„Ponieważ Pan przechowuje listy – jak się domyślam – dla potomności – będę je teraz pisała złośliwie.” „... będę pisała już tylko na korektach, bo to tak, jakby się miało taśmę magnetofonową – co za przyjemność mówić wtedy?! Ach, naprawdę, dużo rzeczy jest wartych i ładnych tylko dlatego, że giną.” „Polacy łatwiej opanowują sztukę pisania niż czytania. Chętniej piszą niż czytają. Więcej piszą niż czytają. Czasami nawet – lepiej piszą niż czytają. Ten niewątpliwie polski fenomen można obserwować przede wszystkim w «listach do redakcji». Prawie na całym świecie każde pismo ma rubrykę «listów do redakcji». Rubryka musi być popularna, skoro niektóre magazyny, jak TIME, drukują ją na pierwszych stronach. «Listy do redakcji» spełniają wiele funkcji, m. in. i tę, że demistyfikują rolę piszących zawodowo. Czytelnik poprawia, uzupełnia, kontruje. Jestem dość pilną czytelniczką prasy, i zawsze czytam «listy do redakcji». I nie pamiętam ani jednego wypadku, żeby amerykański, angielski, niemiecki autor «listu do redakcji» polemizował z przekręconym przez siebie, czyli źle odczytanym, artykułem. Tymczasem w naszej prasie jest to zjawisko nagminne. Większość naszych «polemik prasowych» polega na tym, że po artykule następuje «list» lub «listy», po czym autor artykułu poczuwa się do obowiązku prostować przypisane mu na zasadzie złego odczytania poglądy.”„Ponieważ Pan przechowuje listy – jak się domyślam – dla potomności – będę je teraz pisała złośliwie.” „... będę pisała już tylko na korektach, bo to tak, jakby się miało taśmę magnetofonową – co za przyjemność mówić wtedy?! Ach, naprawdę, dużo rzeczy jest wartych i ładnych tylko dlatego, że giną.” „Polacy łatwiej opanowują sztukę pisania niż czytania. Chętniej piszą niż czytają. Więcej piszą niż czytają. Czasami nawet – lepiej piszą niż czytają. Ten niewątpliwie polski fenomen można obserwować przede wszystkim w «listach do redakcji». Prawie na całym świecie każde pismo ma rubrykę «listów do redakcji». Rubryka musi być popularna, skoro niektóre magazyny, jak TIME, drukują ją na pierwszych stronach. «Listy do redakcji» spełniają wiele funkcji, m. in. i tę, że demistyfikują rolę piszących zawodowo. Czytelnik poprawia, uzupełnia, kontruje. Jestem dość pilną czytelniczką prasy, i zawsze czytam «listy do redakcji». I nie pamiętam ani jednego wypadku, żeby amerykański, angielski, niemiecki autor «listu do redakcji» polemizował z przekręconym przez siebie, czyli źle odczytanym, artykułem. Tymczasem w naszej prasie jest to zjawisko nagminne. Większość naszych «polemik prasowych» polega na tym, że po artykule następuje «list» lub «listy», po czym autor artykułu poczuwa się do obowiązku prostować przypisane mu na zasadzie złego odczytania poglądy.”

Tomasz Kowalski zwraca uwagę na zjawisko szerzej w Polsce nieznane i niezwykle ciekawe: na powstające licznie (w ostatnim ćwierćwieczu ich różnorodność okazuje się naprawdę imponująca) opracowania naukowe, biografie, monografie i powieści poświęcone życiu Williama Shakespeare’a – a właściwie możliwym jego wersjom. Jedną z podstawowych zalet książki jest jej aktualność. Autor sięga po przykłady najnowsze, nawet te z kilku ostatnich lat, zatem może być ona pierwszą tego typu pozycją wydawniczą w naszym kraju,co wydaje się nie do przecenienia dla szerokiego kręgu odbiorców: zarówno badaczy zajmujących się Shakespeare’em, nauczycieli akademickich, studentów, jak i miłośników nie tylko dzieł dramaturga,lecz także biografii, bo ten gatunek, co zauważa Autor, jest obecnie bardzo popularny. Olga Katafiasz

Wójcicki żył w ciekawych czasach – towarzyszył wygasaniu nietkniętej oświeceniem szlachetczyzny i narodzinom nowoczesnego społeczeństwa kapitalistycznego. Na warszawskim bruku spotykali się kontuszowcy z fabrykantami, bohaterski patriotyzm z podłym zaprzaństwem, gorliwa wiara z wyrozumowanym libertynizmem. Kazimierz Wyka stawiał pisarzom minorum gentium tamtych czasów zarzut, że nie potrafili intelektualnie przepracować swojej epoki, nie zaproponowali filozoficznej syntezy, nie objęli myślą wszystkich tych fenomenów. To prawda. Wójcicki nie pragnął poznać mechanizmów zniewolenia, nie dążył do zbudowania filozoficznej wykładni zdarzeń i procesów dziejowych, jego refleksja o wnętrzu ludzkim zaledwie ociera się o kilka podstawowych pojęć. Daje w zamian czytelnikowi coś nie mniej cennego: nie wspominając o gospodarce i problemie uwłaszczenia, pokazuje ekonoma i zagrodowego szlachcica, nie dywagując o feudalizmie i stanach społecznych, portretuje starych kontuszowców i magnatów, nie zapuszczając się na tereny historiografii naukowej, opisuje starych wiarusów.

Książka profesora Włodzimierza Szturca Eironeia jest zamknięciem trzydziestoletniego okresu jego badań nad ironią i ironicznością w filozofii, poetyce i literaturze. Jej przedmiotem jest teoria i praktyka ironii od najdawniejszej filozofii presokratycznej i paidei Sokratesa, przez ironię retoryczną, ironię romantyczną, po różnokształtne modele ich współczesnych wariantów i figur omawianych przez takich badaczy jak de Man, Muecke czy Booth. Autor, nadając tytułowi monografii greckie brzmienie, pragnął przywrócić ironii jej helleński rodowód, związany z traktowaniem wiedzy jako źródła kulturowej ciągłości Europy. Pomiędzy kilkunastoma monografiami wydanymi przez Autora i setkami artykułów poświęconych literaturze i teatrowi książka o ironii jest dziełem wyjątkowym. To pierwsza tak obszerna w badaniach literackich rozprawa o zjawisku trudnym do opisania i analizy, fenomenie wymykającym się definicjom, figurze rozmaicie w różnych czasach rozumianej i przedstawianej. To wreszcie praca o trudnych drogach wyrażania myśli, których prawda nie mieszka w jednym tylko głosie, gdyż rodzi się z dialogu.

Mikołaj Wiśniewski - literaturoznawca. Ukończył anglistykę i filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. Wykłada literaturę angielską i amerykańską na Uniwersytecie SWPS. Stały współpracownik „Literatury na Świecie”, gdzie publikuje szkice krytycznoliterackie i przekładoznawcze. W tej niebywale kompetentnej i znakomicie napisanej książce Mikołaj Wiśniewski bierze na warsztat całą twórczość Jamesa Schuylera, opierając się przy tym również na niepublikowanej dokumentacji archiwalnej. Świadom trudności, jakimi najeżona musi być próba uchwycenia specyfiki tego pisarstwa, sięga po kilka strategii równocześnie. Zestawiając poezję nowojorczyka z twórczością Williama Wordswortha, Williama Carlosa Williamsa i Elizabeth Bishop, lokuje go w tradycji literackiej. Powieść Gniazdko dudków, którą Schuyler napisał wspólnie z Johnem Ashbery’m, analizuje na tle estetyki kampu. Uwypuklając znaczenie, jakie dla Schuylera miało pisanie poezji rozumiane jako sposób organizowania codzienności, przygląda się splotom między tym pisarstwem a biografią poety. Na koniec zaś sytuuje autora Trzech poematów na mapie rozmaitych, także tych wysoce filozoficznych koncepcji uwagi i praktyk dnia codziennego. Bez względu jednak na każdorazowo przyjętą perspektywę, w całej rozprawie Wiśniewski łączy olśniewające kompetencje amerykanistyczne z budzącym zawiść talentem do błyskotliwych, poruszających interpretacji. Nowy Jork i okolice to niesłychanie uważna książka o wielkim poecie uwagi. z recenzji prof. Adama Lipszyca

Przedstawiana dwutomowa monografia, wspólny plon badań interdyscyplinarnego zespołu, który w ciągu trzech lat rozrósł się z trzech do ponad dwudziestu pięciu osób, ujmuje sprawy cypryjskie z różnych perspektyw i w aspekcie zarówno synchronicznym, jak i diachronicznym. Archeolodzy, którzy sami na wyspie „kopali” i nadal prowadzą tam badania, prezentują z konieczności tylko w nieznacznej części, imponujący, a nieznany szerzej dorobek archeologii polskiej na Cyprze. Teksty poświęcone dziejom wyspy kładą nacisk na te wydarzenia i procesy historyczne, które wpłynęły na współczesna˛ złożoną sytuacje˛ wyspy. Książka zawiera pierwszy w języku polskim zarys całkowicie nieznanego w Polsce oryginalnego dorobku literackiego cypryjskich twórców – od epoki antycznej po współczesna˛ (w tym także twórczość Turkocypryjczyków) – ze szczególnym uwzględnieniem problemów wynikających z tak zwanej kwestii językowej, a także z wielokulturowości Cypru i trudnej koegzystencji dwóch społeczności (greckiej i tureckiej). Jest jednocześnie wprowadzeniem do niektórych aspektów kultury ludowej Cypru (tradycyjna obyczajowość, folklor, kuchnia). Wreszcie tropi związki Cypru z Polska˛, przygląda się problemom współczesnej Polonii cypryjskiej, a także szuka śladów obecności Cypru i Cypryjczyków w piśmiennictwie polskim.

Rozprawa Agnieszki Kuniczuk-Trzcinowicz poświęcona rękopisom Sienkiewiczowskiej nowelistyki, należy do prac, które łączą dokładną wiedzę o pisarzu z wysoką świadomością metodologiczną (…). Otrzymaliśmy wnikliwą, kompetentną i oryginalną rozprawę pod wieloma względami odkrywającą zupełnie nowe aspekty twórczości Sienkiewicza i jego pracy nad tekstem. Co więcej, potwierdzającą – dotychczas raczej intuicyjne i jednostronne – przekonania o warsztacie twórcy, w którym na plan pierwszy wysuwało się zmaganie z materią słowa i zdania. I wbrew przeświadczeniu, że utwór Sienkiewicza był gotowy „w głowie” pisarza i pojawiał się od razu w formie prawie gotowej wymagającej jedynie stylistycznej kosmetyki, autorka pracy udowodniła – ponad wszelką wątpliwość – że było inaczej. Pokazała na wybranych przykładach – z jakim trudem dochodził pisarz do ostatecznej wersji swoich utworów, przez jakie kolejne fazy przechodził tekst, zanim stał się wersją ostateczną. Prof. dr. hab. Tadeusz Bujnicki Agnieszka Kuniczuk jest wytrawnym badaczem charakteru pisma Sienkiewicza, potrafi odczytać to, co dla innych jest nieczytelne. Wkład pracy własnej w tym zakresie jest pionierski. Pionierskie są też ustalenia, dzięki którym otwierają się nowe możliwości interpretacji nowel pisarza. Fachowiec – w profesjonalny sposób – zbadał materiały, które od ponad stu lat czekały na badacza. (…) Zagadnienia czysto tekstologiczne komentowano w kontekście kulturowym, w zasadzie historyczno-kulturowym. Komentarze historyczne, np. wyjaśniające wątpliwe kwestie związane z Koronowem lub z kulturą islamu, są nie tylko ważne i ciekawe, ale wyznaczają autorce istotne miejsce wśród interpretatorów pisarstwa Sienkiewicza, gdyż przy okazji namysłu nad powodem przeredagowania jakiejś frazy autorka w sposób erudycyjny tłumaczy dany fragment tekstu od strony treści. Analiza kolejnych zapisów, skreśleń, nadpisów jest – sama w sobie – fascynująca. Prof. dr. hab. Tadeusz Budrewicz

Książka Adama Regiewicza to, wbrew pierwszemu możliwemu skojarzeniu, nie tylko kolejne opracowanie na temat dyskursywności teorii literatury, jej uwikłania w metafory, uzależnienia od języka, który rzekomo jedynie bada. Ważniejsze okazuje się w niej, że w sytuacji pewnego impasu zaufania do teorii, jej słabszej pozycji w politykach komunikacji humanistycznej, Regiewicz szuka sposobów, dzięki którym teoria literatury może znowu udanie przemówić, znaleźć nowe pojęcia i obrazy, aby móc nakłonić ucho odbiorcy do wysłuchania jej racji. Wymowność teorii literatury, możliwość przeprowadzenia przez nią udanej akcji perswazyjnej, przekonania do swej zasadniczej wartości przez dziedzinę kilka razy już uśmiercaną w ostatnich dekadach, to coś rzeczywiście dziś odzyskiwanego i książka ta włącza się w ów interesujący wysiłek. Jest to zarazem opracowanie warte uwagi z powodu inwencyjności, upartego poszukiwania nowych miejsc i kontekstów mogących stać się hic et nunc scenami współczesnej myśli teoretycznoliterackiej, na których to scenach refleksja ta może z powodzeniem występować i z nową swadą przemawiać. prof. Tomasz Mizerkiewicz Spis treści ZAMIAST PRZEDMOWY O PISALNOŚCI TEORII O RETORYCZNOŚCI TEORII LITERATURY O RÓŻNYCH PRAKTYKACH CZYTANIA 1. Tak jak chasydzi 2. Z Ojcami Kościoła 3. Z punktu widzenia Lutra 4. Jako teodramat 5. W kategoriach filozoficznych 6. Z odniesieniem do teorii widzenia Strzemińskiego 7. Przez pryzmat kategorii przestrzennych 8. Z perspektywy ekonomii 9. W kontekście dyskursu tożsamościowego 10. W słuchawkach 11. W czasie postlibidalnym PO SŁOWIE Indeks nazwisk

Seria MODERNIZM W POLSCE Królestwo małoznaczącości to książka wybitna, jedna z najlepszych i najwnikliwszych monografii Białoszewskiego. W swoim nowatorskim i bogatym teoretycznie wywodzie Niżyńska wykazuje, że rdzeń pisarstwa Białoszewskiego opiera się na zespoleniu i wzajemnym warunkowaniu się pozornie wykluczających się przestrzeni traumy i codzienności. Szczególnie cenne rozważania dotyczą czasowości w prozie Białoszewskiego. Posiłkując się rozróżnieniem między kairosem i chronosem (zaproponowanym przez Franka Kermode’a), Niżyńska pokazuje, jak to, co znane i powtarzalne, nabiera u Białoszewskiego atrybutów tego, co rewelatorskie, podczas gdy to, co unikalne i skrajne, staje się cykliczne i codzienne. Autorka proponuje również intrygującą interpretację reprezentacji homoseksualności u Białoszewskiego jako subwersywnego „pełnego odkycia” poprzez narracyjne strategie zacierające różnice między sferą queer a heteronormatywnością. Michał Paweł Markowski, fragment recenzji Trudno przecenić oryginalność Królestwa małoznaczącości Joanny Niżyńskiej. Analiza współgrania trzech paradoksalnych sfer pisarstwa Białoszewskiego — codzienności przenikniętej śladami traumatycznymi, doświadczenia traumatycznego przeżywanego jako codzienne oraz genderowej i seksualnej nienormatywności wplecionej w pozornie tradycyjną reprezentację — pozwala spojrzeć na znajomego nam pisarza w nowym świetle. Ten finezyjny, głęboko przemyślany i wymykający się dotychczasowym kategoriom wywód należy do najznakomitszych osiągnięć w studiach nad Białoszewskim. Najwyższy czas, żeby ta doskonała praca – pierwsza dotycząca Białoszewskiego monografia wydana w Stanach Zjednoczonych – ukazała się w polskim tłumaczeniu. Bożena Shallcross, fragment recenzji

Prezentowane studium mieści się w nurcie ahistorycznym. Nie bada ściśle biograficznego aspektu analizowanych fraszek, lecz stopień ich uwikłania kompozycyjnego, zdolność kreowania sensów naddanych. Refleksją interpretacyjną obejmuje kilkadziesiąt miniatur, widząc w nich - na odpowiednim poziomie odbioru - relatywnie spójny układ o znamionach cyklu (plan teleologiczny). Za podstawowe kryterium wspomnianej właściwości uznaje ogólną zgodność tych utworów z ideą nadrzędną spod znaku elegiae amatoriae. Objęte analizą przykłady fraszek funkcjonują jako różne aspekty tego samego ujęcia literackiego, kreują zasadniczo jednorodny model uczuciowy, rozpoznawany także w innych zbiorach Kochanowskiego. Potwierdzają nadto istnienie bardziej ogólnego podmiotu całości, wyłaniającego się z szeregu podmiotów indywidualnych. Niektóre z wierszy funkcjonują w szerszym niż tylko Fraszki obszarze odniesień jako analogie semantyczne bądź warianty rozwiązań kompozycyjnych w Elegiach, Pieśniach, Foricoeniach, czy Fragmentach. Kontekstualne potraktowanie tych miniatur daje niejednokrotnie możliwość poznania ich ukrytych konotacji.

Niezbadany dotychczas dorobek Maryli Laurent - tłumaczki literatury polskiej na język francuski, ambasadorki kultury polskiej, a jednocześnie traduktologa, literaturoznawcy i etnologa - łączy w sposób unikatowy stopniowe rozwijanie refleksji teoretycznej i prowadzoną równolegle tłumaczeniową praxis. Stwarza to niepowtarzalną okazję do nowego spojrzenia na zagadnienie tłumacza pod kątem wzajemnych relacji między tłumaczem, mającym świadomy, sformułowany projekt tłumaczeniowy, a realizacją tego projektu w konkretnych przykładach. Książka Pasja mediacji. Tłumaczenie jako metaoperacja we francuskich przekładach Maryli Laurent jest pierwszym w kontekście polsko-francuskim studium tłumacza w wymiarze humanistycznym: jako osoby ukształtowanej przez wartości wyniesione z domu rodzinnego, edukację, czytelnicze zainteresowania oraz ludzi spotkanych na drodze zawodowej. W akcie tłumaczenia staje się on podmiotem mediacji definiowanej jako nadrzędna działalność nakierowana na dialog międzykulturowy, a prowadzona na różnorodnych polach aktywności społecznej. W przypadku Maryli Laurent to pasja okazuje się motywacją i sposobem przeżywania wszelkich wysiłków zmierzających do zbliżenia dwóch narodów. Wspólnie z mediacją wyznacza ona telos tłumaczki - przyczynę i cel podejmowanych przez nią działań. Inspirując się językoznawczą teorią Henriego Adamczewskiego, autorka postrzega tłumaczenie w kategoriach metaoperacji, to znaczy procesu sytuującego się w sferze operacji mentalnych wspólnych użytkownikom różnych języków, a manifestujący się na powierzchni tekstu poprzez struktury uwarunkowane odmiennościami systemowymi. Ich realizacje poddane są analizom porównawczym w obszarze zjawisk gramatycznych, tekstowych, narracyjnych i kulturowych w dwutekstach autorów polskiej prozy: Tadeusza Konwickiego, Władysława Terleckiego, Barbary Skargi, Andrzeja Stasiuka, Sławomira Mrożka, Zbigniewa Mentzla, Eustachego Rylskiego i Marka Kijowskiego.

Szczegółowe i przystępnie napisane streszczenie cyklu „Medaliony” Zofii Nałkowskiej („Profesor Spanner”, „Dno”, „Kobieta cmentarna”, „Przy torze kolejowym”, „Dwojra Zielona”, „Wiza”, „Człowiek jest mocny”, „Dorośli i dzieci w Oświęcimiu”) wraz z omówieniem problematyki zgodnie z aktualnym programem nauczania. Opracowanie zawiera również m.in.: charakterystykę bohaterów, wyjaśnienie znaczenia tytułów, słowniczek ważnych terminów (np. behawioryzm, eksterminacja, Holocaust, getto, lager), istotne cytaty, zadania sprawdzające (z kluczem odpowiedzi) i model wypracowania maturalnego („Ludzie ludziom zgotowali ten los” – wizerunek ofiary i kata. Przedstaw portret postaci na podstawie fragmentów „Medalionów” Z. Nałkowskiej. Uwzględnij kontekst historycznoliteracki). Pomoc w przygotowaniu do lekcji, sprawdzianów i matury. Treść opracowania konsultowana z nauczycielami języka polskiego z wieloletnim doświadczeniem zawodowym.

Szczegółowe i obszerne streszczenie, dokładna analiza, charakterystyka bohaterów, ważne pojęcia niezbędne przy omawianiu lektury, testy sprawdzające z kluczem, krzyżówki. Przejrzysty układ, wygodny format. Doskonała pomoc w przygotowaniu do lekcji, testów sprawdzających, prac klasowych i matury.

Monografia jest poświęcona przekładom najnowszej literatury ukraińskiej na język polski wydanym w Polsce w latach 1989–2014. Autorka zbadała między innymi rozwój polsko-ukraińskich stosunków literackich i wpływ wydarzeń politycznych na recepcję literatury ukraińskiej w Polsce. W monografii opisano także najważniejsze zjawiska ukraińskiego procesu literackiego po roku 1989. Ostatni rozdział publikacji zawiera analizę tłumaczeń wybranych utworów w aspekcie technicznym.

Szczegółowe i przystępnie napisane streszczenie wraz z omówieniem problematyki zgodnie z aktualnym programem nauczania. Opracowanie zawiera również m.in.: plan wydarzeń, charakterystykę bohaterów, przykładowe wypracowania, istotne cytaty, ciekawe i różnorodne zadania sprawdzające. Pomoc w przygotowaniu do lekcji i sprawdzianów. Treść opracowania konsultowana z nauczycielami języka polskiego z wieloletnim doświadczeniem zawodowym.

Szczegółowe i przystępnie napisane streszczenie wraz z omówieniem problematyki zgodnie z aktualnym programem nauczania. Opracowanie zawiera również m.in.: plan wydarzeń, charakterystykę bohaterów, przykładowe wypracowania, istotne cytaty, ciekawe i różnorodne zadania sprawdzające. Pomoc w przygotowaniu do lekcji i sprawdzianów. Treść opracowania konsultowana z nauczycielami języka polskiego z wieloletnim doświadczeniem zawodowym.

Na początku był problem - Polacy czytają coraz mniej. Kolejne badania pokazywały apokaliptyczny obraz Polski nieczytającej. Naszą odpowiedzią na ten stan była promująca czytelnictwo akcja „Czytamy w Polsce” oraz „Książki. Magazyn do czytania”, który stał się jej emanacją. Pierwszy numer naszego kwartalnika, z Januszem Korczakiem na okładce, ukazał się 14 czerwca 2011 roku. Chcieliśmy pokazać, że o książkach można pisać i mądrze, i wciągająco. Ale przede wszystkim różnorodność światów, które mieszczą się między okładkami.

Lekcje u Różewicza to książka krytycznoliteracka poświęcona przede wszystkim poezji Tadeusza Różewicza, ale także jego prozie, dramatom i eseistyce. Janusz Drzewucki – towarzyszący wiernie pisarzowi od 1991 roku – kiedy to ukazał się tom Płaskorzeźba – pisze także o jego felietonistyce, satyrach i humoreskach, o autoportrecie wykreowanym w rozlicznych wywiadach prasowych, wreszcie o korespondencji, m.in. z Jerzym Nowosielskim oraz Karlem Dedeciusem, a także o najważniejszych, traktujących o autorze Niepokoju, literaturoznawczych interpretacjach, m.in. Kazimierza Wyki oraz Tadeusza Drewnowskiego. Ponadto Drzewucki pokazuje związki pisarza z matką, z braćmi Januszem i Stanisławem, dialogi, jakie w swojej twórczości prowadził np. z Ezrą Poundem i Czesławem Miłoszem. Na końcu książki znalazły się listy Różewicza do autora z lat 1996–2014, wyimki z dziennika, w których krytyk opowiada o swoich osobistych kontaktach z pisarzem, a także fotografie przedstawiające Różewicza. Lekcje u Różewicza to świadectwo lektury twórczości jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy przełomu XX i XXI wieku.

Czasami stosunek do tradycji wyraża się w naśladowaniu metod i środków, po które sięgali ci, co nas bezpośrednio poprzedzali. Kiedy indziej przejawia się on w trwożliwej adoracji wszystkiego, co przetrwało jako szacowne i z niejasnego powodu cenne skamieliny. Oba podejścia są równie zawodne. Pierwsze ma krótkie nogi: epigonizm bywa zazwyczaj bezmyślnym lub koniunkturalnym pochlebstwem i szybko wyczerpuje swą siłę lub zmienia się we własne przeciwieństwo. Podejście drugie wynika ze stanu dezorientacji, w którym czci się na chybił trafił wszystko, co było i minęło. A jednak przyswajanie tradycji nie może polegać na jej bezmyślnym wchłanianiu, gdyż nie dowiemy się wtedy, dlaczego coś, co cieszy się wielkim powodzeniem, nagle na setki lat znika, by równie nagle, nie wiadomo skąd i za jaką przyczyną, gwałtownie wypłynąć na wierzch. Tak stało się z twórczością Hölderlina, która umilkła na całe sto lat, następnie zaś zmartwychpowstała i w niewytłumaczalny sposób wniknęła we współczesną niemczyznę. Wynika stąd, że tradycji nie dziedziczy się w prostej linii, tradycję dopiero się stwarza – zawsze na zakwasie przeszłości, nigdy od zera.

Początek XX wieku był w historii książki w Irlandii okresem, w którym nastąpił wyraźny wzrost liczby publikacji w języku irlandzkim. Zjawisko to, które można nazwać odrodzeniem irlandzkiej książki etnicznej, związane było z dążeniami Irlandczyków do niepodległości, zwieńczonymi w 1922 roku ustanowieniem Wolnego Państwa Irlandzkiego. Kontrolę nad książką przejął w nim rząd, pod którego auspicjami rozpoczęła działalność państwowa agencja wydawnicza An Gúm. Publikacja opisuje odrodzenie książki irlandzkojęzycznej w szerokim kontekście historycznym, społecznym i kulturowym, a także pokazuje, jak było ono związane z irlandzką polityką oraz jak twórcy książek kreowali ich irlandzką tożsamość. Choć sytuacja Irlandczyków u progu niepodległości spotkała się z zainteresowaniem licznych badaczy — historyków, językoznawców i literaturoznawców, problem książki irlandzkojęzycznej poruszany jest rzadko, zwykle przy okazji rozważań socjolingwistycznych — stanowiła ona bowiem element irlandzkiej polityki odbudowy języka narodowego. Odrodzenie irlandzkiej książki etnicznej wypełnienia lukę w opisach i analizach odrodzenia kultury irlandzkiej, a zarazem ukazuje trwały skutek odrodzenia książki etnicznej widoczny w publikacjach w XXI wieku. Praca ta, wpisująca się w nurt interdyscyplinarnych badań nad książką, może stać się punktem wyjścia do badań porównawczych oraz stanowić podstawę opisu podobnych zjawisk w wypadku książek stworzonych w innych rzadziej używanych językach i wydanych w innych kręgach kulturowych. Szerzej stosowana może być też perspektywa semiotyczna użyta w analizie wybranych edycji i przedstawiona z wykorzystaniem bogatego materiału ilustracyjnego.