Rozmowy polskie latem roku 1983

Pierwszą książką Rymkiewicza wydaną w drugim obiegu były "Rozmowy polskie latem roku 1983"; ukazały się w Warszawie w 1984 r. w NOW-ej i w Paryżu w Instytucie Literackim. Miejscem "rozmów" jest pensjonat nad Wigrami na Suwalszczyźnie; spotyka się w nim grono osób spędzających tam wakacje. Prowadzą rozmowy o Polsce. Powracającym tematem jest doświadczenie społeczeństwa pod panowaniem komunizmu. Dla bohaterów rozmów - wśród których jest m.in. profesor, były marynarz, działacz podziemnej Solidarności oraz postać główna pan Marczek - porte-parole autora - komunizm jest systemem, w którym każdy czuje się zniewolony i z którego wszyscy chcą się wyrwać, wyzwolić. Te Rymkiewicza "rozmowy latem" mają wiele wspólnego z prowadzonymi przez romantyków "nocnymi Polaków rozmowami". Pojawiają się w nich tematy podniosłe i ostateczne: poświęcenie, śmierć poniesiona w walce o wolną Polskę, anonimowe groby pomordowanych i rozpacz po stracie najbliższych. Goście pensjonatu nad Wigrami rozmawiają o Polsce stanu wojennego i czasu Solidarności, o Polsce współczesnej i historycznej, rzeczywistej, realnej i baśniowej, mitycznej. Pojawia się tu kanon tematów, które nieodmiennie są poruszane, gdy Polacy rozmawiają miedzy sobą: o swoim życiu, zmiennych kolejach losu, o uwikłanych w dziejowe wypadki biografiach.