Funkcjonowanie obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej w Polsce / UAM

Przedmiotem niniejszej książki jest analiza funkcjonowania obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej w Polsce. Zgodnie z art. 118 Konstytucji RP z 1997 roku, „inicjatywa ustawodawcza przysługuje posłom, Senatowi, Prezydentowi Rzeczypospolitej i Radzie Ministrów. Inicjatywa ustawodawcza przysługuje również grupie co najmniej 100 000 obywateli mających prawo wybierania do Sejmu. (…)”. Tak więc przyjęta w 1997 roku ustawa zasadnicza przyznała obywatelom – po raz pierwszy w historii Polski – prawo inicjatywy ustawodawczej, które można zdefiniować jako „prawo podmiotowe, czyli uprawnienie określonych w konstytucji podmiotów – organów lub osób – do wniesienia projektu ustawy do odpowiedniej izby (w Polsce tradycyjnie do symbolizującej władzę marszałka Sejmu «laski marszałkowskiej», a więc do Sejmu) z takim skutkiem, że projektowi zostanie nadany przewidziany przepisami bieg, a więc zostanie uruchomione postępowanie ustawodawcze”. Tym samym w efekcie wykonania inicjatywy ustawodawczej zostaje zainicjowane postępowanie ustawodawcze, a zatem zespół „procedur mających na celu doprowadzenie do powstania ustawy. Składa się nań pięć szczegółowo określonych przez nową Konstytucję (z 1997 r. – przyp. M.R.) etapów postępowania, których dalsze rozwinięcie przewidują regulaminy Sejmu i Senatu”. Pierwszym etapem postępowania ustawodawczego jest inicjatywa ustawodawcza, natomiast kolejne obejmują: prace nad projektem ustawy w Sejmie, prace nad ustawą w Senacie (oraz ponowne w Sejmie, jeśli Senat uchwali poprawki albo odrzucenie ustawy w całości), podpisanie ustawy przez Prezydenta RP, ogłoszenie i wejście w życie ustawy Opis stanowi fragment Wstępu