Trzy pytania naraz. Drei Fragen zugleich

Swoją wewnętrzną siłę zawdzięczał być może konieczności pokonania oporu materii – jako mały chłopiec był wątły, źle się rozwijał i lekko utykał, wydawało się wręcz, że nie nadaje się do życia (po latach zdiagnozowano u niego genetyczną polineuropatię). Wyczuwając rozczarowanie ojca tym swoim cherlawym zdrowiem – a był to czas kultu tężyzny fizycznej – w wieku pięciu lat stał się, jak wspomina, “cudownym dzieckiem” zdobywającym poklask układaniem wierszy. I szybko nauczył się sprawować rząd dusz, jak na poetę przystało. Z posłowia Poezja i skandal Anny Pawlikowskiej Erich Fried (1921–1988) Jeden z najważniejszych współczesnych poetów języka niemieckiego, urodził się w Wiedniu w zasymilowanej zamożnej rodzinie żydowskiej. Gdy po anszlusie udało mu się opuścić Austrię w obawie przed prześladowaniami, zamieszkał w Anglii i przyjął brytyjskie obywatelstwo, nigdy jednak nie porzucił ojczystego języka. Od najwcześniejszych lat był głęboko przejęty niesprawiedliwością dotykającą wiele ludzi i społeczności, stąd też jego twórczość zawsze nosiła piętno politycznego zaangażowania o głęboko humanistycznych korzeniach. Przybierało ono nieraz formy skrajne, ściągając na głowę autora nie tylko gromy ze strony zszokowanych krytyków i publiczności, ale też nawet sądowe oskarżenia. Pomimo swoich zdecydowanych poglądów nie pozwalał sobie na zasklepianie się w nich, nieustannie gotów do rozmowy, dialogu, do spojrzenia z perspektywy drugiego człowieka. Siła poezji Frieda kruszyła serca także tych, którzy uznawali jego postawę polityczną za zbyt prowokacyjną. Wiersze z tomów Liebesgedichte czy Es ist was es ist weszły na stałe do kanonu niemieckiej liryki XX wieku. Od 1990 roku przyznawana jest w Wiedniu ważna nagroda poetycka jego imienia.