Nic zwyczajnego. O Wisławie Szymborskiej

Nic zwyczajnego. O Wisławie Szymborskiej – Michał Rusinek

Michał Rusinek w książce „Nic zwyczajnego. O Wisławie Szymborskiej” opisuje 15 lat spędzonych na stanowisku sekretarza jednej z najbardziej wyjątkowych polskich poetek, laureatki Nagrody Nobla Wisławy Szymborskiej.

Michał Rusinek

Pochodzi z Krakowa, w latach 1996 – 2012 był sekretarzem Wisławy Szymborskiej. Jest literaturoznawcą, pisarzem, felietonistą, poetą i tłumaczem. Na stanowisko sekretarza Szymborskiej poleciła go Teresa Walas – była promotorką jego pracy magisterskiej a jednocześnie znajoma poetki. Obecnie Rusinek prowadzi Fundację Wisławy Szymborskiej.

Wisława Szymborska i jej sekretarz

w 1996 roku Wisława Szymborska otrzymała Nagrodę Nobla. Okazało się, że będzie potrzebowała pomocnika – sekretarza, który pomoże jej uporać się z publicznymi kontaktami w związanymi z ogłoszeniem jej laureatką tej najbardziej pożądanej nagrody. Teresa Walas poleciła jej wówczas Michała Rusinka – absolwenta polonistyki na UJ. Miał pracować z poetką przez 3 miesiące – w okresie od ogłoszenia Szymborskiej laureatką do odebrania przez nią nagrody. Został z nią przez 15 lat, do jej śmierci w 2012 roku.

Wisława Szymborska we wspomnieniach Michała Rusinka

Michał Rusinek spędził z poetką 15 lat i poznał ją jak nikt. Jego opowieść pełna jest historii i anegdot z życia Wisławy Szymborskiej. Wyłania się z nich niezwykła dama polskiej poezji, przepełniona humorem oraz mądrością dotyczącą rzeczy najistotniejszych. Rusinek przedstawia także Szymborską jako zwyczajną starsza panią, która lubiła językowe żarty, chichotanie i zwyczajne rozmowy zamiast akademickich dysput. Nie lubiła jednak spotkań, które nic nie wnosiły w jej życie, była wymagająca wobec siebie i innych. Po otrzymaniu Nobla robiła wszystko, by pozostać sobą sprzed „tragedii sztokholmskiej”.

Fragment książki

W 1996 roku moją kandydaturę proponuje Teresa Walas, u której właśnie obroniłem pracę magisterską i zamierzam pisać doktorat. Miesiąc wcześniej dostałem się na studia doktoranckie, które przedłużają mi okres niedorosłości: nadal jestem studentem, nie muszę nerwowo szukać pracy jak większość moich kolegów i koleżanek z roku. Dostaję stypendium doktoranckie, które jest wówczas – zapewne nadal – źródłem gorzkiego dowcipu: czym się różni doktorant od balkonu? Balkon utrzyma rodzinę.

Zgodziłem się bez wahania. Nie, właściwie zawahałem się przez chwilę. Przypomniałem sobie bowiem, czego bałem się w dzieciństwie: czarnego ebonitowego telefonu, który stał w zakopiańskim mieszkaniu mojej babci. Kiedy byłem sam w domu i rozlegał się jego terkoczący dzwonek, stałem jak sparaliżowany. Jak się mam zachować? Co powiedzieć? Jak zareaguje na mnie osoba, która dzwoni? A teraz, zaledwie dwadzieścia lat później, moja praca miała polegać w dużej mierze na rozmowach przez telefon i przepracowywaniu tamtego lęku. Jak w amerykańskim filmie o psychoanalizie.

Miało to być tylko na kilka miesięcy, tych najgorętszych: od przyznania do wręczenia Nagrody Nobla. Potem wszystko powinno się było uspokoić, wrócić do stanu poprzedniego. Nie uspokoiło się, nie wróciło. Jak się okazuje, noblistą jest się dożywotnio. I tak z kilku miesięcy zrobiło się piętnaście lat. Tytuł tej książki pożyczyłem z jej wiersza bez tytułu – o nicości, która się przenicowała. Piętnaście lat sekretarzowania takiej osobie? Doprawdy, nie było w tym nic zwyczajnego.