Dzieła S. Lem T.21 - Mój pogląd na literaturę

W powodzi tekstów składających się na eseistykę Lema książka niniejsza stanowi pozycję osobną i zachowującą swą tożsamość, choć jest to niby tylko wybór z wielu tekstów, podlegający na przestrzeni lat zarówno cięciom, jak uzupełnieniom. Z edycji pierwszej Rozpraw i szkiców - z 1975 roku - pozostał w niej trójdzielny układ, w którym pierwsza część poświęcona jest zagadnieniom teoretycznoliterackim, druga - omówieniom wybranych dzieł prozy, trzecia - nauce i technologii. W wersji dzisiejszej cięcia dotyczyły przede wszystkim tej ostatniej części, z której autor usunął aż pięć tekstów, dodając jeden zaledwie. I nic dziwnego: w tej dziedzinie przedmiot refleksji dezaktualizuje się najszybciej. Jakkolwiek interesujące mogą być więc dla nas sądy Lema na temat poznania pozazmysłowego czy podsumowania rozwoju informatycznej technologii, książka w swej części zasadniczej traktuje dziś o literaturze i o niej będziemy tu mówić. Znamienny jest zresztą już sam fakt, że w tej dziedzinie zbiór tekstów powiększył się o kilka istotnych szkiców, wypadł zaś z nich tylko jeden - poświęcony Iredyńskiemu, pisarzowi, którego dziełom autor odmawia dziś stosownej wagi"". (z posłowia Jerzego Jarzębskiego)