Wojna jest kobietą

Moja babcia Monika w wieku 15 lat została wysłana w trakcie II wojny światowej na roboty do Niemiec, gdzie spędziła praktycznie cały wojenny czas. Jestem wdzięczna, że mogłam ją poznać i spędzić z nią 9 lat mojego dzieciństwa, które pokazała mi od tej najbardziej beztroskiej i ciepłej strony, chociaż sama przeżyła piekło na ziemi.

W książce „Wojna jest kobietą” poznajemy 39 historii kobiet, które tak jak moja babcia przeżyły ten okrutny czas. Autorka osobiście porozmawiała z teraz już starszymi paniami, które w trakcie wojny były dziećmi, nastolatkami i młodymi kobietami, bo jak dobrze pamiętam z trzy panie miały powyżej 100 lat, a kolejnym już do tego wieku niewiele brakowało. Nie są to długie opowieści, które utrzymują dużą szczegółowość czy chronologię. Tym bardziej odróżnia to tę książkę na tle innych tego typu dzieł, że mamy tutaj poczucie takiej intymności opowieści.

Panie same wyznaczają granice tego co chcą powiedzieć pokazując jak każdej osobno oczywiście się żyło, ale przede wszystkim jak w obecnym wieku odbierają swoje wojenne wspomnienia. Śmierć bliskich, wieczny strach i głód to rzeczy, które w mniejszym lub większym stopniu doświadczyła każda z nich. Przez wzgląd na przeróżne miejsca urodzenia możemy popatrzeć na te wspomnienia z szerokiej perespektywy i nieraz przekonać się, że tragedia albo ratunek przychodził z najmniej spodziewanej strony.

Na końcu autorka dała możliwość powiedzieć każdej bohaterce przesłanie i wcale was tutaj nie zdziwię, że przede wszystkim każda zaznaczyła, żeby więcej wojen na świecie nie było (wywiady były przeprowadzone przed wybuchem wojny w Ukrainie) i żeby ludzie byli dla siebie dobrzy i pomagali sobie w niedoli. Doceniam, że każda z nich dostała tę możliwość, by na koniec życia mieć pewność, że zostawiły chociaż maleńki kawałek swojej historii.