Chrystianizacja „Młodszej Europy”

Poszukiwania początków polskiej państwowości i korzeni zaszczepionej na jej gruncie w drugiej połowie X stulecia religii chrześcijańskiej postępują od momentu ukształtowania się w XIX wieku nowoczesnej historiografii. Stawiane były przez ostatnie dwa stulecia rozmaite pytania o rolę i miejsce chrześcijaństwa w obrządku łacińskim w dziejach państwa piastowskiego i wyrastającej zeń monarchii jagiellońskiej i odrodzonej Rzeczypospolitej. 1050. rocznica aktu chrztu Mieszka I szczególnie sprzyja pogłębieniu refleksji na ten temat. W poznańskim środowisku historycznym zrodziła się idea szerokiego spojrzenia na wydarzenia z drugiej połowy X wieku i ukazania ich na tle rozprzestrzeniającego się w Europie chrześcijaństwa. Pierwsza monografia zbiorowa poświęcona rozprzestrzenianiu się nowej religii na kontynencie europejskim i w jego bezpośredniej bliskości w I tysiącleciu n.e. ukazała się 2014 roku („Chrystianizacja Europy. Kościół na przełomie I i II tysiąclecia?, red. Józef Dobosz, Jerzy Strzelczyk, Poznań 2014, ss. 291). Dzieło zbiorowe pt. „Chrystianizacja »Młodszej Europy«? zawiera refleksje mediewistów nad ekspansją chrześcijaństwa na obszary Europy Środkowej i Wschodniej oraz Skandynawii. W kilkunastu artykułach przedstawione zostały procesy chrystianizacyjne poszczególnych struktur politycznych „Młodszej Europy” (kraje skandynawskie, Saksonia, Czechy, Węgry, Ruś oraz obszar zamieszkały przez Bałtów i ludy stepowe Europy Środkowo-Wschodniej), a także kwestie związane z doktryną misyjną ówczesnego Kościoła, ideą wojny świętej, postawami społeczeństw przyjmujących nową wiarę, konsekwencjami chrystianizacji oraz jej obrazem w tradycji pamięci zbiorowej.