnej. Opierając się na solidnych osiągnięciach językoznawstwa stosowanego i glottodydaktyki, Autorka nie ogranicza się tylko do referowania ich założeń. To, co najbardziej wartościowe w ocenianej książce, to cały repertuar autorskich sposobów, technik i narzędzi, jakie Janowska proponuje nauczycielowi języka obcego, by mógł i umiał projektować proces dydaktyczny oraz oceniać postępy swoich uczniów w sposób operacyjny, celowy i na miarę wyzwań współczesnych czasów bez względu na to, jakiego języka obcego naucza, na jakim poziomie i w jakim kontekście edukacyjnym. z recenzji prof. dr hab. Magdaleny Sowy

Dwóchsetlecie śmierci Jacka Idziego Przybylskiego (1756-1819), postaci zajmującej jedno z czołowych miejsc w panoramie życia intelektualnego Krakowa w epoce oświecenia, skłania do refleksji nad jego wieloraką aktywnością i niezwykle bogatym dorobkiem, który pozostawił. Jako m.in. prefekt Biblioteki Szkoły Głównej Koronnej, profesor „starożytności”, języka i literatury greckiej, tłumacz wielu bardzo ważnych dzieł z literatury powszechnej, a także autor utworów oryginalnych, wysoko oceniany mówca, zasłużony edytor cieszył się dużym uznaniem współczesnych mu krakowian, lecz przez późniejszych badaczy oświeceniowego piśmiennictwa został odsunięty na pozycję drugo- czy nawet trzeciorzędną. Rocznicowa okoliczność stała się zachętą do podjęcia badań mających na celu zweryfikowanie tych opinii i wzbogacenie wiedzy o dziele Przybylskiego, a zarazem – ponieważ można uznać go za postać w dużej mierze charakterystyczną dla krakowskiego oświecenia – o życiu intelektualnym i kulturalnym Krakowa oraz regionu w drugiej połowie XVIII i pierwszych dekadach XIX wieku. Rezultatem tych badań jest niniejsza książka, która zawiera dwanaście rozpraw poświęconych różnym zagadnieniom mieszczącym się w ramach obszaru zainteresowania wskazanego przez jej tytuł. Bez wątpienia uzupełnia ona dotychczasowy obraz krakowskiego oświecenia, a przy tym pokazuje problemy godne dalszego namysłu i poszukiwań badawczych.

Powstał wszechstronny portret aktorki, uwzględniający nie tylko jej role teatralne i filmowe, ale także występy kabaretowe, współpracę z radiem, telewizją… Powstał także ciekawy portret kobiety (wraz ze wszystkimi jej słabościami), która zaznała niedostatku, poznała smak ogromnej popularności, ale największe role teatralne stworzyła u schyłku życia, zupełnie zapomniana przez kino, które ją wykreowało. […] Praca jest świetnie napisana, perfekcyjnie opracowana od strony bibliograficznej, określiłabym ją mianem wręcz wzorcowej monografii aktorskiej. […] Powstał więc ostatecznie pasjonujący portret aktorki teatralnej, filmowej – portret człowieka o niebanalnym i trudnym życiorysie. prof. dr hab. Małgorzata Hendrykowska Dobrze się stało, że Roman Włodek napisał książkę poświęconą Jadwidze Andrzejewskiej. Aktorkę tę ciepło wspominają widzowie starszej generacji, natomiast nie zna jej młode pokolenie, zupełnie oderwane od kontaktów z przedwojennym kinem polskim. Książka Jadwiga Andrzejewska na scenie i ekranie wypełnia lukę w wiedzy o polskim teatrze i kinie, a dla młodych teatrologów i filmoznawców jest wzorem badawczej rzetelności, umiejętności docierania do trudno dostępnych źródeł zawierających istotne informacje, dogłębnej znajomości epoki oraz – last but not least – elegancji i taktu w sposobie prezentowania niebanalnej biografii aktorki. prof. dr hab. Grażyna Stachówna