Księgi pamięci gmin żydowskich

Księgi pamięci powstałe po Zagładzie to gatunek bardzo ważny w tradycji żydowskiej. Ich autorzy piszą o swoich rodzinnych miejscowościach jako o miejscach, których właściwie już nie ma i do których prawdopodobnie nigdy nie wrócą. Jednocześnie wprost lub między wierszami wyrażają nadzieję, że ktoś przeczyta ich słowa. Dlatego księgi te, powstałe z myślą o upamiętnieniu własnej społeczności, czytane dzisiaj przez polskich czytelników, przybliżają im żydowskie spojrzenie, dając wyobrażenie o bogactwie życia przed Zagładą, niewyobrażalnych rozmiarach największej w dziejach narodu żydowskiego katastrofy, trudnych powojennych próbach odbudowania dawnego życia i wielkim pragnieniu zachowania w pamięci wszystkiego, co przez wieki stanowiło istotę egzystencji polskich Żydów.