Podstawy ekonomii

Podręcznik składa się z trzech części: Wprowadzenia do ekonomii, Mikroekonomii i Makroekonomii. Wprowadzenie do ekonomii obejmuje rozdziały Co to jest ekonomia? oraz Narzędzia ekonomisty. Tytuły tych rozdziałów mówią wszystko o ich treści. Mikroekonomia zaczyna się omówieniem podstawowego mechanizmu, którego działanie rozstrzyga „co, jak i dla kogo wytwarza gospodarka?”, czyli rynku (Rynek). Następnie po kolei badam zachowania konsumenta (Konsument) i producenta (Producent). Kolejne trzy rozdziały poświęcam formom rynku (Formy rynku), czynnikom produkcji, czyli pracy, kapitałowi i ziemi (Praca, kapitał, ziemia) oraz ryzyku (Ryzyko). Dopiero tak uzbrojony przystępuję do analizy mikroekonomicznych funkcji państwa (Państwo) w gospodarce. Makroekonomię — tradycyjnie — rozpoczyna rozdział Mierzymy dochód narodowy. Następnie w rozdziale Wydatki a wielkość produkcji w gospodarce analizuję zależność PKB od wielkości zagregowanych wydatków w gospodarce. Dwa kolejne rozdziały poświęcam rynkowi pieniądza (Rynek pieniądza) i rynkowi pracy (Rynek pracy). Dalej następuje opis wahań wielkości produkcji w gospodarce zamkniętej (Wahania wielkości produkcji w gospodarce zamkniętej), która w krótkim okresie zachowuje się „po keynesowsku”, a w długim „klasycznie”. Na zakończenie omawiam wybrane aspekty działania takiej właśnie gospodarki, czyli inflację, gospodarkę otwartą i wzrost gospodarczy (Inflacja, Gospodarka otwarta i Wzrost gospodarczy). W Podstawach ekonomii podkreślam praktyczne zastosowania ekonomii. Bardzo zależy mi na zwięzłości i prostocie wykładu. Zastosowanie matematyki ograniczam do minimum. Wszędzie, gdzie to możliwe, omawiane zależności ilustruję liniami prostymi. Polskie nazwy uzupełniam odpowiednikami angielskimi. Chcę w ten sposób ułatwić studentom pracę z zachodnimi podręcznikami. Pisałem z myślą o różnych Czytelnikach. Na ekonomicznych studiach dziennych Podstawy ekonomii mogą zastąpić książki przetłumaczone z języków obcych. Poza wykładem zasad ekonomii dostarczą Czytelnikowi informacji o polskiej gospodarce i „ramach instytucjonalnych”, w których odbywa się gospodarowanie w naszym kraju. Podręcznik może być również używany na studiach zaocznych. Sprzyja temu jego zwięzłość i włączenie do każdego rozdziału bardzo wielu rozwiązanych zadań (typu prawda/fałsz, problemowych, testowych), które dobrze sprawdziłem na zajęciach. Naturalnie, Podstawy ekonomii mogą być podręcznikiem także na różnych studiach uzupełniających i specjalnych. Chciałem również ułatwić samokształcenie osobom nieodbywającym formalnych studiów (samouków zachęcam do analizy zestawu oryginalnych kolokwiów i egzaminów z podstaw ekonomii w warszawskiej Szkole Głównej Handlowej). W Internecie można znaleźć wspierający ten podręcznik serwis edukacyjny http://www.podstawyekonomii.pl/. Zawiera on m.in. wiele dodatkowych studiów przypadków; ich lektura i dyskusja odbywają się bezpośrednio na zajęciach. Głównym zadaniem tych prac jest osadzenie wykładanej teorii w realiach prawdziwej gospodarki (oczywiście, najczęściej chodzi o gospodarkę polską). To właśnie dzięki wykorzystaniu studiów przypadków i wielu zadań spotkanie ze studentami nie musi przybierać formy pasywnego wykładu, lecz może polegać wyłącznie na analizie starannie wybranych problemów, do rozwiązania których słuchacze przygotowali się wcześniej.