Jeden z jedenastu

Jeden z jedenastu. Wspomnienia z internowania i uwięzienia 1982-1984, Andrzej Rozpłochowski, wstęp i opracowanie Katarzyna Wilczok

Jeden z jedenastu...  to wspomnienia, dziennik i prywatna korespondencja z lat 1982-1984 Andrzeja Rozpłochowskiego - jednego z przywódców śląsko-dąbrowskiej Solidarności, przewodniczącego MKZ Katowice oraz członka władz krajowych NSZZ ,,Solidarność"".

Ze względu na forsowanie śmiałych wizji programowych został on uznany za jednego z najbardziej radykalnych liderów związkowych w latach 1980-1981. Rozpłochowski był m.in. pomysłodawcą usunięcia struktur PZPR z zakładów pracy. Władze PRL zaliczyły go do tzw. ekstremy Solidarności, czyli działaczy związkowych zmierzających do obalenia ustroju socjalistycznego. W stanie wojennym Rozpłochowski był internowany, a następnie więziony. Znalazł się w słynnej ,,jedenastce"" - grupie więźniów politycznych złożonej z siedmiu przywódców Solidarności i czterech działaczy KSS ,,KOR"". Ekipa Jaruzelskiego-Kiszczaka postanowiła wytoczyć ,,jedenastce"" pokazowy proces polityczny. Związkowcom postawiono zarzut dążenia do ,,obalenia przemocą socjalistycznego ustroju w PRL i osłabienia mocy obronnej PRL"". Groziła za to wówczas nawet kara śmierci.

Książka zawiera m.in. wspomnienia Andrzeja Rozpłochowskiego napisane podczas pobytu w Stanach Zjednoczonych i uzupełnione po powrocie do Polski w 2010 r. Szczerze opisał czas internowania i uwięzienia, nie pomijając kwestii szczególnie dla niego trudnych. Wielką wartość dokumentalną przedstawia dziennik spisywany w celi więziennej w okresie od 28 lipca 1983 do 8 sierpnia 1984 r. Ukazuje on obraz życia codziennego więźnia politycznego PRL w latach osiemdziesiątych. Wyjątkowy charakter nadaje książce obszerna korespondencja, szczególnie prowadzona między autorem a jego przyszłą żoną Barbarą, pozwalająca wniknąć w bardzo intymną sferę ich myśli, uczuć, przeżyć i trosk w trudnym dla nich czasie wymuszonej rozłąki. Takich świadectw nie mamy zbyt wiele. Książkę uzupełniają fotografie z okresu internowania oraz najciekawsze dokumenty ze śledztwa.