This guide is an attempt to systematize our knowledge of the early changes in Quechua lexicon that were brought about by contact with Spanish language and culture. The language contact phenomena described here embrace the period from the beginning of sixteenth to the middle of the seventeenth century, a time when Quechua was still dominant in Peru, in terms of numbers of speakers, and enjoyed a relatively high social status. We hope that our work will be useful, as much for those scholars who specialize in the study of language contact, as for anthropologists and ethnohistorians who are particularly interested in Andean studies and the history of indigenous Latin America. ****** Przewodnik po kontakcie językowym między hiszpańskim a quechua w epoce kolonialnej Niniejszy przewodnik ma na celu usystematyzowanie naszej wiedzy na temat wczesnych zmian w słownictwie języka quechua spowodowanych kontaktem z kulturą hiszpańską i językiem hiszpańskim. Obejmuje on okres od początków szesnastego wieku do połowy wieku siedemnastego, a więc okres, kiedy quechua pozostawał na obszarze Peru językiem dominującym pod względem liczby użytkowników i cieszącym się względnie wysokim statusem społecznym. Mamy nadzieję, że nasza praca będzie użyteczna zarówno dla badaczy specjalizujących się w kontakcie językowym, jak i antropologów i etnohistoryków zainteresowanych szczególnie obszarem andyjskim i historią rdzennych ludów Ameryki Łacińskiej.

In "The Star Sign" we see traces of the Bible, early and medieval Christian legend, medieval theather, the Franciscan evangelization of Mexico, the performative nature of Nahua religion, and Nahuas' appropriation of Christian discourses for religious and political legitimation. We see archaic, formal Nahuatl, replete with honorific speech, parallel constructions, and metaphors, not jus preserved in an archive but scripted for dozens of eighteenth-century actors to proclaim aloud to their entire community and any number of visitors. We see an exuberant, festive religious practice developed and perpetuated by colonized people through their own initiative and means. And we see a controversial practice that provoked the disapproval and even disgust of colonial authorities who sought to exert their control over the colonized population by rejecting and policing indigenous forms of Christianity. (Louise M. Burkhart, Introductory study). ****** Znak gwiezdny: kolonialny dramat w języku nahuatl o Trzech Królach W "Znaku gwiezdnym" dojrzeć można wpływy Biblii, wczesnochrześcijańskich i średniowiecznych legend, średniowiecznego teatru, frańciszkańskiej ewangelizacji Meksyku, performatywnej natury religii ludu Nahua, a także chrześcijańskiego dyskursu przyswojonego przez Nahua na potrzeby własnej religijnej i politycznej legitymizacji. Dostrzec można archaiczny, formalny język nahuatl, pełen konstrukcji honoryfikatywnych, paralelizmów i metafor, zachowanych nie w tekście archiwalnym, lecz spisanych na potrzeby kilkudziesięciu osiemnastowiecznych aktorów, aby mogli je odtworzyć przed całą społecznością i przybyszami. Tekst ten pozwala nam zostać świadkami żywiołowego religijnego święta stworzonego i utrzymanego przez skolonizowany lud z jego własnej inicjatywy i za pomocą jego własnych środków. Widzimy w nim też praktykę kontrowersyjną, która wzbudziła dezaprobatę, a nawet odrazę, władz kolonialnych, dążących do kontroli nas skolonizowaną ludnością poprzez odrzucenie i regulację rdzennych form chrześcijaństwa. (Ze wstępu Louise M. Burkhart).

Transcripción y estudio filológico de un corpus textual novohispano: los Títulos Primordiales de los pueblos de indios del México central. El trabajo se organiza desde un enfoque multidisciplinar. Se aplica el análisis del discurso para reconstruir la estructura textual y los documentos se relacionan con las tradiciones discursivas que han influido en su escritura. Asimismo, mediante la interpretación sociológica, se realiza una aproximación al imaginario indígena novohispano, unificando discurso e ideología. El estudio finaliza con la descripción lingüística de los textos y estos datos de ponen en relación con la historia de lengua espanola de los siglos XVII y XVIII en su variedad mexicana. Precede al análisis una revisión crítica de los principales debates del género, así como una contextualización socio-histórica de los pueblos de indios nahuas. ****** Rekonstrukcja rdzennego imaginarium w Títulos primordiales społeczności ludu Nahua (XVII-XVIII wiek). Edycja i studium filologiczne Transkrypcja i studium filologiczne korpusu tekstowego z Nowej Hiszpanii znanego jako Títulos primordiales rdzennych społeczności środkowego Meksyku. Praca ma charakter interdyscyplinarny. Za pomocą metodologii analizy dyskursu dokonuje się rekonstrukcji struktury tekstowej badanych dokumentów w relacji do tradycji dyskursywnych, pod których wpływem powstały. Analiza socjologiczna umożliwia przybliżenie imaginarium rdzennych mieszkańców Nowej Hiszpanii, łączącego dyskurs i ideologię. Ostatnia część studium poświęcona jest opisowi języka tekstów na tle historii języka hiszpańskiego XVII-XVIII wieku w jego wariancie meksykańskim. Po części analitycznej następuje krytyczny przegląd najważniejszych debat na temat rodzaju oraz socjologiczno-historyczna społeczności Nahua.

Las Relaciones Geográficas de México son un tesoro documental de intenso valor etnográfico. En el aspecto lingüístico, estas descripciones permiten conocer con detalle el proceso de contacto entre el náhuatl y el espanol y, más allá del contacto cultural, la génesis de la sociedad mexicana del siglo XVI. Todo ello, narrado a través de las voces de los propios protagonistas, indígenas, criollos y espanoles, que se convierten en relatores de su mundo coetáneo. Esta investigación ha sido desarrollada por Eva Bravo-García, Catedrática de Lengua Espanola y directora del Instituto de Estudios sobre América Latina de la Universidad de Sevilla, en el marco del proyecto ERC CULTURECONTACT. ****** Głosy kontaktu. Edycja i opracowanie krytyczne Relaciones Geográficas z Meksyku (wiek XVI) Relaciones Geográficas z obszaru Meksyku są zabytkiem o ogromnej wartości etnograficznej. Pod względem językowym opisy te umożliwiają szczegółowe poznanie kontaktu między językiem nahuatl a hiszpańskim, kontaktu kulturowego oraz genezy społeczeństwa meksykańskiego wieku XVI. Wszystkie te procesy opisane są przez samych protagonistów: rdzennych mieszkańców Meksyku, Kreoli i Hiszpanów, opowiadających o współczesnym sobie świecie. Niniejsza praca, autorstwa Ewy Bravo-Garcíi, profesor języka hiszpańskiego i dyrektor Instituto de Estudios sobre América Latina na Uniwersytecie w Sewilli, powstała w ramach projektu ERC CULTURECONTACT.

Autorzy przedstawiają zagadnienia towarzyszące procesom demograficznym w Polsce z perspektywy podejmowanych działań politycznych. Szczególną uwagę poświęcają procesowi upolitycznienia problemu starzejącego się społeczeństwa, instrumentom polityki demograficznej i społecznej oraz dyskursom politycznemu i medialnemu, zaistniałym w latach 1989–2016. Przemiany demograficzne, zwłaszcza proces starzenia się ludności, ze względu na swoją intensyfikację i złożoność stają się przedmiotem polityki państwa. Wypracowanie rozwiązań z zakresu polityki demograficznej i polityki społecznej, dostosowanych do wymogów coraz szybciej starzejącego się społeczeństwa i wyzwań społeczno-ekonomicznych XXI wieku to nagląca potrzeba.

The author presents the problem of writing research articles in English as a foreign language by Polish scholars – specialists in linguistics and applied linguistics – for publication in Anglo-American journals. In her book she explores which aspects of the process are the most challenging for the authors and what needs they have in this area. In the light of the current higher education reform and the new requirement of publishing in international journals, this issue is particularly important. She presents the complex problem of the role of English as a global language in academic communication and the situation of scholars from Poland, a semiperiphery country, who by submitting papers to highly-ranked journals compete with the researchers from the world’s leading countries in this area. When faced with the new challenges, they need to have a highly developed competence of writing in line with the dominant Anglo-American conventions. The author describes the problem presented in the book from a geopolitical point of view and considers the process of writing in English form a social, cognitive and rhetorical perspective. She also explores in detail the core of the issue in an empirical study and tries to diagnose what steps should be undertaken in order to facilitate the publication activities of Polish scholars at the highest international level. *** Autorka przedstawia zagadnienie pisania artykułów naukowych w języku angielskim jako obcym przez polskich naukowców – specjalistów w dziedzinie językoznawstwa i językoznawstwa stosowanego – w celu publikowania w anglo-amerykańskich czasopismach naukowych. W swojej książce bada, jakie aspekty tego procesu stanowią dla autorów największe wyzwanie i jakie mają oni potrzeby w tym zakresie, zwłaszcza w świetle reformy szkolnictwa wyższego i stawianych przed pracownikami naukowymi nowych wymagań publikowania w czasopismach o zasięgu międzynarodowym. Prezentuje złożoną problematykę roli języka angielskiego jako globalnego w komunikacji akademickiej i sytuację naukowców polskich pochodzących z kraju półperyferyjnego, którzy, chcąc publikować w prestiżowych czasopismach, współzawodniczą z badaczami z krajów znajdujących się w światowej czołówce. W obliczu nowych wyzwań, które stoją przed nimi, dysponowanie wysoko rozwiniętą kompetencją pisania zgodnie z dominującymi w tych periodykach konwencjami anglo-amerykańskimi jest koniecznością. Autorka przedstawia poruszony w książce problem z geopolitycznego punktu widzenia oraz rozważa proces pisania w języku angielskim na płaszczyźnie społecznej, kognitywnej i retorycznej, aby następnie szczegółowo zgłębić istotę tego zagadnienia w badaniu empirycznym i zdiagnozować, jakie kroki powinny zostać podjęte, aby usprawnić działalność publikacyjną polskich badaczy na najwyższym światowym poziomie.

Autor przedstawia relacje, jakie łączyły Mickiewicza z szeroko pojętym judaizmem, z którym poeta zetknął się, przebywając na emigracji oraz jego zainteresowanie mistyką żydowską, kabałą, reinkarnacją, literaturą i kulturą Żydów. Obszerne studium uzupełniają teksty, które szczegółowo analizują różne „żydowskie” wątki w życiu i twórczości Mickiewicza, a także innych wybitnych polskich romantyków (J. Słowacki, Z. Krasiński, C.K. Norwid, J.I. Kraszewski i M. Czajkowski). Materiał analityczny aneksów pochodzi z mało lub w ogóle nieznanych archiwaliów polskich i zagranicznych. W kilku z nich, o charakterze historyczno-kulturowym, omówiono m.in.: historię Żydów na ziemiach polskich, ich walkę w obronie Rzeczypospolitej, podejście księży zmartwychwstańców do kwestii żydowskiej, ruch frankistowski, fenomen karczm prowadzonych przez Żydów. ****** Mickiewicz and the Jewish World. A Study with Appendices The author presents Mickiewicz’s relations with widely defined Judaism, which the poet encountered while living in exile, as well as his interest in Jewish mysticism, literature and culture. A comprehensive study is supplemented by the texts analysing in detail various “Jewish” themes in life and works of Mickiewicz and other Polish Romantics (J. Słowacki, Z. Krasiński, C.K. Norwid, J.I. Kraszewski and M. Czajkowski).

Publikacja jest kontynuacją tomu Filozofia i wartości I. Autor porusza w niej różne zagadnienia filozoficzne: od bardzo konkretnych po abstrakcyjne. W tej rozmaitości dochodzi pośrednio do głosu przeświadczenie, że filozofia jest uniwersalna. Nie ma w niej specjalizacji: można mówić o wszystkim – jak za Sokratesa. Tym między innymi różni się od nauki. Drugie wydanie tekstów prof. Bogusława Wolniewicza (pierwsze w WUW). ****** Philosophy and Values II The publication is a continuation of Philosophy and Values I. The author deals with various philosophical issues: from very specific ones to the completely abstract. From this diversity indirectly emerges the belief in philosophy being universal. There are no specialisations: everything can be discussed. Keywords: philosophy, philosophy of values, theoretical philosophy, practical philosophy, Bayle, Fleck, Elzenberg, Constant, Schaff, Kant

Znaczną część tomu stanowią teksty, które Autor nazywa publicystycznymi – felietony, wywiady, listy. Odnosi się w nich do bieżących tematów, wydarzeń i sytuacji z przełomu XX i XXI wieku. Przekonuje, że filozofia – jako „wytrawiony logiką” sposób myślenia – ma uniwersalne zastosowanie i jest dostępna każdemu. Drugie wydanie tekstów prof. Bogusława Wolniewicza (pierwsze w WUW). ****** Philosophy and Values III A large part of this volume consists of articles, which the author considers to be journalistic – essays, interviews, letters. He refers in them to current issues, events and situations from the turn of the 20th century. The author argues that philosophy – as a “logically digested” way of thinking – has universal applications and is accessible to everyone. Keywords: philosophy, philosophy of values, Ehrenfels, Elzenberg, Kotarbiński, Suszko, Wałęsa, Wittgenstein

Niniejsze wydanie Analektów jest dopiero drugim przekładem naukowym sporządzonym przez polskich sinologów, a pierwszym wyposażonym w rozległy i nowoczesny aparat krytyczny uwzględniający współczesny stan badań. Opracowanie ma na celu przybliżenie i szczegółowe objaśnienie myśli Konfucjusza czytelnikom o różnym stopniu znajomości kultury chińskiej. Tłumaczenie z języka chińskiego klasycznego wraz z chińskim tekstem uzupełnia obszerna analiza naukowa przedstawiająca koncepcję moralności zawartą w Analektach Konfucjusza. Przy interpretowaniu kluczowych zagadnień Autorka wzięła pod uwagę także specyficzne cechy myślenia filozoficznego, takie jak holizm, oraz charakterystyczne dla Chińczyków rozumienie self jako osoby w relacji. Analekta to nie tylko prezentacja najwcześniejszej konfucjańskiej refleksji moralnej, ale także opis dawnego chińskiego świata, społeczeństwa oraz panujących w nim relacji. Anegdotyczna formuła tekstu pozwala na poznanie Konfucjusza i jego uczniów jako zwykłych ludzi, co jest niewątpliwą zaletą nie tyle dla specjalistów zajmujących się chińską etyką, ile dla zwykłego czytelnika. ****** Confucius: The Analects A translation of the Analects of Confucius from classical Chinese, including the Chinese text, supplemented with an extensive scholarly analysis presenting the Confucian concept of morality. The publication contains a description of the ancient Chinese world, its society, and the relations ruling within in.

Autorzy prezentują niezwykle istotną, zwłaszcza dla badaczy historii XIX i XX wieku, kwestię obfitości źródeł oraz wynikające z masowego charakteru materiałów trudności w ich opracowaniu, edycji i udostępnianiu. Wprowadzają przy tym bardzo istotne rozróżnienie między „masowością źródeł”, czyli ich obfitością, a „źródłami masowymi” o jeszcze większym na ogół wolumenie, ale jednorodnej, powtarzającej się strukturze informacyjnej, która często umożliwia zastosowanie skróconych form edycji oraz tworzenie baz danych. W zawartych w tomie studiach przedstawiono różne koncepcje edytorskie oraz problemy wiążące się z edycją określonych typów źródeł masowych, np. niejednorodnych (testamenty galicyjskie) czy spisanych w różnych językach (dokumenty z Archiwum Ringelbluma). Rozważano również możliwości upowszechniania źródeł interesujących, a mało znanych (archiwa więzienne i policyjne, karty pomiarowe poborowych). Wskazano jednocześnie trudności związane z konstruowaniem baz danych czy archiwizowaniem i udostępnianiem dokumentów mówionych. Omówiono także konkretne narzędzia do digitalizacji i edycji cyfrowej źródeł masowych. ****** Editing in the face of mass character of the contemporary sources The authors present an important issue, especially for the historians of the 19th and 20th centuries, that is the abundance of sources and the problems in processing, editing and providing access to these materials, resulting from their mass character. The authors explore different editorial concepts and challenges connected to the editing of certain types of mass sources, for example heterogenous sources or those written in different languages. They pinpoint the difficulties involved in creating databases or archiving and providing access to oral records. The authors discuss tools used for the digitization and digital editing of mass sources.

Autorka prezentuje podstawy systematycznej koncepcji myśli mających treść, czyli reprezentacji umysłowych. Wykorzystuje przy tym przykłady z praktyki naukowej kognitywistów: psychologów, neuronaukowców, specjalistów od sztucznej inteligencji czy filozofów umysłu. Uzasadnia przyjęte rozstrzygnięcia teoretyczne, posługując się listą wymagań wobec koncepcji reprezentacji umysłowych – najważniejsza jest tu, jej zdaniem, możliwość stwierdzenia, że dana reprezentacja jest błędna, oraz ustalenia, na czym ten błąd polega. Ponieważ żadna z dotychczas zaproponowanych koncepcji nie spełnia tego wymogu w sposób zadowalający, autorka broni własnej koherencyjnej koncepcji błędności reprezentacji. Czym są myśli? Dzięki czemu mogą mieć treść? Co to znaczy, że odpowiadają rzeczywistości? Na te fundamentalne pytania próbują szukać odpowiedzi filozofowie umysłu, a od niedawna także kognitywiści – przedstawiciele interdyscyplinarnej grupy dyscyplin naukowych badających procesy poznawcze. Autorka dokonuje systematycznego przeglądu dotychczasowych koncepcji reprezentacji umysłowych pod kątem przedstawionych wymagań oraz praktyki kognitywistycznej, zatem publikacja może też posłużyć jako podręcznik dla osób zainteresowanych współczesną filozofią umysłu i kognitywistyką. ****** I err, therefore I think. What is misrepresentation? The publication is concerned with the issue of thought content, interpreted in contemporary studies as mental representation. The author focuses on describing the content of false or inaccurate thoughts, i.e. on misrepresentation, and proposes her own coherence-based model of representational error. The monograph also includes a survey of other contemporary theories of mental representations. Keywords Cognitive studies, mental representations, misrepresentation, teleosemantics

Autorzy tomu z różnych perspektyw badawczych analizują druki ulotne pojawiające się na ziemiach polskich w XIX i XX w., podejmując m.in. takie kwestie, jak miejsce druków ulotnych w warsztacie historyka, trudności terminologiczne związane z ich wykorzystaniem oraz problemy z ich klasyfikacją i rejestracją, głównie w archiwach. Ważne miejsce w tomie zajmują również teksty odnoszące się do wpływu druków ulotnych na świadomość społeczną i narodową. Najwięcej uwagi poświęcono drukom ulotnym jako podstawowemu narzędziu propagandy, zarówno w aspekcie ich wpływu na wzajemne wyobrażenia i stosunki między narodami, jak i na napięcia między klasami społecznymi. Z punktu widzenia badaczy druk ulotny to przede wszystkim narzędzie używane w walce politycznej, wymierzone przeciw konkretnym osobom czy partiom politycznym. Szczególnie w czasach napięć społecznych i politycznych druki te – jako szybki, dobrze reagujący na zmiany, docierający do szerokich kręgów społecznych środek komunikacji – stają się ważnym elementem życia codziennego. Zdaniem Autorów tomu winny one zatem zajmować ważną pozycję w katalogu różnych typów źródeł, ich analiza umożliwia bowiem pełniejsze, wieloaspektowe omawianie wydarzeń z przeszłości. ****** Printed ephemera in the process of social communication in the 19th century (up to 1918) An analysis of printed ephemera issued on Polish territories in the 19th and 20th centuries, including a review of the role of printed ephemera among methods of historical enquiry, the terminological challenges connected with their usage and the problems with their classification and records, mainly in archives, as well as a discussion of the impact of printed ephemera on social and national consciousness. The role of printed ephemera as propaganda tools, especially in political conflicts, has been explored in greatest detail.

Autor prezentuje różne aspekty pojęcia Maat – kluczowego w kulturze starożytnego Egiptu. Nie da się go przełożyć na współczesne języki jednym terminem. Można je przybliżyć, używając określeń: prawda, sprawiedliwość, prawo, porządek, mądrość, szczerość. Starożytni Egipcjanie postrzegali Maat jako zasadę, która leży u podstaw nie tylko ziemskiej rzeczywistości, lecz także porządku kosmicznego. Maat odnosi się bowiem zarówno do reguł obowiązujących w relacjach międzyludzkich, jak i do sprawiedliwości realizowanej po śmierci na Sądzie Zmarłych, ale też do ładu, który wyłania się z chaosu podczas stwarzania świata przez boga-Słońce oraz do porządku państwowego utrzymywanego dzięki prawodawstwu przez króla – ziemski obraz bóstwa. Książka będzie cenną pomocą dydaktyczną i pasjonującą lekturą dla archeologów, egiptologów, etnologów, filozofów, historyków i kulturoznawców. ****** Maat. Justice and immortality in ancient Egypt Different aspects of Maat, a key concept in ancient Egyptian culture – translated as truth, justice, law, order, wisdom, honesty. Ancient Egyptians considered Maat to be the foundation of both the earthly world and cosmic harmony. The author analyses the notion of Maat found in ancient texts: in wisdom literature (the so called Instructions), in funeral autobiographical inscriptions, in other texts connected with the dead, in hymns to the Sun-god and in other royal inscriptions.

L'auteur tente d'analyser des termes définissant les édifices publics, fait une description de la fonction de ces bâtiments et du rôle de certains fonctionnaires municipaux en Égypte romaine. Basé sur le riche matériel papyrologique, ce livre ne contient pas de commentaires sur les textes parus apres 1978 quand il a été terminée. Mais en ce qui concerne les observations générales, il paraît qu’elles n’aient pas perdu leur valeur. Dans ce livre l’aspect archéologique est pratiquement absent. Ce fait résulte surtout de l’état des sources archéologiques en Égypte, ou les ruines des édifices municipaux sont peu nombreuses et tres mal conservées.. C'est pourquoi la plupart des édifices municipaux ne trouvent pas d’illustration dans le matériel archéologique. La deuxieme édition du cette travail classique publié en 1986, le rend accessible a noveaux générations des étudiants et des rechercheurs. Autor podejmuje próbę zdefiniowania pojęcia budowli publicznej w Egipcie pod panowaniem rzymskim, omawia również funkcje takich budowli oraz kompetencje niektórych urzędników miejskich. Publikacja bazuje na bogatym materiale papirologicznym. Nie uwzględnia wprawdzie komentarzy do tekstów, które pojawiły się po 1978 roku, kiedy praca nad książką została ukończona, jednak obserwacje o charakterze ogólnym nadal zachowują wartość. W publikacji praktycznie nieobecny jest aspekt archeologiczny. Wynika to przede wszystkim ze stanu źródeł archeologicznych w Egipcie, gdzie ruiny budowli miejskich są nieliczne i bardzo źle zachowane, dlatego też większość budynków miejskich nie znajduje odzwierciedlenia w materiale archeologicznym. Obecne, drugie wydanie publikacji z 1986 roku umożliwia dostęp do tego klasycznego opracowania kolejnym pokoleniom studentów i badaczy. Abstrakt Studium budowli publicznych w Egipcie pod panowaniem rzymskim, podejmujące próbę zdefiniowania pojęcia oraz omawiające funkcje takich budowli i kompetencje niektórych urzędników miejskich. Publikacja bazuje na bogatym materiale papirologicznym zgromadzonym do 1978 roku.

Zbiór tekstów poświęconych analizie obecnych rozwiązań oraz projektowanych modeli funkcjonowania urzędowej kontroli żywności w Polsce w kontekście prawa administracyjnego, finansowego, rolnego i żywnościowego. Autorzy poruszają kwestie: systemu urzędowej kontroli żywności w świetle wymogów prawa Unii Europejskiej, nadzoru nad bezpieczeństwem żywności i wzajemnych relacji pomiędzy inspekcjami realizującymi ten nadzór w Polsce, zarządzania publicznego w obszarze urzędowej kontroli żywności.

Publikacja zawiera krytyczną analizę uwarunkowań uchodźstwa afrykańskiego wraz z całym nieskutecznym systemem ochrony i pomocy humanitarnej. Praca etnograficzna w sensie metody oraz opisu różnych sfer przemocy i cierpienia, opowiada historie ludzi, których łączy doświadczenie wykluczenia, stresu, bycia w drodze, bezdomności i nadziei na lepsze jutro. Autor problematyzuje wszystkie aspekty związane z uchodźstwem, zastanawia się zarówno nad jego przyczynami, jak i dotychczasowymi nieudanymi próbami rozwiązania tego problemu, proponuje ponowne przemyślenie istoty współczesnego humanitaryzmu uwikłanego w sprzeczności i bezradnego wobec cierpień, które ma na celu usuwać.

Przedmiotem pracy jest ewolucja idei ochrony uchodźców w ramach urzędu Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR). Głównym celem jest zwrócenie uwagi na instytucjonalne problemy pomocy humanitarnej oraz kryzys motywacji pracujących w niej urzędników inspirowanych wartościami prawnymi i ogólnoludzkimi. Autor szuka odpowiedzi na liczne pytania, m.in.: dlaczego system ochrony i pomocy humanitarnej dla uchodźców nie funkcjonuje zgodnie z założeniami planistów ONZ? Dlaczego ochrona i pomoc dla uchodźców, która z założenia ma być humanitarna, zazwyczaj nie spełnia oczekiwanych standardów? Prowadząc dociekania, Autor porusza tak różnorodne kwestie, jak antropologia prawa i kontrola społeczna, obrzędy i przekonanie o wysokim morale międzynarodowych urzędników służby cywilnej, którzy mają pomagać uchodźcom i otaczać ich opieką. Urząd Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds.. Uchodźców , ustanowiony w 1950 r. w celu sprawowania nadzoru nad zachowaniem przez państwa standardów ustanowionych w międzynarodowych konwencjach, ukazany jest w książce jako rodzaj antropologicznego plemienia, zamkniętej sekty z kręgu cywilizacji McŚwiata. Opisując egzotycznego obcego, Autor koncentruje się na „plemieniu UNHCR”, mającym swój język, sposoby gospodarowania, system kontroli społecznej, wierzenia i obrzędy. Badania etnograficzne prowadzone na Północnym Kaukazie, a następnie w Azji Środkowej, Turcji, Donbasie oraz Rogu Afryki były swoistym rytuałem przejścia dla Autora rozprawy, który z prawnika stał się antropologiem stosującym metodę badawczą autoetnografii w odniesieniu do zjawiska ochrony uchodźców.

Autorka odważnie i z pełnym przekonaniem sięga do wypowiedzi dzieci na temat podręczników – najpopularniejszych środków dydaktycznych. Traktuje uczniów – bezpośrednich uczestników, najważniejsze ogniwo procesu nauczania oraz odbiorców oferty podręcznikowej – jako bezcenne źródło informacji. Opinie dzieci na temat merytorycznej zawartości podręczników oraz wykorzystania ich w procesie nauczania i uczenia się są krytyczne, dojrzałe i refleksyjne – mało tego, zgodne z opiniami pedagogów i psychologów zajmujących się wczesną edukacją. Zdanie uczniów nie jest jednak uwzględniane ani przez twórców podręczników szkolnych, ani przez nauczycieli, co wydaje się jedną z głównych przeszkód w podnoszeniu jakości polskiej edukacji. Książka jest dopełnieniem publikacji Ewaluacja podręczników zintegrowanych do edukacji wczesnoszkolnej. Perspektywa dorosłych. Umożliwia zestawienie dwóch dyskursów: osób dorosłych – autorów, wydawców i nauczycieli, oraz dzieci – codziennych użytkowników podręczników i materiałów edukacyjnych i ich najlepszych recenzentów. ****** Evaluation of Integrated Textbooks for Early Education. Children’s Perspective Education Studies Series The book contains children’s comments on textbooks. Their opinions on the content of textbooks, their use in the teaching and learning process are critical, mature and reflective. They also correspond to the opinions of early education teachers and psychologists.

Autorka opisuje rolę i miejsce podręcznika we współczesnej edukacji wczesnoszkolnej: • Objaśnia czytelnikom podstawową terminologię związaną z książkami do nauki, przybliża historię stosowania podręczników, przedstawia funkcje spełniane przez pakiety edukacyjne, charakteryzuje zmiany na rynku publikacji do kształcenia wczesnoszkolnego spowodowane kolejnymi reformami systemu oświaty. • Analizuje najpopularniejsze podręczniki zintegrowane wykorzystywane podczas zajęć w klasach I–III szkoły podstawowej w zakresie kształtowania umiejętności językowych, matematycznych i przyrodniczych dzieci. • Wyniki badań zestawia z rzeczywistymi potrzebami rozwojowymi uczniów w wieku wczesnoszkolnym, opisywanymi zgodnie ze współczesną wiedzą psychologiczną i pedagogiczną. • Udowadnia, że podręcznik powinien zawierać tylko najważniejsze, przedstawione poglądowo, aktualne treści, odsyłać uczniów do innych środków dydaktycznych, w tym także do nowoczesnych pomocy medialnych. • Wskazuje, że twórcy pakietów edukacyjnych muszą kłaść zdecydowanie większy nacisk na zadania problemowe, dywergencyjne i kreatywne, aktywizujące dzieci. Książka jest lekturą obowiązkową nie tylko dla wydawców, autorów i recenzentów „elementarzy”, lecz także dla pedagogów, którzy w dobie powszechnej kartomanii borykają się z problemem prawidłowej oceny merytorycznej pakietów edukacyjnych. Stanowi dopełnienie publikacji Ewaluacja podręczników zintegrowanych do edukacji wczesnoszkolnej. Perspektywa dzieci. ****** Evaluation of Integrated Textbooks for Early Education. Adults’ Perspective Education Studies Series The author analyses the most popular integrated textbooks for the 1st–3rd grade primary school students with regard to developing language, mathematical and natural sciences skills of children. The research results are compared with the real development needs of students. The author proves that a textbook should provide only an overview of the most important subject matter, and it should refer students to other teaching aids, including modern media aids. It is indicated that the authors of educational packages must place great emphasis on engaging problem-solving, divergent and creative tasks.