Koprodukcja filmowa w Polsce. Rynek i źródła finansowania

Arkadiusz Wojnarowski – absolwent podyplomowych studiów producenckich w Szkole Filmowej w Łodzi, doktor w dziedzinie nauk humanistycznych. Wykładał produkcję i scenariopisarstwo w PWSFTviT w Łodzi i na Uniwersytecie Wrocławskim. Obecnie współpracuje z UAM w Poznaniu i z Uniwersytetem Dolnośląskim DSW we Wrocławiu. Prawnik i producent filmowy („Droga na drugą stronę”, „Bella Mia”). W 2009 r. opublikował „Prawne i finansowe podstawy europejskiej koprodukcji filmowej”. Wydał dwie monografie z cyklu Jak Zostać Scenarzystą Filmowym: „Rynek i źródła finansowania scenariuszy filmowych w Polsce” oraz „Scenopisarskie aplikacje i programy”, a także obszerne opracowanie pt. „Współczesny scenariusz filmowy. Odmiany, formaty, programy”. Jego książki i filmy są do nabycia m.in. na stronie fundacjadzf.pl. Autor jest członkiem Europejskiej Akademii Filmowej i Stowarzyszenia Filmowców Polskich, a także fundatorem (2002) i prezesem Dolnośląskiego Zespołu Filmowego. Ekspert Dolnośląskiego Centrum Filmowego oraz Regionalnego Programu Operacyjnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego w dziedzinie Kultura i Turystyka. Konsultant prawny ds. umów filmowych i ds. zrównoważonej produkcji filmowej (green filming), a w latach 2024–2025 został zaprzysiężony przy piętnastu sądach okręgowych w Polsce, w tym w Warszawie, Łodzi, Katowicach i Krakowie, na biegłego sądowego w dziedzinie scenariopisarstwa, produkcji, dystrybucji filmowej, a także prawa autorskiego i własności intelektualnej. *** W realiach europejskich, więc także w Polsce, trudno wyobrazić sobie produkcję filmu, który powstaje wysiłkiem organizacyjnym i finansowym tylko jednego podmiotu producenckiego. Zgodnie z tytułem w „Koprodukcji filmowej w Polsce...” autor przedstawia to zagadnienie w odniesieniu do rynku polskiego, opisując koprodukcję filmową zarówno w najbardziej kojarzonym układzie międzynarodowym, jak i układzie wewnętrznym, układzie koprodukcji krajowej. Na początku książki możemy zaznajomić się z analizą europejskich zasad i regulacji dotyczących koprodukcji międzynarodowych. W krótkim zarysie dostajemy kilka przykładów historycznych z XX wieku oraz podsumowanie zawarte w Konwencji Rady Europy z 2017 roku. W tej części pojawiają się także przykłady międzynarodowych koprodukcji filmowych z udziałem Polski. Dalej głównym wątkiem staje się koprodukcja krajowa, która zdominowała rynek. Dużo miejsca przy tej okazji zajmuje prezentacja Regionalnych Funduszy Filmowych. W alfabetycznym porządku dostajemy tutaj mniej lub bardziej szczegółowe opisy regulaminów, form działania, niesienia pomocy przy produkcji ze strony kolejnych regionalnych komisji. Sporo miejsca zajmuje także instytucja zachęt Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, które ze swej istoty mają wspierać finansowanie koprodukcji filmowych. Bardzo ważne miejsce w książce zajmuje opis odpowiedzi producentów, odpowiadających na pytania ankiety dotyczącej koprodukcji. Dostrzegam wartość książki szczególnie dla początkujących producentów filmowych, dla których może być źródłem skondensowanej wiedzy i ostrzeżeniem przed niebezpieczeństwami, jakie mogą się pojawiać w koprodukcjach filmowych, tych międzynarodowych, jak i tych krajowych. dr Marek Rudnicki (Wydział Organizacji Sztuki Filmowej PWSFTviT im. Leona Schillera w Łodzi)