Przeszłość w kulturze średniowiecznej Polski Tom 1 i 2

Zainteresowanie „przeszłością” jako kategorią refleksji kulturowej w średniowieczu jest z pewnością wyrazem przewartościowania, jakie dokonało się w ostatnich dziesiątkach lat w poglądach mediewistów nie tylko w kwestii oceny przekazu źródłowego, ale także samego stosunku badacza do tzw. rzeczywistości dziejowej. [...] Dopiero od niedawna [...] zaczęto traktować późnośredniowieczne popisy uczoności historycznej z szacunkiem badawczym, dostrzegając w nich autentyczne przejawy egzystencji historii czy przeszłości w danej przestrzeni czasowej i wspólnocie [...]. Chcieliśmy nawiązać do tego nowszego nurtu pojmowania średniowiecznych utworów czy wypowiedzi o przeszłości i pokazywać konstrukcyjno-ideowe plany i konteksty średniowiecznych przedsięwzięć nakierowanych na to, co minęło [...]. Dawne i nowe podejście spotkało się [...] w pół drogi, tworząc pewną propozycję badawczą obarczoną tak zaletami, jak wadami, obu sposobów i metodologii. Grant zgromadził ponad 20 autorów o różnych zainteresowaniach i specjalnościach badawczych [...]. Choć narzucony został pewien porządek jednoczący różne wypowiedzi — problemowo-chronologiczny i regulujący ogólnie sposób prowadzenia narracji przez uczestników zadania — to [...] autorom pozostawiono wolną rękę [...]. Stąd, z pozoru, pewne rozstrzelenie tematyczne czy pojawienie się problematyki powierzchownie nieoczywistej [...]. Pozytywną stroną takiego stanu rzeczy [...] jest pewne bogactwo przedstawionych treści oraz ujęcie problemu z tak rozmaitych, często nieoczekiwanych perspektyw. Ze Słowa wstępnego