Ogniste oczyszczenie

Więź łącząc bliźnięta od dawna owiana jest magiczną nutą. Słyszy się o tym, że takie rodzeństwo potrafi się wyczuwać psychicznie, odczuwać wspólnie fizyczny ból czy nawet wykazywać zdolności telepatyczne. Oczywiście nie da się nijak tego zbadać czy udowodnić, ale sprawia to, że istnienie bliźniaków wzbudza większe emocje. Bliźnięta stanowią niewielki procent wszystkich urodzeń. Zastanawialiście się kiedyś jakby mógł wyglądać świat, gdyby tylko takie ciąże występowały? Taką właśnie wizję oferuje nam Francesca Haig w swojej debiutującej powieści.

Ziemia jaką obecnie znamy nie istnieje. Wielki Wybuch odmienił całkowicie jej oblicze. Od czterystu lat rodzą się tylko bliźnięta. Zawsze chłopak i dziewczyna. Jedno nazywane Alfą - idealne i zdrowe, drugie zwane Omegą - z wyraźnym defektem. Omegi uważa się za zagrożenie, odpadek społeczeństwa, dlatego dzieci rozdziela się. Gdy na świat przychodzi Cass i Zach nie wiadomo, które jest kim, bo żadne nie przejawia cech Omegi. Z upływem czasu rodzeństwo dorasta, a w chłopaku narasta gorycz związana z brakiem możliwości zaistnienia jako Alfa. Wie, że jego siostra skrywa sekret świadczący o byciu Omegą. Przychodzi jednak dzień, gdy Cass zostaje zdemaskowana i musi opuścić rodzinny dom. Dziewczyna jest zmuszona zmierzyć się z brutalną rzeczywistością i walczyć o wolność. Tylko czy w tym świecie jest jeszcze miejsce dla Omeg?

Już od pierwszych stron można poczuć, że Ogniste oczyszczenie to dystopia, której uniwersum autorka dogłębnie sobie przemyślała. Poznajemy świat dość szczegółowo, jego zasady i prawa nim rządzące. Jest to niewątpliwie jedna z największych zalet dzieła Haig. Rzeczywistość w której przyszło żyć głównej bohaterce jest okrutna i bezduszna, a działania względem Omeg przypominają poczynania Hitlera. Są uciśnieni i gnębieni, i gdyby nie fakt, że są w niewytłumaczalny sposób powiązani z Alfami ( gdy jeden z bliźniaków ginie, umiera i drugi) to pewnie byliby masowo zabijani. Pisarka pokazuje świat pełen nienawiści i zakorzenionego zła. Świat w którym niechęć między rodzeństwem jest na początku dziennym. Gdzie rodzice oddają jedno z dzieci, bo jest wybrakowane, a więc nie należy mu się godne życie wśród Alf. Jednak fabularnie powieść nie jest już tak intrygująca, jak poznawana rzeczywistość. Akcja jest nużąca, nie dzieje się za wiele, a jak się już dzieje to bez większych emocji. Fabuła opiera się na ciągłej podróży Cass, która obfituje w mnóstwo opisów, które zdecydowanie nie nadają dynamiki historii. Spokojnie tę wędrówkę można by ominąć, bo nie dzieje się tam nic, co by w jakikolwiek sposób rzutowało na późniejsze jak i finałowe wydarzenia. A ów finał również nie zaskakuje. Można go przewidzieć jak i większość zagadek, które chyba właśnie tym miały być.

Mimo że w Ognistym oczyszczeniu mamy do czynienia z pierwszoosobową narracją, Cass stanowi dla mnie jedną wielką, białą plamę. Haig tak mocno skupiła się na kreacji świata i jego charakterystyce, że o opisie emocji czy uczuć zapomniała. Główna bohaterka jest dość typową osobowością, jakie spotykamy w dystopiach. Tylko ona dzięki swoim umiejętnością ma szansę ocalić Omegi oraz świat, ale oczywiście nie chce być taką bronią. W każdym widzi dobro, jest naiwna. Brakuje jej charakteru. Nie lepiej wygląda postać Kimy - towarzysza podróży Cass, ale jego brak osobowości można chociaż tłumaczyć tym, że chłopak stracił pamięć. Autorka serwuje nam również wątek miłosny, ale nie wiem czy nazwanie tej relacji romansem nie jest zbyt przesadne. Wątek ten zaskakuje, ale nie pozytywnie. Raczej swoją absurdalnością i niezrozumieniem. Pojawia się znikąd. Dosłownie z kartki na kartkę, bez jakiegokolwiek wcześniejszego napomknięcia, że tą dwójkę na połączyć jakiego głębsze uczucie. Mylne jest również ostatnie zdanie jakie można przeczytać na tylnej okładce książki. Mówi ono o tym, czy miłość rodzeństwa przetrwa próbę. Sugeruje to, że Cass i Zach bardzo się kochają, ale zły świat im tego zabrania. A oczywiście tak nie jest, bo chłopak już dawno zszedł na ciemną ścieżkę, i gotów jest wiele złego zgotować Cass, aby chronić swoją skórę. Nie jest to powieść o miłości bliźniaków, a raczej nie w takim kontekście jak prezentuje nam to opis.

Ogniste oczyszczenie to książka, która mogłaby być świetna, gdyby tylko wykonanie było lepsze. Haig stworzyła intrygującą rzeczywistość, jednak fabule zabrakło polotu i większych emocji. Powieść momentami przynudza, jest przeciągana, za dużo opisów, a dialogów jak na lekarstwo. Bohaterowie nie przykuwają naszej uwagi, a ich los jest nam obojętny. Jednak pisarka, mimo że w całkiem odmiennym świecie, porusza wiele problemów aktualnych obecnie. Brak tolerancji, dyskryminacja czy gnębienie ludzi, którzy nie są idealni. Dla tych aspektów, jak i samego uniwersum jest to powieść warta poznania, ale na tle innych dystopii wypada bardzo średnio.

Wszystko zaczyna się bardzo prosto. Bliźniacy: ona i on, mieszkają wspólnie z rodzicami. Nie różnią się od siebie. Normalne dzieci lubiące spędzać ze sobą wspólnie czas. Kochający rodzice. Ładna okolica zamieszkania. Brzmi dobrze, do momentu gdy jedno musi stać się Alfą, a drugi Omegą i zostać wygnany na najgorsze ziemie. Takie są zasady. Ale co jeśli ani jedno, ani drugie nie zamierza zdradzić, który jest którym?


Kiedy Cass i Zach zostają rozdzieleni mamy do czynienia z pewnym wzorcem. Ofiara nadal broni kata. Kat ignoruje ofiarę. Tylko, żę Alfa jest zawsze zależny od Omegi. Gdy jedno zginie, drugie również. Jednakże to życie Omeg jest trudniejsze i boleśniejsze. Głód, wyczerpanie, ciężka praca, izolacja, niechęć, nienawiść. To tylko początek. Świat ten jest skontruowany inaczej ponieważ jest wersją postapokaliptyczną Ziemi. Tutaj jest wiele zdeformowanych ludzi i zwierząt. Miejsca objęte złą sławą są opustoszałe jak po Czarnobylu. Wszyscy boją się tego co jest w ziemi. Lecz tylko Rada zna prawdę. Dlaczego ją ukrywa?

Niestety ale sposób rządzenia nieco przypomina mi to, co się dzieje u nas w rzeczywistym świecie. Obywatele uważani są z głupich i lękliwych. Wykorzystywany jest reżim by mieć siłę. A tak naprawdę robi się krzywdę każdemu. Ta powieść podkreśla, to w jaki sposób jesteśmy oceniani oraz jak łatwo jest ludźmi manipulować. Z drugiej strony lęk powoduje, że działamy zgodnie z zasadami, nawet jeśli nie są one sprawiedliwe. Pytanie jednak brzmi: skoro mogą zmienić na lepsze, czemu tego nie robią?

Sama kreacja bohaterów jest całkiem dobra. Bynajmniej ci najważniejsi różnią się od siebie, chociaż gdy jest się bliźniakiem nie zawsze można być całkowicie innym. Drugoplanowe postacie pozwalają również na duże zainteresowanie tematem głównym. Mają swoją osobowość, wyrazistość, deklarują wartości i idee. Dają wskazówki, które warto poskładać w całość, by zrozumieć więcej i szybciej. Chociaż, kto lubi wiedzieć przed wielkim finałem?

Z drugiej strony język jest prosty, ale ma czasami słownictwo, które nie każdy mógłby znać. Chodzi mi o bardzo młodych czytelników. Jednakże jest on po części zrozumiały, dzięki kilku wyjaśniającymi słowami, więc nie ma większego problemu. Styl jest bardzo intrygujący, bo potrafi pozwolić nam poczuć tamten świat. Kiedy jesteśmy wstanie wsiąknąć w świat książki, to znak, że warto się z nią zbyt szybko nie rozstać. Ale jest to trudne gdy czytamy zapominając o czasie.

Podsumowując: To zaledwie pierwszy tom, prawdopodobnie jednej z lepszych książek dla młodzieży. Można z niej wysnuć pewne mądre treści, a także problemy z jakimi się borykamy na co dzień. Dyskryminacja, stereotypy, zawiść. Za co? Za kogo? Za jaką ideę? Trudno uwierzyć, ale to wszystko wydaje się takie prawdopodobne, że aż przerażające. Kreacja wyobraźni, czy może nieubłaganej przyszłości?

wiecej na:
recenzjedevi.blogspot.com
Zapraszam!

"Ogniste oczyszczenie" Franceski Haig to pierwszy tom postapokaliptycznej trylogii. Po Wybuchu, który spowodował ogromne zniszczenia i unicestwił wiele gatunków, życie na Ziemi uległo dużym zmianom. Od tej pory zaczęły rodzić się wyłącznie bliźnięta. W każdym przypadku dziewczynka i chłopiec. Jedno z nich idealne, a drugie zawsze obarczone jakąś skazą fizyczną lub mentalną. Alfy i Omegi.

Na świat przychodzą Cass i Zach. Żadne z nich nie ma widocznej deformacji. Jednak to wcale nie jest powód do radości. Wręcz przeciwnie, wszyscy traktują ich z ogromną podejrzliwością, nawet rodzice. Dopóki nie ma pewności, które z nich jest Alfą, nie mogą zostać rozdzieleni. Z czasem Cass zaczyna doświadczać wizji. Śni jej się Wybuch, potrafi też wyczuć zbliżające się zagrożenie, a nawet dostrzec niektóre wydarzenia z przyszłości. Zdemaskowana jako Omega zostałaby wygnana z wioski. Dlatego za wszelką cenę stara się ukryć fakt, iż jest wizjonerką i maksymalnie odwlec nieuniknione rozstanie z rodziną. Jej tajemnicę zna jedynie brat. Zbliżają się ich trzynaste urodziny, a jemu ta sytuacja ciąży coraz bardziej. Czy zdecyduje się wydać własną siostrę, by móc wreszcie zacząć wieść uprzywilejowane życie Alfy?

Australijska autorka wykreowała niezwykle intrygujący i przedziwny świat. Wybuch pozbawił go wszelkich maszyn, Elektrykę uczynił tabu, spustoszył nie tylko ziemie, ale i serca zamieszkujących go ludzi. Stał się nieprzyjazny i okrutny. To miejsce, gdzie rodzice nie protestują, gdy na czole ich dziecka wypalane jest piętno Omegi, a następnie wyrzuca się je z wioski czy miasta. Cierpiące z braku lub nadmiaru kończyn czy też innych deformacji, musi znosić wytykanie palcami, wyzwiska i obrzucanie kamieniami, by w końcu osiąść w jakiejś biednej osadzie i przymierać głodem. Wykluczenie słabszych jednostek ze społeczeństwa Alfom jednak nie wystarcza. Represje stosowane wobec Omeg wciąż się zaostrzają, a stałe podnoszenie dziesięciny i zmuszanie ich do przenoszenia się na coraz mniej żyzne gleby to dopiero początek. Wydaje się, że jedynym, co powstrzymuje Alfy przed ich całkowitym wyeliminowaniem, jest wyjątkowa więź łącząca bliźnięta. Gdy jedno z nich traci życie, w tej samej chwili drugie również umiera.

Z zapartym tchem śledziłam losy Cass, coraz głębiej wkraczając w otaczający ją świat. Chociaż nie potrafiłabym zaakceptować rządzących nim praw, opuszczenie go przyszło mi z trudem. Niezmiernie wciągnęła mnie ta niesamowita historia o niszczycielskiej sile uprzedzeń i strachu przed odmiennością. Autorka bardzo dobitnie ukazała w niej, że to nie wygląd zewnętrzny czy różnego rodzaju ułomności definiują człowieka i żadne ludzkie istnienie nie jest bez znaczenia. To nie tylko intrygująca akcja i interesująco wykreowana rzeczywistość, ale również bardzo mądra i poruszająca opowieść. Ten debiut zapamiętam na długo, a już teraz sięgam po drugą część - "Mapę kości". Polecam!

Za egzemplarz książki bardzo serdecznie dziękuję Wydawnictwu Uroboros!