Duch dziejów Polski Antoniego Chołoniewskiego jest świadectwem swojego czasu – końca I wojny światowej, gdy Polska wracała na mapę Europy. Chołoniewski posługuje się kategorią narodu, pojmowanego nie w sposób etatystyczny, ale społeczny i obywatelski; narodu zbudowanego w oparciu o wspólnotę dążeń oraz wartości. Z punktu widzenia autora państwo było ważne, o ile było własne, a przy tym zorganizowane w sposób uwzględniający kształt narodowego „ducha”.

Na pytanie, co łączy tytułowe sport i ascezę z miłością, odpowiadam najprościej, że są aktami reguły życia zaszczytnego, a przez wzgląd na moralną rację sportu olimpijskiego, złożoną w miłości przyjaźni – aktami reguły życia chwalebnego, co prawie na to samo wychodzi. W książce nie przywołuję żadnego traktatu o miłości wzniosłej ani też nie piszę własnej filozofii miłości uświęcającej, a zakładającej przebóstwienie oraz – nieodzownie – eschatyczne przeistoczenie człowieka. Niczego takiego, co by regułę życia zaszczytnego ascety w roli sportowca rozciągało na pozadoczesność, nie zamierzałem pomyśleć, gdyż dość ma swoich zmartwień dzień życia człowieka między ludźmi, by olimpizm jako filozofię moralnego pocieszenia – o czym jest mowa w rozdziałach początkowych – zastąpić czy może tylko dopełnić teologią zbawienia. Nie wykluczam takiego podejścia, gdyż w ogólności nie wyłączam z aparatu poznania udziału fide w kontemplacji ducha prawdy, ale jako pedagog pamiętać muszę o swoich uprawnieniach epistemicznych. Nie wszystko mi wolno, a na usprawiedliwienie dopowiem – co ma bezpośredni związek z tytułem książki – że chodzi o moje samozrozumienie sensu ascezy ucieleśniającej w kontekście życia społecznego; życia, w którym dostępuję możliwości naukowego poznania siebie. Nie każdy, kto sportu doświadcza, podejmuje naukę o sporcie, i nie każdy uczeń, który uniezależnia się od nauczyciela gimnazjonu, wymyśla pedagogikę wartości ciała (Pawłucki 1996). A już na pewno nie każdy, kto obiektywizuje poznanie siebie, zadaje pytanie – już nie o siebie wyłącznie – o sens samego aktu sportowego, sens ascezy, a tym samym sens wychowania przez kulturę cielesnej afirmacji jako zobowiązania powierniczego nauczyciela wobec pokoleniowego następcy, oraz – na koniec – o rację kulturowej dążności, która miałaby wzbudzać samoświadomość przeznaczenia. W książce pytam właśnie o wszystko to, czego sam doświadczyłem, i co nieustająco – dopóki jestem – może być moim udziałem: poznanie i wolność, asceza i sport, sprawiedliwość i miłość. Autor

Najpierw było słychać groźne pomruki: chodziły wieści, że powstaje film, który zniszczy Kościół. Potem dochodziły szczegóły, o ateiznie reżysera z Jedlicza (mojego rodaka). O filmie robiło się coraz głośniej. Świetnie przygotowanie PR; i w końcu wielki dzień: Trąby Jerychońskie zagrzmiały, by obalić znienawidzony Kościół i obalić kler – zniszczyć podelca - jak wołał Voltaire: film wyświetlono, owacja trwała ponoć 11 minut, publiczność przyznała nagrodę, jury nie. A potem zaczął się triumfalny pochód przez Polskę – miejsca w kinach zajęte i kasa płynie obficie, bo jest dorzynanie kleru i Kościoła, na które pilnie spieszy lud, żądny krwi! I podobnie jak niegdyś, w czasie igrzysk w Rzymie, im więcej poleje się krwi, im więcej padnie gladiatorów, tym większe powodzenie igrzysk cyrkowych, i tego, kto je organizował, i tego, kto je opłacał. Trzeba przyznać, że reżyser wybitny, aktorzy świetni, film zrobiony dobrze i profesjonalnie. Można by się spodziewać, że tacy ludzie zrobią film świetny. Zawiodła treść. Bo temat jest istotnie fascynujący – analiza tak ważnej grupy społecznej, jaką jest kler oraz ludzi, jakimi są duchowni. To jednak zawiodło: ale ani reżyser ani scenograf nie wykazali się nadmiarem inteligencji. To nie analiza, lecz pełny zestaw stereotypów i banałów na temat kleru, powtarzanych od wieków i w dodatku skondensowany na kilku osobach. Kler stanowi największe w Polsce zestawienie stereotypów i plotek o polskim klerze i polskim Kościele. Jakiż naród - jakiż stan, - Wiekże jaki z czystym czołem Krzyknąć może: „Jam aniołem! Jam nie zadał innym ran!”[1]. Te słowa Krasińskiego charakteryzują każdą grupę społeczną. Żadna nie jest aniołem, ale i nie ma takiej, która by nie zadała innym ran i cierpień. Ale też nie ma takiej, która zadawałaby jedynie zło. Można by powiedzieć, że nie ma grupy, która by nie zrobiła czegoś dobrego, komuś nie pomogła, nie uleczyła ran. I w żadnym wypadku, nie wolno, jakakolwiek by to była grupa, traktować jej jako zbiór podłych kanalii. Nie trzeba być zbytnio inteligentnym by stwierdzić, że i kler i Kościół zrobiły i robi dużo dobra w Polsce. Film pokazuje tylko zło, a gdzie dobro? Niniejsza książka, opracowana w sytuacji, jaką stworzył film "Kler", który uprościł i zbanalizował życie kleru, nie mówiąc o ciężkich oskarżeniach przeciw niemu skierowanym, jest kolejnym już wydaniem. Opowiadania zawarte w niej, nie mają za cel przekonywać o świętości kleru, a jedynie opowiedzieć o zwyczajnym życiu i zwyczajnych jego sprawach tak bardzo innych, niż ponura perspektywa "Kleru". Nie jest to dzieło apologetyczne. Nie jest to książka o charakterze polemicznym, choć wstęp do niej takowym jest, i nie mogło być inaczej. Książkę chciałbym polecić wszystkim fanom „Kleru”, choć czytając zapisy fanatycznej nienawiści i rozżarcia w internecie, boję się, że jej nie tkną ale może jednak wezmą ją do ręki ludzie, szukający rozwiązania problemów, przez film postawionych. Od Autora

Jeśli dobra eseistyka łączy w sobie wyrafinowany, erudycyjny dyskurs z językiem obrazowym i metaforycznym, to książka Nikt nie widzi dobrze znakomicie spełnia te reguły. Tworzące ją szkice lokują się pomiędzy stylem rozprawy naukowej a prywatnym dziennikiem lektur i przemyśleń, między studiami komparatystycznymi a finezyjnie uprawianą sztuką interpretacji, która u swoich podstaw ma dogłębną, budzącą podziw znajomość poezji, prozy, malarstwa, kultury wielu epok i języków, biografii artystów, społecznych i duchowych okoliczności pisania. Eseistyka Katarzyny Kuczyńskiej-Koschany ustanawia nowe konfiguracje znaczeń, prowadzi wyrafinowane gry pojęciowymi konceptami, odsłania „trajektorie synestezyjne” i „międzyznakowe widziadła”, kładzie akcent na zjawiska intersemiotyczne, na bogactwo wielokulturowości, rewiduje utarte sądy, ukazuje prywatne fascynacje uczonej i pisarki, dając poprzez to wszystko szansę spotkania z niezwykłą osobowością – spotkania pośród słów, w lekturze. Wojciech Ligęza

Artur Żmijewski, Paweł Althamer, Jaśmina Wójcik, Tomáš Rafa, Nada Prlja, Bartosz Szydłowski, Monika Strzępka, Jonas Staal, Katarzyna Górna, Thomas Richards to tylko niektórzy twórcy przywoływani w książce Igora Stokfiszewskiego. W zebranych tu trzynastu esejach autor prezentuje i analizu­je praktyki z zakresu kultury społecznej, teatru wspólnoty i teatru poli­tycznego, sztuki ze społecznością, sztuki politycznej i artywizmu, które oddziałują na kształtowanie się demokratycznej kultury. Poprzez egze­kwowanie prawa do kultury opisywane twórczynie i twórcy przyczyniają się do usta­nowienia prawdziwej demokracji i przeciwstawiają się „polityce braku litości”, która przybiera na sile. Stokfiszewski apeluje o ustanowienie nowego ładu w kulturze opartego na realizacji prawa do kultury będącej dobrem wspólnym, który byłby zdolny wesprzeć starania na rzecz ustanowienia społeczeństwa, gdzie kluczowe będą równość, empatia, podmiotowość, wspólnotowość, samoorganizacja, samostanowienie i samo­rządność.

U progu XXI wieku człowiek staje wobec gwałtownych przemian cywilizacyjnych, pytając o ich sens i celowość. Obejmują one wszystkie sfery życia, zarówno osobistego, jak i społecznego, budują sieć powiązań, które, z jednej strony, stwarzają nieosiągalne dotychczas możliwości kontaktu i wymiany informacji, a z drugiej – tworzą labirynt niwelujący fundamentalne dla rozwoju ludzkiej osobowości poczucie niezależności i wolności. Przemiany te dotykają również sfery obyczajów, relacji międzyludzkich, etyki, a także duchowości. Sławomir N. Goworzycki, wychodząc od obserwacji wielkomiejskiego ruchu, warszawskiej ulicy, formułuje w swoich szkicach intrygujące tezy o wyższości tradycji nad nowoczesnością, o zagubieniu współczesnego człowieka w pozorach wolności, o potrzebie refleksji nad niezmiennością ludzkiej natury, jej potrzeb i wymagań niezależnych od zmieniających się okoliczności zewnętrznych. Stawia pytania o sens odrzucenia tego, co dawne, odwieczne, w imię wymagań nachalnego marketingu nowoczesności i tolerancji. Z ulicy wchodzi także do kościołów, poddając krytycznemu oglądowi te kierunki kaznodziejskiego nauczania, które unikają stawiania jasnych wymagań na drodze duchowego rozwoju. Pryzmatem, poprzez który autor ogląda współczesność, jest przede wszystkim sytuacja kobiet, której przemiany mają obecnie kształt prawdziwej rewolucji obyczajowej, społecznej i kulturowej. Czy w tym zbiorowym pędzie do zmian nie warto ochronić i ocalić sprawdzone już źródła ludzkiego szczęścia?

Dwutomowe, pełne wydanie poświęconych Niemcom tekstów Jerzego Stempowskiego - pisarza, tłumacza, jednego z najbardziej cenionych polskich eseistów i epistolografów XX wieku. Tom 1 Lata 1923 - 1939 Tom 2 Lata1940 - 1965

Z reguły profesorowie prawa (a już osobliwie profesorowie filozofii prawa) nie umieją pisać normalnym językiem do "zwyczajnych ludzi". Profesor Jerzy Zajadło jest szczęśliwym wyjątkiem od tej reguły. Jego felietony to prawdziwe perełki, łączące wielką mądrość, błyskotliwość i poczucie humoru. Jak nieczęsto się zdarza w takich zbiorach, całość jest tu jeszcze cenniejsza niż suma jej części: składa się na gorącą, ale i zdroworozsądkową obronę wartości prawnych i konstytucyjnych, które są tak bardzo w dzisiejszej Polsce zagrożone prof. Wojciech Sadurski

Pan Andrzej Malinowski to doktor nauk ekonomicznych, były poseł na Sejm RP, minister, członek Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP. W 1996 roku tworzył od podstaw Ministerstwo Gospodarki. Od 2001 roku Prezydent Pracodawców RP, wiceprzewodniczący Rady Dialogu Społecznego, przedstawiciel pracodawców w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym. Pasjonat efektywnej pracy. Wielki sojusznik polskiego przedsiębiorcy – najlepszego na świecie, bo dającego sobie radę w polskiej rzeczywistości. Alergicznie reaguje na każdą głupotę, a na urzędniczą szczególnie. Od lat punktuje błędy i obnaża brak zaangażowania biurokratów. Jest bacznym obserwatorem polskiego systemu stanowienia prawa, który nieustannie zbiera od niego srogie baty. Konfrontuje jego funkcjonowanie z praktyką jako członek rad nadzorczych wielu ważnych dla gospodarki przedsiębiorstw. Ma jeszcze jedną, rzadką dziś cechę. Umie pisać, i to tak, że chce się go czytać.

Gramatyka bieli jest książką porywającą, mocną, wnikliwą i z ogromnym kunsztem – specjalnie używam tego słowa – skomponowaną. Nie bez znaczenia dla zawartych w niej analiz i interpretacji jest „ucho wewnętrzne” autora – ku muzyce zawsze otwarte. Książka zawiera ogromny ładunek spraw poważnych, trudnych, mrocznych – tak, Gramatyka bieli podszyta jest ciemnością – można ja zresztą zobaczyć i czytać jako kontrapunkt, ale też kontynuację Lekcji ciemności tegoż autora. Pod względem swojej gęstości i nasycenia splatającymi się ze sobą wątkami "Gramatyka bieli" jest osiągnięciem tej samej miary, co "Podróże do piekieł" Bolesława Micińskiego. Jest to książka zapadająca głęboko w pamięć, na zawsze już otwarta, do której będzie się nie raz wracało, by czytać ją na nowo.

Piotr Wandycz cenił historiografię odważną, wielowymiarową, odwołującą się do komparatystyki. Takie cechy nosi jego publicystyka historyczna. Wyrastała z przekonania, że dzieje nie są domeną różnego typu determinizmów, ale wolnej woli człowieka. I z przeświadczenia, że najważniejszym zadaniem historyka jest zrozumienie bohaterów opisywanych wydarzeń, dostrzeżenie ich wielkości i małości, uwzględnienie towarzyszących im dylematów i ograniczeń. Publicystyka historyczna Piotra Wandycza wytrzymała próbę czasu, pozostaje inspirująca, pociąga nienaganną polszczyzną i wielką kultura wypowiedzi.

Podobno podróże początkowo odbierają nam mowę, a później nie pozwalają przestać mówić. U mnie się to sprawdziło. Ale wcześniej zainspirowało mnie życie dwóch Żydów – przyszywanego wujka Ziutka i Jezusa Mesjasza. I choć żyli oni w odległych czasach, byli do siebie podobni. Ich osobowości wpłynęły na moje życie – spięły klamrą i poprowadziły do fascynującej krainy Biblii, a także do wnętrza mnie samej. A Izrael? Ma w sobie coś niezwykłego – przyciąga i każe wrócić, choćby we wspomnieniach. Gdybym w całym swoim życiu miała zobaczyć jeden kraj, wybrałabym Izrael. Szalom, mój Izraelu. Renata Pruszkowska Osobę zakochaną łatwo rozpoznać po objawach: bezsenność, brak apetytu, rozkojarzenie. Ale wystarczy, że rozmowa zejdzie na obiekt westchnień i kłopoty z koncentracją znikają. Umysł jej staje się jasny, głos rozmarzony, oko maślane. Obserwuję to, kiedy wpadam na niedzielny obiad. Widzę, jak mama dostaje skrzydeł, dzieląc się nową historią o ukochanym Izraelu. W trakcie lektury tej książki, drogi Czytelniku, poczujesz się jak na deserze u Pruszkowskich. Brakuje tylko babcinego ciasta i termosu z ciepłą herbatą dla nieco zazdrosnego taty. Cała reszta już jest. Michał Pruszkowski

Osią „Kuglarni” jest motyw theatrum mundi. I przekonanie, że u narodzin widowiska leżała zawsze wiara w możliwą harmonię świata, zaślubiny tego, co w swojej banalności dostępne każdemu, z tym, co święte, wspólnotowe. Ale też spektakl, który ma być odegrany w Boże Narodzenie i stanowić centralne wydarzenie opowieści Turczyńskiego, to „Pastorałka”. Miejscem zaś, w którym ów magiczny akt artystycznej kosmogonii ma się dokonać, jest symboliczne miasteczko En. Tu, gdzie „pamiętać to chodzić wspak”, realne zagrożenie stwarzają nie tylko przedświąteczne skupienie na bigosach i ciastach, ale i infantylizm Księcia Elektora, aktywność Wolnych Młodzianków, a także istot rodem z Bieslandii. Poruszając się na granicy eseju i powieści, autor tworzy barwny fresk obyczajów, mód i nawyków, zadziwia erudycją, subtelnym humorem i bogactwem języka różnych stylów. Obok figur historycznych (Goethego, Moliera, Mozarta, Musorgskiego, Bułhakowa, Wrubla) przewiną się postacie z ich dzieł, jak choćby Woland czy pewna Gocha – z dzieła Goethego, Bułhakowa czy też z wyobraźni starego garderobianego bądź księgarza erudyty wysnuta. Obok najprawdziwszej, czasem groźnej, prawdy o współczesności króluje więc wyzwalające ożywcze zmyślenie. -- W „Kuglarni” asymetria pomiędzy „starym” a „nowym” światem jest ostro zarysowana. Stary świat, świat kultury wyższej, jakkolwiek tego nie nazwiemy, pozostaje wciąż uniwersum o niewystygłym potencjale, tyle że korzystają zeń nie wszyscy. Turczyński w swych erudycyjnych i zdumiewających językową wytrawnością obrazach kultury uniwersalnej okazuje się nie po raz pierwszy nieugiętym defensorem continuum. W ponowoczesności wszak, która byt swój zawdzięcza formacjom wcześniejszym, pisarz ma do spełnienia ważną misję. Choć nie mówi o tym expressis verbis, wydaje się opowiadać za aktywnością artystów operujących także innymi środkami wyrazu aniżeli słowa w upowszechnianiu treści determinujących antropocentryczny kształt kultury i jej humanistyczną teleologię. Wiesław Setlak -- Andrzej Turczyński, ur. w 1938 r. w Lublinie – poeta, prozaik, eseista i tłumacz. Laureat licznych nagród, m.in. Fundacji Kultury za „Rzeki popiołu” (1994), im. Księcia Konstantego Ostrogskiego (1997), im. Świętego Brata Alberta (1999), Nagrody Specjalnej Ministra Kultury (2005, 2010). Jego powieść „Znużenie” została nominowana do Nagrody Literackiej NIKE (2001) oraz do Paszportu Polityki, a „Koncert muzyki dawnej” (2012) znalazł się w finale Nagrody Literackiej GDYNIA. Wydał ponad 50 książek, m.in. „Źdźbło morza”, 1971; „Wypłuczysko”, 1977; „Fiasko”, 1986; „Chłopiec na czerwonym koniu”, 1991; „Rzeki popiołu”, 1995; „Mistrz Niewidzialnej Strony”, 1996; „Tryptyk ruski”, 1998; „Znużenie”, 2000; „Mgnienia”, 2000; „Święto ikony”, 2002; „Latopis. Powieść doroczna”, 2007; „Ten szalony pan Puszkin. Słowo o udręce”, 2008; „Uzurpacje. Eseje paraboliczne”, 2009; „Zgorszenie”, 2011; „Mały ikonostas Bogarodzicy”, 2012; „Miniatura z gazelą”, 2012; „Homo pictor, homo viator”, 2013; „Brzemię”, 2015;„Ceremoniały”, 2018. Mieszka w Koszalinie.

Prezentuję Państwu trzecią część moich felietonów. Większość zamieszczonych w tej książce tekstów poświęciłem wybitnym twórcom (Rafał Pomorski, Paweł Steller, Emanuel Imiela, Stanisław Szukalski, Jan Wysocki, Paweł Wróbel), naukowcom (Andrzej Brożek, Ludwik Musioł, Adolf Dygacz, Jerzy Szydłowski) i kapłanom (Teofil Bromboszcz, Ludwik Skowronek, Emil Szramek) działających w XX wieku w Katowicach. Wśród zasłużonych dla miasta nie mogło zabraknąć sylwetek przedstawicieli życia muzycznego (Stefan Marian Stoinski, Jan Fojcik, Grzegorz Fitelberg) oraz wybranych postaci wyróżniających się aktywnością na niwie życia kulturalnego i społecznego (Konstanty Prus, Józef Ligęza, Andrzej Mielecki, Edmund Bojanowski) Za godne przypomnienia uznałem dzieje takich instytucji kultury i nauki jak Śląski Teatr Lalki i Aktora „Ateneum”, Zespół Szkół Plastycznych, Zespół Szkół Muzycznych im. Wojciecha Kilara w Katowicach i Galeria Szyb Wilson, a także dwóch świątyń na Osiedlu Tysiąclecia. Krajobraz Katowic, stolicy Górnego Śląska, przez dziesięciolecia głównego ośrodka przemysłu ciężkiego, uległ wielkiej zmianie, ale zazwyczaj jest kojarzony z dymiącymi kominami hut i kopalnianymi szybami wydobywczymi, dlatego przypominam równie, początki dziejów kopalni „Wujek” do 1914 roku i kopalni „Murcki” do 1945 roku oraz historie miejscowego biedaszybikarstwa w latach 1931–1936. Od Autora

„Nieoczywista Układanka Polska” zaprasza do rozmowy – we własnych myślach i z innymi – w domu, w szkole, na spotkaniach towarzyskich. Pokoleniowo i międzypokoleniowo. Wszystkie tematy istnieją w naszej zbiorowej świadomości, są obecne w rozmowach, w emocjach, w refleksjach i wzruszeniach. Pretekstem, ale tylko pretekstem do szerszego spojrzenia na świat, jest Polska – nasz wspólny kraj, bo tu żyjemy, bo mówimy po polsku, bo nas dotyczy. „Układanka Polska Nieoczywista” to zbiór ponad 400 tematów do rozmów o Polsce i świecie współczesnym w duchu otwartości, szacunku, bez mowy nienawiści, wzbogaconych o inspiracje do podejmowania aktywności, działań – w planie osobistym, w rodzinie, w społecznościach lokalnych i na szerszą skalę. Takiej książki jeszcze nie było. Może się przekonasz?

Pierwsza część opowieści o Pogórzu Przemyskim odsłania tajemnice doliny Wiaru od Arłamowa, przez Kalwarię Pacławską, Sierakośce po Stanisławczyk. Opisuje miejsce szczególne, tu Karpaty spotykają się z wielką niziną ciągnąca się na wschód, aż ku azjatyckim stepom. To teren z licznymi pozostałościami po grodach, zamkach i dworach, gdzie po dawnych wsiach i ich mieszkańcach pozostały tylko dzikie sady, cmentarze i ruiny cerkwi. To właśnie tutaj posadowiła się najstarsza w Polsce gotycka cerkiew murowana w Posadzie Rybotyckiej, której wnętrza zdobią bizantyjskie polichromie. To także wspaniała przyroda i Las Turnica, z najbardziej zbliżonym do naturalnego drzewostanem w naszych Karpatach, a także spokój jakie człowiek nie zazna nigdzie indziej. Kocham Pogórze Przemyskie! Nie jest to miłość łatwa – przypomina uczucie do schizofrenika. Niby jedna osoba, a w dwóch odsłonach. Dotyczy to przede wszystkim konfliktu polsko-ukraińskiego, na który obie strony mają zupełnie inne spojrzenie. Ale to rozdwojenie sięga również czasów dawniejszych. Często jest to nawet rozdzielenie na wiele równoległych i nieprzystających do siebie wątków, dotyczących różnych aspektów historii. Fragment wstępu

W swoich esejach Sebastian Duda podejmuje interpretację wybranych dzieł literackich, w których szuka odpowiedzi na intrygujące go pytania teologiczne. Uważnie czyta Miłosza, Leśmiana i Białoszewskiego, wnika w głąb wątpliwości nękających Jerzego Nowosielskiego, zajmuje swoją pozycję wobec okrzyku, który Dostojewski włożył w usta Iwana Karamazowa: „Zwracam Bogu bilet!”. Polemizuje też z interpretacjami, w których dzieła Tolkiena i Lewisa odczytuje się w duchu chrześcijańskim – dostrzega w nich raczej gnozę. Książka Dudy przynosi istotną refleksję na temat utraty poczucia duchowości we współczesnym świecie.

Kontynuacja „Dobrej Zmiany” zapoczątkowana w 2017 r. pierwszym zbiorem „Czytanek”. Odbycie dwuletniego kursu, potwierdzone zdanym egzaminem państwowym oraz zaświadczeniem od proboszcza, uprawnia absolwentów do zasiadania w zarządach spółek skarbu państwa oraz do ubiegania się o miejsca na listach w wyborach samorządowych i parlamentarnych. Absolwentom kursu nadawany jest tytuł Dyplomowanej Mordy Zdradzieckiej i Kanalii.

Nie dokonaliśmy jeszcze rozrachunku historycznego. W Niemczech, we Francji, we Włoszech pisze się jasno: tacy byliśmy, my kolaboranci, i my, którzy pomagaliśmy Żydom. A w Polsce, kiedy zaczyna się rozmawiać o antysemityzmie, to ludzie reagują jednak bardzo emocjonalnie. Trudno nam jeszcze pisać o złych kartach w historii. Wolimy je wybielać. Polski antysemityzm jest jak podziemna woda: lustro wody wydaje się niewidoczne, ukryte, ale niekiedy wybija z niego rwący prąd. Ta książka to zbiór najważniejszych artykułów i wypowiedzi Stanisława Musiała SJ (1938-2004), filozofa, znanego duszpasterza, członka Komisji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem, poświęconych relacjom polsko-żydowskim i katolicko-żydowskim. To bezkompromisowe teksty przebijające mur milczenia wokół tych niełatwych stosunków, wśród nich najgłośniejszy, nagrodzony artykuł „Czarne jest czarne” z 1997 roku, w którym Autor apeluje do hierarchii Kościoła o reakcję w sprawie antysemickich wypowiedzi niektórych księży. Teksty te nie były jedynie słowem pisanym. Szła bowiem za nimi niezłomna postawa księdza Musiała często nieprzysparzająca mu zwolenników w środowiskach, z których wyrósł i w których był zakorzeniony. Do książki zostały dołączone poświęcone księdzu Musiałowi artykuły prof. Stanisława Krajewskiego, współprzewodniczącego Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów, oraz Janusza Poniewierskiego, honorowego członka Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów. Całość zamyka obszerny aneks z listami i oświadczeniami polskiego Episkopatu w związku z chwalebnymi rocznicami wydarzeń zmierzających do dialogu, jak i w związku z wydarzeniami mało budującymi. Atak na Nową Synagogę w Gdańska-Wrzeszczu z września 2018 roku pokazuje, że słowa księdza Musiała sprzed dwóch dekad nadal są aktualne i ciągle pozostają wyrzutem sumienia…

Marzenie i pysk to zbiór felietonów Tadeusza Boya-Żeleńskiego wydanych w 1930 roku. Niektóre z nich pisane były na początku jego kariery literackiej, towarzyszą im utwory pisane współcześnie. Felietony w tym zbiorze dotyczą różnych kwestii, przede wszystkich społecznych i obyczajowych (m.in. relacje z Kościołem, problem seksualności czy traktowania kobiet). W tym zbiorze odnajdziemy to, z czego znany jest dzisiaj Tadeusz Boy-Żeleński.