"Po wieży Babel" należy do kanonu współczesnej humanistyki. Dzieło to napisał w latach 70. XX wieku, a potem aktualizował w kolejnych wydaniach George Steiner (ur. 1929), jeden z najwybitniejszych intelektualistów amerykańskich. Znakomity erudyta i poliglota o europejskich korzeniach, w tym obszernym traktacie podjął kwestię przekładu, ujmując go maksymalnie szeroko: jako centrum wszelkiej ludzkiej komunikacji, a nawet wszelkiego rozumienia. Odpowiednio do tego tłumaczenie – zwłaszcza literatury z jego najbardziej sporną i najżywiej dyskutowaną dziedziną: tłumaczeniem poezji – staje się szczególnym przypadkiem całokształtu relacji międzykulturowych, nie zaś tylko sprawą techniczną. Budowana przez autora „poetyka przekładu” wychodzi od zdumienia faktem tak ogromnego zróżnicowania językowego na świecie. Po co tyle języków? Czy to funkcjonalne? Czy nie marnuje energii ludzkiej populacji? Odpowiedź na te pytania musi sięgnąć do wielu dziedzin i to właśnie Steiner czyni, zanim skupi się na konkretnej praktyce translatorskiej i jej swoistości. Dlatego Po wieży Babel powinno być podstawową lekturą dla językoznawców i filologów, a zarazem dla filozofów języka i historyków idei, nie mówiąc o samych tłumaczach. Mnóstwo tam inspirujących wątków i koncepcji jak ta na przykład odpowiedź na powyższe pytanie o wielość języków: język rodzi się z potrzeby wspólnoty określonej grupy. Oznacza to, że każdy kontakt między grupami będzie zawsze przekładem: przejściem od własnej intymności do cudzej.

Książka profesora Włodzimierza Szturca Eironeia jest zamknięciem trzydziestoletniego okresu jego badań nad ironią i ironicznością w filozofii, poetyce i literaturze. Jej przedmiotem jest teoria i praktyka ironii od najdawniejszej filozofii presokratycznej i paidei Sokratesa, przez ironię retoryczną, ironię romantyczną, po różnokształtne modele ich współczesnych wariantów i figur omawianych przez takich badaczy jak de Man, Muecke czy Booth. Autor, nadając tytułowi monografii greckie brzmienie, pragnął przywrócić ironii jej helleński rodowód, związany z traktowaniem wiedzy jako źródła kulturowej ciągłości Europy. Pomiędzy kilkunastoma monografiami wydanymi przez Autora i setkami artykułów poświęconych literaturze i teatrowi książka o ironii jest dziełem wyjątkowym. To pierwsza tak obszerna w badaniach literackich rozprawa o zjawisku trudnym do opisania i analizy, fenomenie wymykającym się definicjom, figurze rozmaicie w różnych czasach rozumianej i przedstawianej. To wreszcie praca o trudnych drogach wyrażania myśli, których prawda nie mieszka w jednym tylko głosie, gdyż rodzi się z dialogu.

Książka Adama Regiewicza to, wbrew pierwszemu możliwemu skojarzeniu, nie tylko kolejne opracowanie na temat dyskursywności teorii literatury, jej uwikłania w metafory, uzależnienia od języka, który rzekomo jedynie bada. Ważniejsze okazuje się w niej, że w sytuacji pewnego impasu zaufania do teorii, jej słabszej pozycji w politykach komunikacji humanistycznej, Regiewicz szuka sposobów, dzięki którym teoria literatury może znowu udanie przemówić, znaleźć nowe pojęcia i obrazy, aby móc nakłonić ucho odbiorcy do wysłuchania jej racji. Wymowność teorii literatury, możliwość przeprowadzenia przez nią udanej akcji perswazyjnej, przekonania do swej zasadniczej wartości przez dziedzinę kilka razy już uśmiercaną w ostatnich dekadach, to coś rzeczywiście dziś odzyskiwanego i książka ta włącza się w ów interesujący wysiłek. Jest to zarazem opracowanie warte uwagi z powodu inwencyjności, upartego poszukiwania nowych miejsc i kontekstów mogących stać się hic et nunc scenami współczesnej myśli teoretycznoliterackiej, na których to scenach refleksja ta może z powodzeniem występować i z nową swadą przemawiać. prof. Tomasz Mizerkiewicz Spis treści ZAMIAST PRZEDMOWY O PISALNOŚCI TEORII O RETORYCZNOŚCI TEORII LITERATURY O RÓŻNYCH PRAKTYKACH CZYTANIA 1. Tak jak chasydzi 2. Z Ojcami Kościoła 3. Z punktu widzenia Lutra 4. Jako teodramat 5. W kategoriach filozoficznych 6. Z odniesieniem do teorii widzenia Strzemińskiego 7. Przez pryzmat kategorii przestrzennych 8. Z perspektywy ekonomii 9. W kontekście dyskursu tożsamościowego 10. W słuchawkach 11. W czasie postlibidalnym PO SŁOWIE Indeks nazwisk

W książce podjęto refleksję nad tym, jak literaturoznawstwo zajmować może się codziennymi praktykami literackimi, które autor rozumie jako praktyki łączące to, co artystycznie literackie i to, co społeczne. Proponuje on, aby do takich badań stosować model twórczości godzący literackość (tropy, strategie twórcze) i codzienność (relacje między ludźmi, zachowania społeczne) we wspólnej poszerzonej przestrzeni literackiej. Literatura pojmowana jako praktyka codzienności byłaby badana poniekąd na wzór współczesnych sztuk plastycznych, co pomogłoby badaniom literackim wcielić w życie – deklarowaną powszechnie – postawę otwartości poznawczej na rozproszenie praktyk literackich w społeczeństwie.

"Karola Maliszewskiego interesuje poezja jako pierwotne, oryginalne myślenie, w którym myśl stoi bardzo blisko bycia, jest myślą wyrażoną w minimalnej formie, jeszcze nieskażonej teoretycznymi aksjomatami i systemowymi konstrukcjami. Interesuje go też rzecz najważniejsza, najgroźniejsze widmo nawiedzające każdego, kto zajmuje się literaturą i jej opisem: życie. „Okolica” poezji to nic innego, jak życie właśnie wraz z całą zawieruchą przygodnych zdarzeń, ale także i pojęć, którymi usiłujemy nadać owej zawierusze jakiś sens. Tak zobaczoną poezję Maliszewski traktuje jako „przypadek metafizyczny”, „zjawisko duchowe”, a zarazem jako sposób zakorzeniania się człowieka w świecie, w jego konkretnej przestrzeni." - Tadeusz Sławek

Książka jest propozycją dla tłumaczy tekstów artystycznych, ich badaczy, dydaktyków i studentów. Podpowiada spojrzenie na przekład tekstu artystycznego jako na rekonstrukcję zawartego w nim niestandardowego językowego obrazu świata, który wyłania się z obrazu standardowego, czyli z interpretacji świata powszechnej w danym języku i kulturze. Niestandardowy JOS jest jak wierzchołek góry lodowej, wznoszący się ponad zanurzonymi głębiej podstawami JOS standardowego. Metaforą dwóch gór lodowych autorka obrazuje przekładanie tekstu artystycznego, które jest rekonstrukcją takiego układu językowych obrazów świata. Pokazuje ogrom i proporcje uświadamianych i nieuświadamianych językowo-kulturowych treści rozumianych jako językowy obraz świata oraz zawiłości jego przekładania na wszystkich etapach – od wyboru strategii po konkretne decyzje. Ilustracją do rozważań są analizy dwóch wierszy Wisławy Szymborskiej – Rozmowy z kamieniem i Chmur – oraz ich angielskich przekładów, podparte badaniem językowego obrazu kamienia i chmury, a także ich odpowiedników w języku angielskim.

Jurij Łotman powiedział: filologia jest moralna, ponieważ uczy nas nie ulegać pokusie łatwych dróg myślowych. Dodałbym: moralna w filologii jest nie tylko jej droga, ale i cel. Filologia oducza człowieka od duchowego egocentryzmu. (Możliwe, że wszystkie rodzaje sztuki wpajają człowiekowi poczucie własnej wartości, a wszystkie nauki - pokorę). Każda kultura buduje swoją teraźniejszość z cegieł przeszłości, każda epoka ma skłonność do myślenia, że przeszłość troszczyła się tylko o to, by dla niej właśnie przygotować te cegły. Budowle tego rodzaju często rozpadają się: stare cegły wytrzymują nie każde nowe zastosowanie. Filologia na takiej budowie pełni funkcję kontrolera jakości sprawdzającego właściwe wykorzystywanie materiałów. Filologia bada egocentryzmy obcych kultur i to każe jej nie poddawać się własnemu egocentryzmowi, myśleć nie o tym, że kultury przeszłości powstawały jak gdyby dla nas, a o tym, jak sami powinniśmy budować nową kulturę. Michaił Gasparow

Seria G: Notatki twórcze, edycji krytycznej Pism wszystkich Bolesława Prusa. Książka zawiera zapisywane w latach 1886–1889 „Notatki o kompozycji” w opracowaniu Magdaleny Kreft i Anny Martuszewskiej. Teksty w oryginale stanowią 65 arkuszy nieliniowanego papieru, opatrzonych datą miesięczną i roczną, zapełnionych wykresami, tabelami i szczegółowymi analizami dotyczącymi istoty zjawisk występujących w świecie, ich wzajemnych relacji i wpływu na człowieka.

> KRÓTKIE WPROWADZENIE - książki, które zmieniają sposób myślenia! Science fiction to przystępne i atrakcyjne ujęcie zagadnień związanych z gatunkiem niełatwym do zdefiniowania, określanym jako połączenie powieści, tekstu naukowego i proroctwa; podejmującym problemy nieobce literaturze zaangażowanej. Literackie i filmowe podróże w czasie i przestrzeni, Obcy i alternatywne społeczności, rozwój technologii i polityka. * Interdyscyplinarna seria KRÓTKIE WPROWADZENIE piórem uznanych ekspertów skupionych wokół Uniwersytetu Oksfordzkiego przybliża aktualną wiedzę na temat współczesnego świata i pomaga go zrozumieć. W atrakcyjny sposób prezentuje najważniejsze zagadnienia XXI w. - od kultury, religii, historii przez nauki przyrodnicze po technikę. To publikacje popularnonaukowe, które w formule przystępnej, dalekiej od akademickiego wykładu, prezentują wybrane kwestie. Książki idealne zarówno jako wprowadzenie do nowych tematów, jak i uzupełnienie wiedzy o tym, co nas pasjonuje. Najnowsze fakty, analizy ekspertów, błyskotliwe interpretacje. Opiekę merytoryczną nad polską edycją serii sprawują naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego: prof. Krystyna Kujawińska Courtney, prof. Ewa Gajewska, prof. Aneta Pawłowska, prof. Jerzy Gajdka, prof. Piotr Stalmaszczyk.

Monaten to książka zawierająca krótkie teksty publikowane w latach 2011-2015 na łamach wrocławskiego pisma Odra. Są to fragmenty pod względem formalnym i tematycznym mocno zróżnicowane – od kilkuzdaniowych impresji i aforyzmów po kilkustronicowe passusy krytyczne, topograficzne i autobiograficzne. W książce można wyróżnić kilka dominujących tematów: kwestie pamięci i przeszłości, namysł nad rolą i funkcją poezji we współczesnym świecie, próba oceny kondycji krytyki literackiej na początku XXI wieku, wysiłek opisania zjawisk kulturowych w trybie osobistym i krytycznym. Przede wszystkim jednak jest ona zbiorem oderwanych refleksji i impresji, które nie składają się w żadną spójną całość, pozostawiając czytelnikowi szeroki margines na własne interpretacje, dopowiedzenia, a nawet konstrukcje narracyjne.

Leksykon ten chciałby być lampą. Służyć ilustrowaniu pojęć i terminów, a zwłaszcza oświetlać te miejsca, w których czujemy się niepewnie, bo dawno tam nie byliśmy. Ilustrowanie (iluminowanie) jest nazwą rękodzielniczej techniki zdobienia słów, która unaocznia ich konkretność i materialność. Iluminacją bywa też etymologia – jej promień pozwala wejrzeć w serce wyrazów, dziś pojmowanych abstrakcyjnie, używanych technicznie i naukowo. Hasła tego leksykonu odkrywają rodowody pojęć, opowiadają ich zaskakujące historie, najważniejsze jest jednak poszukiwanie żywej tkanki słów, które akademicko skamieniały. Na nowo objaśnione i rozjaśnione terminy literackie powinny odzyskać blask, a badacze literatury kontakt z jej czytelnikami.

Józef Czapski / Witold Gombrowicz „Korespondencja” O Czapskim piszą: Eric Karpeles, Wojciech Karpiński, Piotr Mitzner, Aleksander Fiut Ponadto: Maria Stauber o Ginczance, Tomas Venclova o Żydach i Litwinach, T. S. Eliot o Andrzejewskim, Roberto Calasso o demokracji, Roberto Salvadori o Picassie, Marek Zagańczyk o Berlinie Nowe wiersze: Adam Zagajewski, Tomasz Różycki, Anna Piwkowska, Krystyna Dąbrowska

Ewa Szczęsna - dr hab., prof. nadzw. Uniwersytetu Warszawskiego; specjalizuje się w zakresie poetyki, semiotyki, perswazji wieloznakowych, multimedialnych i interaktywnych tekstów kultury współczesnej; autorka książek: Poetyka reklamy (2001, 2003), Poetyka mediów (2007), współaut. i red. Słownika pojęć i tekstów kultury (2002; 2004) oraz tomów zbiorowych, np.: Przekaz digitalny. Z zagadnień semiotyki semantyki i komunikacji cyfrowej (2015); Komparatystyka dzisiaj, t. 1: Problemy teoretyczne (2010), t. 2: Interpretacje (2011); współredaktorka serii Projekty Komparatystyki. Cyfrowa semiopoetyka jest propozycją oryginalnej teorii cyfrowej rzeczywistości kultury współczesnej. Jest zamierzeniem ambitnym, które obejmuje w zasadzie całość zjawisk cyfrowego świata widzianych z perspektywy technicznej, teoretycznej i semiotycznej. Ewa Szczęsna stawia ostro sformułowaną tezę: znak, którego używają systemy komunikacji cyfrowej, różni się zasadniczo od znaków znanych z innych rodzajów kulturowej komunikacji. Teza z pozoru prosta, w istocie okazuje się stwierdzeniem odważnym, wręcz rewolucyjnym, gdyż podkopuje podstawowe ustalenia wcześniejszych, klasycznych teorii znaku (Saussure’a, Peirce’a). Książka jest ważnym osiągnięciem badawczym, nie tylko na gruncie polskim. Jest to praca, którą nazwałbym ze wszech miar autorską konsekwentną w realizacji założeń badawczych i oryginalną w tym sensie, że stwarza, proponuje nowy język opisu cyfrowego świata. Z recenzji prof. dr. hab. Zbigniewa Klocha Uniwersytet Warszawski, Polska Akademia Nauk Cyfrowa semiopoetyka stanowi imponujące zwieńczenie bardzo konsekwentnie i twórczo rozwijanego przez Ewę Szczęsną programu badawczego (Poetyka reklamy; Poetyka mediów; Słownik pojęć i tekstów kultury). Przynosi ona systematycznie opracowaną teorię cybertekstu w formie dojrzale przemyślanej, nowatorskiej monografii problemowej. Jest to równocześnie propozycja ukonstytuowania nowej humanistycznej dyscypliny badawczej. Właśnie do jej rozwijania i uprawiania zachęca autorka w swej książce - nie tylko ważnej i inspirującej, ale też innowacyjnej (i to w ścisłym rozumieniu: zawiera bowiem w sobie wyraźny projekt aplikacyjny czy „wdrożeniowy” - mianowicie: w uniwersyteckie programy kształcenia i badania). Z tych wszystkich powodów uważam książkę dr hab. Ewy Szczęsnej za wybitne osiągnięcie oraz ważne wydarzenie intelektualne - nie tylko dla cyfrowej humanistyki i współczesnej cyberkultury. Z recenzji prof. dr hab. Ryszarda Nycza Uniwersytet Jagielloński; Polska Akademia Nauk

Za najkrótszą charakterystykę naszego tomu można chyba uznać tytuł otwierającego go artykułu – Kilka myśli na Jubileusz Profesor Jadwigi Puzyniny. Myśli na jubileusz 90-lecia to po części myśli o samej Jubilatce: o Jej roli w życiu naukowym, o Jej zasługach dla polskiej kultury, a także – o wielu ważnych z Nią spotkaniach. Myśli na ten jubileusz to jednak przede wszystkim myśli o słowie w jego wielu funkcjach i przeznaczeniach: „bezpański” element kodu i fragment czyjejś wypowiedzi, słowo zwykłych zjadaczy chleba, słowo poetów i słowo filozofów, przedmiot namysłu nad znaczeniem i opisu leksykograficznego, nośnik wartości. Takie refleksje mają wiele aspektów, mogą być prowadzone na wiele sposobów. Tę wielość sprowadziłyśmy do dwóch kategorii, stąd podział tomu na dwie części. Pierwszą tworzą teksty podejmujące zagadnienia natury ogólnej, przede wszystkim kulturowej, antropologicznej i etycznej. Drugą wypełniają prowadzone w różnych metodologiach i za pomocą rozmaitych technik analitycznych dociekania semantyczne dotyczące wybranych pojęć, takich jak tolerancja, szczerość, szczęście, łaska, poświęcenie, szacunek, wychowanie.

Literatura cyfrowa to swoista hybryda intencjonalnych „społeczności praktyki” (w sensie nadanym temu pojęciu przez Etienne’a Wengera) i możliwości nowych mediów. Stąd – jak słusznie zauważa autorka tej książki już na wstępie – „napisana dziś praca teoretyczna, jutro okaże się tylko częścią historii”. Krótka jeszcze historia rozważań nad rolą internetu, technologiami komunikacyjnymi czy choćby prace poświęcone telefonom komórkowym sprzed kilku lat dowodnie pokazują, jak niepewne i tymczasowe bywają diagnozy, które w momencie ich formułowania sprawiają wrażenie „przełomowych”. O wiele zatem bezpieczniejsze, i tę drogę wybrała Urszula Pawlicka, jest podejście „procesualne”, analizujące procesy, teorie, praktyki i dokonania literatury w środowisku cyfrowym od momentu ich pojawienia się do dnia dzisiejszego (który najpewniej od jakiegoś czasu jest już zapisem o walorze ledwie historycznym). (prof. dr hab. Wojciech Józef Burszta)

Przygotowany drugi tom serii „Studia Północnoeuropejskie” zawiera naukowe opracowania skoncentrowane na dziełach literackich mieszczących się w obszarze zarówno tak zwanej literatury ambitnej, jak i tej lżejszego kalibru – popularnej, głównie kryminalnej, w Skandynawii. Zostały one poddane kategoryzacji nadal noszącej znamię niezadawalającej i nieprecyzyjnej. Za-mowanie się ambitnymi utworami literatury popularnej czy popularnością współcześnie wyłaniającej się klasyki może budzić liczne wątpliwości. Sugeruje błyskotliwe przeciwstawienie, które pozostaje trudno definiowalne na tym etapie prac badawczych: mówienie o ambicjach pisarzy tworzących kryminały nie musi oznaczać istnienie przeciwległego i paradoksalnego bieguna mało ambitnej literatury „wysokiego lotu”. Próbujemy pokazać istnienie wyraźnych nurtów współczesnej literatury skandynawskiej, co z natury rzeczy nie pozwala na wyczerpującą eksplorację niezakończonego procesu, a brak czasowego i myślowego dystansu zbliża postępowanie badawcze do krytyki literackiej. Inaczej mówiąc, chcemy bardziej zauważyć i zwrócić uwagę na pewne fenomeny niż rozstrzygać z dozą pewności o ich konfiguracji czy historycznoliterackim znaczeniu.

Książka zawiera artykuły przedstawicieli różnych dyscyplin, omawiające z rozmaitych perspektyw problem nieskończoności. Zamieszczone w niej prace sytuują się w ogromnym polu badawczym rozciągającym się od kosmologii, przez matematykę, po literaturoznawstwo oraz refleksję nad dawnymi i współczesnymi zjawiskami kultury.

Monografia jest próbą syntetycznego ujęcia specyfiki tłumaczenia dla dzieci i młodzieży. Zawarte w niej refleksje naświetlają centralne problemy przekładu literatury dziecięcej z perspektywy współczesnych pozycji translatologii. Wyodrębnione zostały takie zagadnienia, jak: stylistyczne aspekty przekładu literatury dla dzieci, postawy i strategie tłumaczy, przekład literatury dziecięcej jako transfer kulturowy, normy i konwencje przekładu oraz pragmatyczne i medialne uwarunkowania tłumaczenia dla dzieci. Przedstawione modele przekładu otwierają się na czynniki pozatekstualne, takie jak względy wydawnicze, komercyjne, pedagogiczne i ideologiczne. Analizy proponowane w monografii pokazują, na ile przekłady literatury dla dzieci wspierają formalne i kulturowe zróżnicowanie literatury dziecięcej, a tym samym przeciwdziałają homogenizacji kultury, a w jakim stopniu tylko wybiórczo czerpią z bogactwa znaczeniowego, estetycznego i kulturowego oryginału, narzucają tekstowi własne wartości albo manipulują tekstem, dopasowując go do norm kultury docelowej. Przykłady tekstowe dotyczą przede wszystkim transferu polsko-niemieckiego, a także kontrastywnej analizy przekładów kanonicznych dzieł literatury światowej na język polski. Celem monografii jest przedstawienie wieloaspektowości procesu tłumaczenia dla dzieci także z perspektywy praktyka, dlatego poza refleksją naukową oferuje cenną pomoc dla tłumacza literatury dziecięcej.

By odpowiednie dać rzeczy słowo W języku angielskim słowo writer rozumie się bardzo szeroko — oznacza właściwie każdego, kto pisze. W języku polskim jedynie autorzy literatury beletrystycznej mają prawo używać zaszczytnego miana pisarza. Czy to znaczy, że dziennikarz jest zwolniony z obowiązku tworzenia celnych metafor? Czy autor książek naukowych może zapomnieć o budowaniu napięcia? Czy twórcy tekstów reklamowych wolno ignorować zasady ciekawego opowiadania? Nie! Jeśli zajmujesz się pisaniem, to jesteś pisarzem. Poczuj się nim nie tylko dlatego, że „pisarz to brzmi dumnie”. Także dlatego, że bycie nim zobowiązuje do tworzenia lepszych, bardziej przekonujących treści. Chętniej czytanych. Trafniej przekazujących to, co chcesz powiedzieć. Mocnych. Takich, pod którymi z satysfakcją podpiszesz się własnym nazwiskiem. Dzięki tej książce poznasz wiele pisarskich sztuczek, które sprawią, że Twój tekst zabłyśnie jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. Dowiesz się, które czasowniki są dynamiczne i w jaki sposób konkretne rzeczowniki pobudzają wyobraźnię. Nauczysz się tworzyć krótkie i długie świetnie brzmiące zdania oraz eksponować w nich wybrane wyrazy. Zgłębisz fascynujące tajniki storytellingu, czyli opowiadania historii w taki sposób, by inni chcieli ich słuchać. Nauczysz się, jak budować napięcie, grać na emocjach i malować słowami... Autorka stawia przed Tobą jeszcze jeden cel: pragnie, by jej książka pomogła wykształcić indywidualny styl – głos, który wyróżni Cię spośród grona innych autorów. Joanna Wrycza-Bekier — doktor nauk humanistycznych, certyfikowany trener biznesu. Niestrudzenie bada teksty internetowe, reklamowe, literackie. Pisze, szkoli, inspiruje. Jest autorką siedmiu książek odsłaniających tajniki pisania: Webwriting. Profesjonalne tworzenie tekstów dla Internetu (Onepress, 2010 i 2013), Magia słów. Jak pisać teksty, które porwą tłumy (Onepress, 2014 i 2018), Kreatywna praca dyplomowa (Septem, 2011), Szkoła twórczego pisania (Editio, 2011), Galaktyka języka Internetu (Novae Res, 2008), Fast text. Jak tworzyć krótkie teksty, które błyskawicznie przykują uwagę (Onepress, 2016) oraz Webwriting w kulturze (WiP, 2016). Jej blog Poradnik pisania (http://poradnikpisania.pl) ma kilka tysięcy czytelników, których łączy pasja pisania. Szkoli z webwritingu, blogowania, storytellingu oraz pisania krótkich tekstów do mediów społecznościowych. Łączy wiedzę akademicką z podejściem biznesowym.

Przedmiotem niniejszych rozważań jest dzieło, bynajmniej nie jako hermetycznie zatrzaśnięta i wpatrzona w samą siebie monada, lecz ukazana w barwnym spektrum ars creandi et legendi. Niepozbawiona metafizycznych tajemnic literatura w tych dwóch wyniesieniach, ku tworzeniu i odbiorowi, sięga swą ezoteryczną genezą odwiecznego dionizyjsko-apollińskiego dyskursu. Od zarania przenika ją archetyp pierwszego słowa-zdania, będącego całokształtem ludzkiej myśli wypowiedzianej na progu mowy. […] Ars scribendi niewątpliwie ugruntowana już została, nim człowiek przemówił, nim pomyślał, że warto powiedzieć coś, czego dotąd nie było, o czymś, co rozszerzy widzialny i niewidzialny kosmos. Ukryta w nim tęsknota nie tylko w nim drzemała, ale też uparcie dążyła do spełnienia. Toteż teleologiczna moc dzieła potrafi rozszczepić beczkę wszechświata i dać bystrym obserwatorom możność wejrzenia w transcendentalną szparę, przez którą przesączają się krople światła poznania.