Śladami pierwotnych wierzeń

Okładka z posągiem Świętowita i osadzenie książki w serii Wierzenia i zwyczaje, gdzie większość pozycji dotyczy terenów Polski, zasugerowały mi, że autor skupi się wyłącznie na słowiańszczyźnie. Jednak pozytywnie się zaskoczyłam - dostaniemy tutaj przeróżne historie z każdego zakątka świata. Są i znane nam i bliskie tradycje, a są i opisane kultury mieszkańców Afryki, obu Ameryk, Azji itd. Wszelką teorię Pełka popiera przykładami i bogatą bibliografią, do której prowadzą przypisy. "Śladami pierwotnych wierzeń" to przede wszystkim lektura dla osób zainteresowanych wszystkimi religiami i mitologiami świata, a nie tylko jedną z nich.

Nie zdziwiłabym się, gdyby osoby wierzące poczuły się tą książką obrażone. Autor w pierwszym rozdziale wobec wszelkiej religijności wypowiada się w sposób lekceważący, dając do zrozumienia, że bycie ateistą równa się bycie mądrzejszym i lepszym. Popiera swoje zdanie cytatami znanych powszechnie socjalistów i komunistów. Niezależnie od naszych poglądów, taka stronniczość nie powinna się pojawić w pracy naukowej lub popularnonaukowej. Ciężko stwierdzić, na ile jest to jego osobiste zdanie, a na ile pisanie pod cenzurę, bo pierwsze wydanie wyszło w epoce PRL. Początek książki jest mocno tym przesiąknięty, Pełka dużo opowiada o współczesności, aż zaczęłam sobie myśleć "hola, to nie o tym miało być". Kolejne rozdziały jednak mają już inny wydźwięk, może co jakiś czas tylko pojawia się wtrącenie wartościujące jakieś zachowanie. Dla mnie wygląda to wszystko jak coś wklejonego już po napisaniu całości.

Oceniam całość jako bardzo dobrą i ciekawą lekturę. Można to czytać bez przerwy, jest tak wciągające. Większość z nas ma jako takie pojęcie o mitologii greckiej, nordyckiej i słowiańskiej, a dzięki tej książce możemy się czegoś dowiedzieć o krajach, których nie znaliśmy dotąd nawet z nazwy. Propaganda odcisnęła na książce swoje piętno, ale jeśli komuś to przeszkadza, to warto po prostu pominąć kłopotliwy rozdział i cieszyć się resztą lektury. Także polecam!