Powieści Warszawskie - Stefan Kisielewski

Zanim nadejdzie śmierć, Podróż w czasie, Opowiadania okupacyjneDrugi tom dzieł zebranych Stefana Kisielewskiego, nazywanego Stańczykiem PRL-u, zbiera teksty beletrystyczne rozgrywające się w jego ukochanym mieście - w Warszawie. Ostatnia powieść Kisiela - ""Zanim nadejdzie śmierć"" - miała być książką o czterech Warszawach (przedwojennej, okupacyjnej, mikołajczykowskiej, stalinowskiej). Jednak autor nie zdążył jej ukończyć - tekst urywa się niemal w pół zdania. ""Podróż w czasie"" w niezwykły sposób oddaje duszną i paranoiczną atmosferę PRL-owskiej Warszawy dekady gierkowskiej. Z kolei w ""Opowiadaniach okupacyjnych"" znajdziemy kontrowersyjne i przesycone duchem książek Dostojewskiego ""Historie żydowskie"", które za życia Stefana Kisielewskiego zostały tylko raz wydrukowane w paryskiej ""Kulturze"" w roku 1960.Zaprezentowane w tym tomie utwory przekonają - mam nadzieję - Państwa, że sprowadzanie pisarstwa Kisiela jedynie do drapieżnej publicystyki i błyskotliwej felietonistyki jest stereotypem bardzo krzywdzącym. Tak jak przekonały o tym mnie. Przypominając sobie te - zasadniczo nieobecne w naszym obiegu literackim - teksty, czułem, że obcuję z prozą bardzo wysokiej próby. (...) Mimo kilkunastoletniej emigracji do Krakowa Kisielewski był pisarzem bardzo warszawskim. Rozumiem przez to znacznie więcej niż tylko fakt, że akcja jego dzieł rozgrywa się w stołecznych dekoracjach. Miasto jest żywiołem współczesnej prozy i autor ""Podróży w czasie"" doskonale zdawał sobie z tego sprawę. Nie traktował Warszawy jedynie jako scenerii, w której toczy się życie wymyślonych przez pisarza postaci. Stolica jest żywym organizmem i bohaterem literackim tej prozy; kto wie, czy nie najważniejszym. Piotr Bratkowski