Samoloty i Zakłady Lotnicze II Rzeczpospolitej

Rozbudowa przemysłu lotniczego powszechnie jest uznawana za jedno z największych dokonań II Rzeczypospolitej, nigdy jednak nie była samoistnym przedmiotem studiów i opracowań historycznych. W dotychczasowej historiografii problematykę tę postrzegano głównie w kontekście przygotowań wojennych państwa, stąd zapewne większość publicystów koncentrowała się na produkcji nowoczesnych samolotów wojskowych, pozostawiając równocześnie na marginesie zainteresowań znaczące wysiłki finansowe i organi-zacyjne, łożone na rozwój tej branży przemysłu. Co więcej, prawie całkowitym milczeniem pokryto przyczyny owych sukcesów – na które składał się rozwój nie tylko wytwórni lotniczych, ale również małych i zupełnie dziś zapomnianych zakładów, wytwarzających niezbędny dla lotnictwa asortyment sprzętu. W niniejszej książce, w układzie problemowo-chronologicznym, starano się uzupełnić zauważalne braki, głównie ukazując wzajemne relacje pomiędzy władzami wojskowymi oraz producentami sprzętu i uzbrojenia lotniczego. Autora niniejszego studium szczególnie zainteresowały przeobrażenia, jakie dokonały się w przemyśle lotniczym niepodległej Polski. W tym czasie bowiem powstały najpierw prywatne, a później państwowe wytwórnie lotnicze. Niekwestionowanym efektem tego było zapoczątkowanie budowy płatowców licencyjnych (włoskich i francuskich), a następnie wprowadzenie własnych i udanych konstrukcji lotniczych do stadium produkcji. Sukces ten może tym bardziej zdumiewać, jeśli zauważymy, iż w okresie bezpośrednio poprzedzającym narodziny II Rzeczypospolitej taki dział wytwórczości był prawie nieznany. Nie posiadano nawet zaczątków przemysłu samochodowego, który w większości państw zachodnio-europejskich był naturalną odskocznią dla raczkującej dopiero wytwórczości lotniczej. Wdrożone prace były swoistym fenomenem, gdyż nastąpiły przed właściwym rozwojem uprzemysłowienia państwa. W efekcie przemysł motoryzacyjny i lotniczy stał się znaczącym źródłem postępu technicznego państwa w całym okresie międzywojnia. I