Pobudzenie intelektu. Zarys formalnej teorii inteligencji

Przedmiotem niniejszej monografii jest opis inteligencji człowieka w kategoriach tak zwanej formalnej teorii intelektu, a także próba empirycznej weryfikacji założeń i twierdzeń tej teorii.

Czy człowiek inteligentny to taki, który zna rzadko używane słowa? Czy też taki, który zwykle szybko znajduje odpowiedź na zadane pytanie (jest „bystry")? Czy może taki, który potrafi rozwiązywać abstrakcyjne łamigłówki, nie mające żadnego praktycznego znaczenia? Dość łatwo można udowodnić, że kryteria inteligencji są zmienne historycznie i kulturowo, zatem nie można raz na zawsze określić jakiego rodzaju zadania lub problemy są trafnymi sposobami oceny poziomu intelektualnego danej jednostki. Wydaje się, że zadania stanowiące podstawę oceny poziomu inteligencji człowieka zazwyczaj spełniają dwa kryteria: po pierwsze, są ważne w danym kontekście historycznym i kulturowym, a po drugie - są dość trudne dla znacznego odsetka, jeśli nie dla większości populacji. Ktoś, kto umie radzić sobie w sprawach ważnych i trudnych, uzyskuje w danej społeczności status intelektualisty.