Biblioteka to dzisiaj instytucja wielowymiarowa. Z jednej strony, jak od wieków, gromadzi i pielęgnuje zbiory w ich tradycyjnym wymiarze, z drugiej zaś – nadążając za wieloaspektowymi przeobrażeniami społeczeństwa, stara się oferować zupełnie nowe formy usług. Niniejsza publikacja stanowi kontynuację dyskusji toczącej się w mediach oraz fachowych publikacjach, na temat roli i funkcji bibliotek w zmieniającym się otoczeniu społecznym. Autorzy tekstów – praktycy oraz przedstawiciele środowisk naukowych – podejmują tematy związane z zagadnieniami multimediów, multikulturowości, marketingu i wieloaspektowej edukacji. Pierwiastkiem wspólnym tych rozważań jest wielowymiarowość usług bibliotecznych i samej biblioteki, jako instytucji, która integruje różne grupy czytelników (w tym mniejszości narodowe, etniczne, wyznaniowe, światopoglądowe itp.), oferując im nowe narzędzia pracy, nauki i rozrywki. W książce pojawiają się takie zagadnienia jak: blended learning i e-learning jako metody edukacji czytelnika, standardy opisu i dystrybucji obiektów cyfrowych, tworzenie i zarządzanie multimediami, multimedia w pracy z użytkownikami niepełnosprawnymi, oferta bibliotek dla mniejszości narodowych, czytelnik jako prosument, rola personelu bibliotecznego w rozwoju biblioteki, w tym jego dobór, kształcenie, rozwijanie pasji i talentów.

W roku 1991 prof. Zbigniew Raszewski pisał o potrzebie podjęcia badań nad ikonografią teatralną i opracowania jej dokładnej dokumentacji. Studium Alicji Kędziory stanowi rzetelną realizację tego postulatu, ale przekracza tradycyjnie pojmowane granice dokumentacji. Zjawisko ikonografii zostało rozpatrzone – zgodnie z dyrektywami historyków sztuki – z różnych punktów widzenia, m.in. technologicznego, ekonomicznego, informacyjnego, kulturowego, socjologicznego, artystycznego. Powstała książka (… ) „stanowi próbę przybliżenia historii teatru poprzez jego wizualność, cechę jemu od zawsze immanentną, walor, który w drugiej połowie XIX w. zaczął się rozprzestrzeniać na różne sfery życia, niejednokrotnie zacierając ostro wcześniej wyznaczone granice”. (… ) to frapująca opowieść zarówno o historii czasopisma, które dotąd nie ma monografii, jak i o dziejach teatru. Opisując bowiem poszczególne gatunki ikonografii teatralnej, wskazując jej relacje z innym sztukami prezentowanymi na łamach czasopisma, charakteryzując różne formy teatralne, Autorka ukazuje z nowej perspektywy przemiany widowiska teatralnego w jednym z najciekawszych okresów jego dziejów. Z recenzji prof. dra hab. Janusza Deglera

W roku 1991 prof. Zbigniew Raszewski pisał o potrzebie podjęcia badań nad ikonografią teatralną i opracowania jej dokładnej dokumentacji. Studium Alicji Kędziory stanowi rzetelną realizację tego postulatu, ale przekracza tradycyjnie pojmowane granice dokumentacji. Zjawisko ikonografii zostało rozpatrzone – zgodnie z dyrektywami historyków sztuki – z różnych punktów widzenia, m.in. technologicznego, ekonomicznego, informacyjnego, kulturowego, socjologicznego, artystycznego. Powstała książka (… ) „stanowi próbę przybliżenia historii teatru poprzez jego wizualność, cechę jemu od zawsze immanentną, walor, który w drugiej połowie XIX w. zaczął się rozprzestrzeniać na różne sfery życia, niejednokrotnie zacierając ostro wcześniej wyznaczone granice”. (… ) to frapująca opowieść zarówno o historii czasopisma, które dotąd nie ma monografii, jak i o dziejach teatru. Opisując bowiem poszczególne gatunki ikonografii teatralnej, wskazując jej relacje z innym sztukami prezentowanymi na łamach czasopisma, charakteryzując różne formy teatralne, Autorka ukazuje z nowej perspektywy przemiany widowiska teatralnego w jednym z najciekawszych okresów jego dziejów. Z recenzji prof. dra hab. Janusza Deglera

Rozwój technologii informacyjnych zwiększył znacznie możliwości badawcze i innowacyjne w zakresie Nauk o Mediach. Zaowocowały one osiągnięciami w zakresie cyfryzacji, komunikacji i mediów. Dostęp do przekazu medialnego na szeroką skalę, niezależnie od czasu i miejsca, wpłynął na zaangażowanie młodych ludzi w zgłębianie tajników nowych mediów. Wiąże się to również z zapotrzebowaniem rynku pracy na kompetencje specjalistów w tej dziedzinie. Zasadność konwergencji technologii informacyjnych i mediów spowodowała powołanie kierunku studiów – Logistyka Mediów na Wydziale Dziennikarstwa Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego. Studenci tego kierunku rozwijają swoją wiedzę i umiejętności w zakresie zastosowania nowoczesnych technologii w mediach, praktycznego ich wykorzystania, a także zarządzania przedsiębiorstwami medialnymi. Zwieńczeniem studiów są prace dyplomowe. Dokumentują one obszar zainteresowań absolwentów, ich dociekliwość badawczą oraz umiejętności pisarskie. Ogólnie – dorosłość zawodową. Niniejsza publikacja stanowi zbiór, wybranych spośród najlepszych prac dyplomowych, które powstały na Logistyce w roku akademickim 2015/2016. Opiekę merytoryczną nad pracami licencjackimi pełnili pracownicy Katedry Technologii Informacyjnych Mediów oraz współpracownicy. Zaprezentowane prace to efekt odbytych seminariów dyplomowych, dyskusji, sporów, wymiany doświadczeń. Cechuje je merytoryczny język, właściwy układ, odpowiednio sformułowana hipoteza, która została potwierdzona za pomocą dopracowanej metodologii. Wykorzystana literatura, zarówno polska jak i obcojęzyczna, dobrana przez Autorów prac, jest aktualna oraz zgodna z prezentowanymi tematami. Przypisy oraz spisy form graficznych użyte w tekstach publikacji są odpowiednie do poziomu prac. Zawarte w niniejszej publikacji opracowania zawierają wartościowe i aktualne informacje niezbędne każdemu studentowi Logistyki. Ponadto stanowią przykłady prac dyplomowych. Z Wprowadzenia

Tom jest pionierską analizą twórczej działalności „lilipucich” wydawnictw, które zmieniły krajobraz polskiej książki literackiej i artystycznej początków XXI wieku. Jak dowodzą autorki, kiczowi, będącemu owocem i przejawem makdonaldyzacji kultury, romantyczni szaleńcy przeciwstawili książkę wysmakowaną literacko, graficznie i edytorsko, wymuszając na wielkich oficynach przeorientowanie ich oferty. Autorki rozprawy prowadzą czytelnika przez arkana pracy wydawniczej, zaglądają na biurka redaktorów i tłumaczy, śledzą sukcesy twórców. Powstała w ten sposób panorama „lilipuciej” rewolucji – bezprecedensowego fenomenu kulturowego. Z recenzji dra hab. prof. UW Grzegorza Leszczyńskiego (Uniwersytet Warszawski)

Publikacja jest pierwszym tomem serii obejmującej materiały źródłowe do dziejów londyńskiego wydawnictwa oraz polskiego życia kulturalnego na emigracji. Stanowi on rejestr książek, które opuściły prasy Oficyny Poetów i Malarzy pomiędzy 1950 a 2007 rokiem. Czesław Bednarczyk oraz jego żona Krystyna znaleźli się po zakończeniu II wojny światowej w Londynie i podjęli działalność wydawniczo-drukarską. Obydwoje pisali wiersze, toteż firma pod nazwą Oficyna Poetów i Malarzy miała być konfraternią twórców wytwarzających piękne książki. Oficyna przez ponad 50 lat słynęła nie tylko w Anglii z udanych projektów typograficznych i starannego wykonania publikacji.

Książka jest poświęcona wartościom i antywartościom w dyskursach konserwatywnym i liberalnym. Za podstawę materiałową analizy posłużyły teksty publikowane w czterech polskich tygodnikach opinii: „Do Rzeczy”, „W Sieci”, „Polityce” i „Newsweeku”. Badanie objęło lata 2013-2014, gdy władzę w Polsce sprawowała koalicja Platforma Obywatelska – Polskie Stronnictwo Ludowe, oraz 2016-2017, kiedy to bezwzględną większość w parlamencie miało Prawo i Sprawiedliwość. Autorka wyznaczyła pojęcia centralne dla obu dyskursów, a także podjęła próbę rekonstrukcji kreowanej w tekstach wizji świata oraz tworzonych i aktualizowanych sensów ideologicznych.

This is a book about why medieval manuscripts matter. Coming face to face with an important illuminated manuscript in the original is like meeting a very famous person. We may all pretend that a well-known celebrity is no different from anyone else, and yet there is an undeniable thrill in actually meeting and talking to a person of world stature. The idea for the book, which is entirely new, is to invite the reader into intimate conversations with twelve of the most famous manuscripts in existence and to explore with the author what they tell us about nearly a thousand years of medieval history - and sometimes about the modern world too. Christopher de Hamel introduces us to kings, queens, saints, scribes, artists, librarians, thieves, dealers, collectors and the international community of manuscript scholars, showing us how he and his fellows piece together evidence to reach unexpected conclusions. He traces the elaborate journeys which these exceptionally precious artefacts have made through time and space, shows us how they have been copied, who has owned them or lusted after them (and how we can tell), how they have been embroiled in politics and scholarly disputes, how they have been regarded as objects of supreme beauty and luxury and as symbols of national identity. The book touches on religion, art, literature, music, science and the history of taste. Part travel book, part detective story, part conversation with the reader, Meetings with Remarkable Manuscripts conveys the fascination and excitement of encountering some of the greatest works of art in our culture which, in the originals, are to most people completely inaccessible. At the end, we have a slightly different perspective on history and how we come by knowledge. It is a most unusual book.

Wielkimi krokami zbliżają się wakacje, podczas których będziemy mieli trochę więcej czasu na czytanie książek. A co warto przeczytać? O tym w czerwcowym wydaniu naszego kwartalnika! Książką numeru jest thriller Wojciecha Chmielarza pt. Żmijowisko, który ukazał się nakładem Wydawnictwa Marginesy. Zapraszam także do lektury wywiadu z Wiktorem Mrokiem oraz wyjątkowej autoprezentacji twórczości Katarzyny Ryrych. Polecam również serię dla najmłodszych czytelników – „Moje Ciało” oraz książki Joanny Sędzikowskiej, które ukazały się w nowo powstałym wydawnictwie – Literatura Piętro Wyżej. Wszystkich czytelników zapraszam do udziału w konkursie z nagrodami (szczegóły obok).

Współpraca Jerzego Giedroycia i Györgya Gömöriego przyniosła wymierne korzyści dla obu stron – Redaktor miał pod ręką eksperta, korespondenta, pośrednika do spraw węgierskich dla „Kultury” i „Zeszytów Historycznych”, dzięki czemu tematyka węgierska była obecna na łamach paryskich czasopism przez dekady. Węgierski polonista literaturoznawca uzyskał w ten sposób forum, możność przekazu swych myśli w jednym z najważniejszych periodyków polskiej emigracji, gdzie reprezentował „węgierski punkt widzenia”,co z kolei przyniosło mu w kręgach polskiego uchodźstwa politycznego pewna rozpoznawalność. W dodatku Węgier uzyskał stały i łatwy dostęp do wydawnictw Instytutu Literackiego, przedstawianych, recenzowanych później w węgierskich lub anglosaskich czasopismach, więc i promowanych wśród szerszego kręgu czytelników, co w oczywisty sposób pasowało także i Giedroyciowi. Redaktor zaś był „kluczem” do innych literatów emigrantów (Gombrowicz, Mrozek, Hłasko), których dzieła Gömöri tłumaczył na język węgierski(i w związku z tym prosił ich o prawa autorskie dotyczące przekładów).

Najlepszy przewodnik po najaktualniejszych ideach oraz ludziach, którzy je tworzą. Do rozmowy o literaturze i o rzeczywistości, do wspólnoty ludzi myślących, bo czytających, zaprasza zespół redaktorów i autorów kwartalnika „Książki. Magazyn do Czytania”.

Bułgarska epopeja 1915-1918 Tom 2

Krakowski dziennik „Czas", ukazujący się od 1848 r., w znaczący sposób kreował opinię wyższych warstw społeczeństwa polskiego w Galicji. Na łamach czasopisma - określanego jako konserwatywne - bardzo często podejmowano tematykę bułgarską. Zainteresowanie kwestiami bułgarskimi wzrosło po wybuchu I wojny światowej, a od początku 1915 r. zagadnienia te stale gościły na łamach gazety. Wiadomości podawano regularnie i w sposób profesjonalny - świadczyły o tym publikacje, w których dementowano wcześniej zamieszczone nieprawdziwe lub niesprawdzone informacje. I właśnie ten materiał źródłowy stał się podstawą tej niezwykle ciekawej dwuczęściowej monografii. Autorzy konfrontują go z m.in. opublikowanymi archiwaliami, pracami o charakterze pamiętnikarskim oraz obszerną literaturą przedmiotu. W części pierwszej prezentują historię krakowskiego czasopisma i zakres zainteresowania publicystów tematyką bułgarską w okresie bezpośrednio poprzedzającym przystąpienie Bułgarii do I wojny światowej, omawiają wysiłki dyplomatyczne wielkich mocarstw na rzecz pozyskania Bułgarii do współpracy w latach 1914-1915, a także opisują działania wojenne w Serbii (1915) oraz w Rumunii (1916). W części drugiej przedstawiają zagadnienia poświęcone zmaganiom armii bułgarskiej obejmujące działania na froncie salonickim (1916), wojnę pozycyjną w Macedonii (1917), a także schyłkowy okres konfliktu zakończony wycofaniem się Bułgarii z I wojny światowej. Zaprezentowany w pracy obraz działań bułgarskich sił zbrojnych ukazują na tle najważniejszych wydarzeń na innych frontach - zachodnim, wschodnim, włoskim i tureckim, dzięki czemu podkreślają ich ścisły związek z wydarzeniami rozgrywającymi się na Półwyspie Bałkańskim. Autorzy, dokonując dogłębnej i krytycznej analizy materiałów prasowych, dochodzą do wniosku, że przedstawiony na łamach gazety obraz rzeczywistości jest zgodny z ustaleniami historyków zarówno w warstwie faktograficznej, jak i w sferze komentarzy i ocen. W każdej części monografii znalazły się indeksy osób i nazw geograficznych oraz spisy wszystkich występujących w pracy nazw miejscowości, które uległy zmianie w okresie międzywojennym i po zakończeniu II wojny światowej. Wartość monografii podnoszą także unikalne fotografie oraz mapy, dzięki którym można śledzić przebieg opisywanych wydarzeń.

Prezentowany Czytelnikom tom jest próbą dokonania bilansu sukcesów i porażek czasopisma oraz określenia jego roli w powojennej historiografii polskiej. Autorzy starają się dowieść, że tradycja „Zeszytów Historycznych” jest w środowisku wciąż żywa. Autorami rozdziałów monografii są historycy reprezentujący kilka ośrodków akademickich (Kraków, Lublin, Łódź, Warszawa) i różne specjalności (historia polityczna, dzieje dyplomacji, historia historiografii, metodologia historii). Nie brakuje w tym gronie także autorów „Zeszytów Historycznych”.

Monografia jest próbą całościowego, wieloaspektowego ujęcia zagadnień dotyczących dziejów książki polskiej we Lwowie na przełomie XVIII i XIX wieku. Obejmuje refleksją badawczą takie istotne składniki, jak: zewnętrzna postać publikacji, zawartość treściowa, system informacji o książce, sposoby jej rozpowszechniania, gromadzenia i użytkowania, uwzględniając przy tym zjawiska życia epoki, wydarzenia polityczne, warunki prawno-ekonomiczne, prądy umysłowe, poziom oświaty i kultury. Ukazuje zatem funkcjonowanie lwowskiej książki, rozumianej jako wytwór określonych warunków historycznych i społecznych, a także duchowych i praktycznych potrzeb tamtejszego środowiska. Zwraca uwagę na zespół zjawisk inspirujących lub hamujących powstanie poszczególnych edycji i ich rozpowszechnianie, tendencje w kulturze epoki, możliwości twórcze autorów, operatywność warsztatów typograficznych i oficyn księgarskich, wskazuje zależność oferty wydawniczej i księgarskiej od zainteresowań i potrzeb czytelniczych mieszkańców Galicji oraz podkreśla rolę, jaką odegrała książka w kształtowaniu kultury intelektualnej tamtego regionu. Wypełnia ponadto lukę w dotychczasowym stanie badań w zakresie dziejów ruchu wydawniczo-księgarskiego we Lwowie na przełomie XVIII i XIX stulecia, ponieważ prezentuje nieznany dotąd obraz kultury książki polskiej w stolicy Galicji czasów oświecenia.

„Ponieważ Pan przechowuje listy – jak się domyślam – dla potomności – będę je teraz pisała złośliwie.” „... będę pisała już tylko na korektach, bo to tak, jakby się miało taśmę magnetofonową – co za przyjemność mówić wtedy?! Ach, naprawdę, dużo rzeczy jest wartych i ładnych tylko dlatego, że giną.” „Polacy łatwiej opanowują sztukę pisania niż czytania. Chętniej piszą niż czytają. Więcej piszą niż czytają. Czasami nawet – lepiej piszą niż czytają. Ten niewątpliwie polski fenomen można obserwować przede wszystkim w «listach do redakcji». Prawie na całym świecie każde pismo ma rubrykę «listów do redakcji». Rubryka musi być popularna, skoro niektóre magazyny, jak TIME, drukują ją na pierwszych stronach. «Listy do redakcji» spełniają wiele funkcji, m. in. i tę, że demistyfikują rolę piszących zawodowo. Czytelnik poprawia, uzupełnia, kontruje. Jestem dość pilną czytelniczką prasy, i zawsze czytam «listy do redakcji». I nie pamiętam ani jednego wypadku, żeby amerykański, angielski, niemiecki autor «listu do redakcji» polemizował z przekręconym przez siebie, czyli źle odczytanym, artykułem. Tymczasem w naszej prasie jest to zjawisko nagminne. Większość naszych «polemik prasowych» polega na tym, że po artykule następuje «list» lub «listy», po czym autor artykułu poczuwa się do obowiązku prostować przypisane mu na zasadzie złego odczytania poglądy.”„Ponieważ Pan przechowuje listy – jak się domyślam – dla potomności – będę je teraz pisała złośliwie.” „... będę pisała już tylko na korektach, bo to tak, jakby się miało taśmę magnetofonową – co za przyjemność mówić wtedy?! Ach, naprawdę, dużo rzeczy jest wartych i ładnych tylko dlatego, że giną.” „Polacy łatwiej opanowują sztukę pisania niż czytania. Chętniej piszą niż czytają. Więcej piszą niż czytają. Czasami nawet – lepiej piszą niż czytają. Ten niewątpliwie polski fenomen można obserwować przede wszystkim w «listach do redakcji». Prawie na całym świecie każde pismo ma rubrykę «listów do redakcji». Rubryka musi być popularna, skoro niektóre magazyny, jak TIME, drukują ją na pierwszych stronach. «Listy do redakcji» spełniają wiele funkcji, m. in. i tę, że demistyfikują rolę piszących zawodowo. Czytelnik poprawia, uzupełnia, kontruje. Jestem dość pilną czytelniczką prasy, i zawsze czytam «listy do redakcji». I nie pamiętam ani jednego wypadku, żeby amerykański, angielski, niemiecki autor «listu do redakcji» polemizował z przekręconym przez siebie, czyli źle odczytanym, artykułem. Tymczasem w naszej prasie jest to zjawisko nagminne. Większość naszych «polemik prasowych» polega na tym, że po artykule następuje «list» lub «listy», po czym autor artykułu poczuwa się do obowiązku prostować przypisane mu na zasadzie złego odczytania poglądy.”

Prezentujemy Państwu edycję najstarszej księgi miejskiej Zgorzelca (Görlitz), zwanej też Czerwoną Księgą, która obecnie przechowywana jest w bolesławieckim oddziale Archiwum Państwowego we Wrocławiu. Czerwona Księga należy do najstarszych i najobszerniejszych niemieckich ksiąg miejskich. Jeśli chodzi o jej znaczenie dla regionu, warto zaznaczyć, że liczne miejscowości wschodnich Górnych Łużyc po raz pierwszy były wzmiankowane w tym właśnie zabytku piśmiennictwa, a odmiejscowe nazwiska zgorzelczan z XIII i XIV w. ujawniają rozległość obszaru, z którego młode, prosperujące miasto przyciągało osadników. Celem krytycznej edycji źródłowej w językach oryginału (średniowysokoniemiecki, łacina) jest udostępnienie zarówno nauce, jak też szerszemu gronu zainteresowanych odbiorców tego wyjątkowego zabytku dawnego języka, dziejów, prawa i kultury z jednej strony w postaci wydania krytycznego, z drugiej zaś – kopii cyfrowej (na płycie CD). Edytorzy żywią nadzieję, że wydanie księgi skłoni naukowców do podjęcia specjalistycznych badań mających na celu interpretację zapisków księgi. Edycja została opatrzona przypisami, wstępem, komentarzem krytycznym oraz indeksem.

Wyniki badań przedstawione w monografii pokazują – ogólnie rzecz ujmując – że pismo ręczne nie może stanowić metody diagnozy osobowości, poziomu lęku czy temperamentu, choć pozwala na wskazanie cech patologii w porównaniu z normą. Praca powinna zatem rozstrzygnąć wiele toczących się sporów w nauce. Jej niewątpliwą zaletą jest pokazanie wielu zmiennych aspektów funkcjonowania człowieka w normie i patologii, w kontekście poszukiwania specyfiki pisma ręcznego. Podkreślić także należy wykorzystanie przez Autorkę najnowocześniejszych technik komputerowych do analizy cech pisma ręcznego. z recenzji dr hab. Anety R. Borkowskiej Na szczególne uznanie zasługuje zaproponowana przez Autorkę koncepcja modelu tzw. związku sieciowego psychiki i pisma, która stanowi „grafologiczne novum”; tym samym Autorka ma szansę na wniesienie znacznego wkładu w rozwój polskich, interdyscyplinarnych badań pismoznawczych, opisywanych z epistemologicznej perspektywy psychologii klinicznej. (…) W efekcie Czytelnik otrzymał bardzo sprawne kompendium wiedzy o badaniach pisma, widzianych przez pryzmat współczesnych badań psychologicznych. z recenzji prof. dr. hab. Andrzeja Szostaka Barbara Gawda – dr hab., prof. nadzwyczajny w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Zainteresowania naukowe koncentruje wokół problematyki reprezentacji emocji, języka afektywnego, ekspresji i psychopatologii emocji, psychopatologii osobowości, suicydologii oraz ekspertyzy dokumentów. Jest autorką 129 publikacji naukowych.

Dwudziesta edycja sztandarowej publikacji Biblioteki Analiz. W pięciu tomach omówione zostały zmiany, jakie zaszły na rynku książki w Polsce w 2016 i połowie 2017 roku. „Who is who” to leksykon biograficzny poświęcony osobom, których działanie w największym stopniu wpłynęło na obraz polskiej branży książkowej w ostatnich latach. W obecnej edycji „Who is who” zawarliśmy biogramy ponad 700 osób z szeroko rozumianej branży książkowej, od producentów papieru, przez jego dystrybutorów, poligrafów, wydawców i hurtowników po księgarzy i bibliotekarzy, uwzględniając też agentów literackich i ludzi mediów, czasem również autorów i ilustratorów, którzy w znaczący sposób uczestniczą w życiu naszej branży.

Dwudziesta edycja sztandarowej publikacji Biblioteki Analiz. W pięciu tomach omówione zostały zmiany, jakie zaszły na rynku książki w Polsce w 2016 i połowie 2017 roku. Tom „Targi, instytucje, media” zawiera zestawienie najważniejszych instytucji i organizacji związanych z książką, a także wykaz mediów branżowych. W tomie podsumowujemy sytuację w sektorze targów książki, zamieszczamy również szczegółowy przegląd wszystkich najważniejszych imprez targowych w Polsce.