Świat Ruty

Nic nie zapowiadało, że życie Ireny w tym dniu zmieni się diametralnie. Mglisty poranek odmienił wszystko. Przez chwilowy brak koncentracji, niesprzyjającą pogodę i zamyślenie potrąca nieznaną kobietę. Mając wyrzuty sumienia z ciężkim sercem postanawia pojechać do szpitala. Na miejscu poznaje Rutę oraz jej rodziców. Od lekarzy dowiaduje się, że poszkodowana nie doznała większych obrażeń fizycznych, jednak z nieznanych przyczyn nie odzyskuje przytomności. Tkwi we własnym świecie, na granicy teraźniejszości i przeszłości. W międzyczasie poznajemy losy rodziny, której los został naznaczony bólem, cierpieniem, które były spowodowane korzeniami, historią, wojną, śmiercią.

Irena Żytkowiak serwuje nam ambitną powieść obyczajową zmuszającą do refleksji i zadumy. Posługuje się przy tym bardzo wyszukanym językiem, dbając o najmniejszy szczegół, rzetelnie opisuje wydarzenia, kształtując niecodzienny, magiczny klimat. Już po kilku stronach można zauważyć, że powieść jest bardzo dopieszczona. Autorka wspaniale włada polszczyzną, co nadaje książce odpowiedni poziom. Pomimo małej objętości pozycji literackiej, spotkać się tu można z niezwykle bogatą, nieszablonową fabułą. Trzeba dodać, że książka nie należy do łatwych, wyrafinowany dialekt sprawia, że czytelnik musi się skupić na przekazywanej treści.

Przez całą powieść, na każdej stronie możemy się natknąć na bolesną przeszłość, która mimo upływu lat nadal jest żywa, budzi niepewność i strach, agresję i nienawiść. Autorka kładzie nacisk na relacje międzyludzkie, podejście i szacunek do drugiego człowieka, a także na historię i pochodzenie. Iwona Żytkowiak subtelnie łączy dwie płaszczyzny czasowe, w których przedstawia brutalne epizody II Wojny Światowej oddziałujące na czasy współczesne. Pamięci o przeszłości nie da się wymazać.

Otoczenie wytyka palcami Rutę. Szepcze za jej plecami, gardzi nią. Nie akceptuje jej przez co bohaterka wyraźnie odstaje od społeczeństwa. Zdumiewające jest jak łatwo ocenić drugiego człowieka nie znając go. Dziwi mnie i wzburza zachowanie ludzi. Nie rozumiem jak można patrzeć na drugiego człowieka z pogardą, wstrętem i nienawiścią w oczach, nie znając ani jego historii, ani osobowości. Jak można w tak bezczelny sposób lekceważyć i drwić z drugiej osoby. Osobiście uważam, że każdemu należy się szacunek, nieważne jakiego jest pochodzenia.

Czytając powieść otoczyła mnie nie tylko magiczna aura, ze względu na różnicę czasową, ale i również nastrój nostalgiczny. ponieważ ma się wrażenie, że bohaterowie są oderwani od rzeczywistości, pogrążeni we własnym świecie, pełnym zadumy, tęsknoty i autorefleksji. Również ja się tak czułam, jak gdybym była nieobecna, wyciszona, żyła w dwóch różnych światach. W zadumie, czasem ze wzruszeniem, a czasem ze smutkiem połykałam kolejne słowa pisarki. Powieść zmusza czytelnika do zastanowienia się nad własną przeszłością.

Świat Ruty cechuje niebanalna, dojrzała tematyka. Pomimo, że jest to powieść obyczajowa, to jednak jej nastrój jest pełen powagi i kontemplacji. Jest to lektura dla osób wymagających, sięgających po książki z górnej półki.