Projekt prawa prowincjonalnego Obwodu Białostockiego z 1811 roku

Tak zwana „pierwsza wojna polska” toczona przez Napoleona z czwartą koalicją w latach 1806–1807, zakończona druzgocącą klęską Prus oraz ciężką porażką Rosji, miała doniosłe konsekwencje polityczne. Negocjacje pokojowe prowadzone w Tylży przyniosły efekt w postaci dwóch traktatów – francusko-rosyjskiego oraz francusko-pruskiego, które podpisano 7 i 9 lipca 1807 r. Ich postanowienia w sposób istotny zaważyły na przyszłości znacznej części ziem polskich. Z tego punktu widzenia niewątpliwie największe znaczenie miało utworzenie Księstwa Warszawskiego oraz Wolnego Miasta Gdańska. Niejako w cieniu tych postanowień w znaczący sposób zmieniających kształt mapy tej części Europy kryje się przyznany Rosji w Tylży nieznaczny nabytek terytorialny uzyskany kosztem Prus w postaci Obwodu Białostockiego. Kwestia ta wyniknęła przy okazji pertraktacji na temat terytorialnego kształtu Księstwa Warszawskiego. Aleksander I zgodził się na utworzenie tego państwa, ale jeszcze 6 lipca zaproponował okrojenie jego terytorium na wschodzie i północy na korzyść Rosji. Nabytkiem Cesarstwa miały być okupowane przez Rosjan od czasu zawieszenia broni terytoria między Biebrzą a Narwią. Rosyjskie apetyty sięgały zresztą dalej, bo aż po ujście Narwi do Bugu i Serocka, ale zostały one skutecznie ostudzone przez Napoleona, który nie chciał oglądać pułków rosyjskich stacjonujących prawie u bram Warszawy. Kompromisowe rozwiązanie zakładało oddanie Rosji Białegostoku oraz części Podlasia między Narwią a Bugiem z Bielskiem Podlaskim.