Warszawa niezaistniała

Warszawa niezaistniała Jarosława Trybusia to pierwsza publikacja zbierająca nierozpoznane dotąd i rozproszone projekty tworzone z myślą o Warszawie wczesnych lat 40. XX wieku. Stolica Polski, młodego kraju o mocarstwowych ambicjach przygotowywała się do Powszechnej Wystawy Krajowej, planowanej na 1944 rok w okolicy Saskiej Kępy. Rok ten miał stać się datą graniczną, od której w przyszłości liczono by okres rozkwitu nowoczesnej europejskiej metropolii. Sny o potędze zrealizować się miały wraz z założeniem rozległych terenów wystawowych na miejscu dzisiejszego Stadionu Narodowego i Parku Skaryszewskiego, przebudową historycznego centrum miasta z placem Piłsudskiego, placem Zamkowym i Starym Miastem na czele, budową nowego Dworca Centralnego wraz z Centralnym Dworcem Pocztowym, lotniska na Gocławiu oraz budową dzielnicy reprezentacyjnej na Polu Mokotowskim – Dzielnicy Marszałka Józefa Piłsudskiego wraz ze Świątynią Opatrzności Bożej. Książka oparta jest na wieloletnich badaniach. Większość zawartych w niej ilustracji nie była dotąd publikowana, bądź była znana z bardzo słabych reprodukcji. Fotografie i rysunki architektoniczne ze zbiorów m.in. Muzeum Narodowego i Narodowego Archiwum Cyfrowego składają się na najpełniejszy jak dotąd obraz Warszawy monumentalnej, rysowanej pod okiem prezydenta Starzyńskiego pod koniec lat 30. Architektura i urbanistyka zaprezentowane są jako idealne odbicie nastrojów drugiej połowy lat 30. – epoki, w której modernizacyjne ambicje młodego państwa splotły się nierozerwalnie z duchem nacjonalizmu i militaryzmu. Autor stawia przewrotne pytanie: czy wizja Warszawy niezrealizowana z powodu wojny, byłaby inna gdyby nad Europą nie wisiało widmo owej wojny?