Ostatni mazur

Z komnaty małżeńskiej w krakowskiej rezydencji wypada, szlochając, młody mężczyzna. Chwyta pistolet i wymierza sobie w serce. Strzela… Równie gwałtowne i nieudane jak noc poślubna było całe małżeństwo Hieronima, syna wybitnego historyka i rektora UJ Stanisława Tarnowskiego, i Wandy Zamoyskiej. Podobno, o czym szeptano w rodzinie, byli ze sobą blisko spokrewnieni… Zresztą, dwadzieścia trzy lata później ich córka, Zofia, uzyska papieską dyspensę i poślubi Andrzeja, równie bliskiego krewnego. Jej brat, Staś, gwałtownik i wielki admirator kobiecych wdzięków zakocha się w młodziutkiej Choquette, którą pozna w Zakopanem tuż przed wybuchem wojny. To oni będą rodzicami autora książki, pieszczotliwie zwanego Gnomkiem. Andrew rekonstruuje rodzinną historię – XX-wieczne dzieje znakomitego galicyjskiego rodu herbu Leliwa. Przywołuje z mroków minionych dni mężczyzn w jedwabiach i futrach, kobiety strojne w klejnoty, odtwarza wystrój wspaniałych komnat na dzikowskim zamku i w rudnickim dworze… Magiczny świat, który zdmuchnęły dwie straszne wojny ubiegłego stulecia, a jego mieszkańcy rozproszyli się po całym globie. Rozległe koneksje pomogły im przetrwać czas wojennego exodusu w Rumunii, Jugosławii, Egipcie i w Anglii. Atmosfera książki utkana jest z małżeńskich zdrad, heroicznego poświęcenia, buty, samotności i dźwięku nadlatujących bombowców. Nie tak miała wyglądać noc poślubna Hieronima i Wandy w 1914 roku. Nie tak miały potoczyć się losy Europy. Ale dzięki temu mamy tę piękną opowieść o wojnie, namiętności i stracie. Przeczytałem książkę z zachwytem. Bogata, świetnie zorganizowana, stoicka, wyważona. Zasługuje na wielu czytelników. V. S. Naipaul Tarnowski mistrzowsko wkomponował w historię powszechną walkę o życie i miłość w latach wojny i uchodźstwa. To książka napisana z wyjątkową precyzją. Norman Davies Świetnie się czyta... Wzruszające, frapujące i pouczające... Osobista historia, tak nieprawdopodobna, że trudno byłoby w nią uwierzyć, gdyby była fikcją. Sue Baker, „Publishing News”