Przestrzenie Teorii 17/2012

To, jak dziś czytamy i komentujemy utwory literackie, wpływa na całą historię literatury. Poruszenie interpretacyjne choćby jednego wiersza przekształca materię literackiej przeszłości. Sposób pisania o literaturze równocześnie zmienia ją samą. Tak rozumiane procedury literaturoznawcze wychodzą z podobnej wizji świata, jaką zaproponowała współczesna fizyka w postaci zjawiska nazwanego splątaniem kwantowym. Fizyka zawsze pozostawała "w stanie splątania" z filozofią. Stale przekraczając nasze wyobrażenia o świecie, coraz częściej myślimy o zależnościach między świadomością a materią, odrzucając antropocentryczny punkt widzenia, wkraczamy w erę posthumanizmu, a wraz z nim umacniamy przekonanie o jedności Wszechświata. Może uda się zobaczyć historię literatury jako zmienne pole wzajemnych wpływów i powiązań, które nawet oddalone w czasie i przestrzeni elementy ukażą w literackim splątaniu.