Najnowsza książka Adriana Jusupovicia jest istotnym uzupełnieniem niedawno wydanej edycji krytycznej Kroniki halicko-wołyńskiej (PAU–IH PAN) oraz jej polskiego tłumaczenia (AVALON). Jej przedmiotem jest analiza strategii chronologicznej i narracyjnej twórcy tego źródła. Autor książki wskazał na wyjątkowy charakter kroniki. Kronikarz bowiem zrezygnował z tradycyjnego układu rocznego, stosowanego w pisarstwie średniowiecznej Rusi. W jego miejsce pojawiły się cztery strategie chronologiczne. Pierwsza obejmuje zapisy dotyczące lat 1205–1228, dla których podstawą szkieletu chronologicznego stanowił zapewne nieznany manuskrypt, nazwany roboczo Kijowskim Latopisem Rościsławowiczów. Nierzadko przebija w nim pierwszoplanowa rola Mścisława Mścisławowicza. Do tego niegdyś zamkniętego źródła dołączono paralelne opowiadania o dziejach bojarów halickich, a także najprawdopodobniej relacje wdowy po Romanie Mścisławowiczu lub kogoś z jej otoczenia. Na to ostatnie wskazuje widoczna korelacja szczegółowości opisów różnych wydarzeń i miejsca przebywania dworu Romanowej. Druga strategia dotyczy okresu 1228–1244. W tej partii tekstu podstawę szkieletu chronologicznego stanowi zapewne tzw. Zwód Daniela – hipotetyczne źródło powstałe na dworze Daniela Romanowicza, w którym wydarzenia ułożono w sposób niemal rocznikarski. Do zwodu wprowadzono wtórnie wstawki w postaci krótkich opowieści odnoszących się do dwóch, trzech lub więcej lat. Wprowadzenie każdej z nich kronikarz zasygnalizował powtórzeniem na końcu informacji ją poprzedzającej. Jest to sygnał dla czytelnika, że narracja powraca na wcześniejsze, zaburzone przez wstawkę, tory poprawnej chronologii kodeksu. Do narracji zostały włączone także wiadomości o Wasylku w celu podkreślenia jego roli w opisywanych wydarzeniach. W tej części źródła znajdują się również liczne informacje tzw. prorocze, odnoszące się do czasów późniejszych niż te, z którymi sąsiadują. W jednej z nich Daniel został określony mianem króla, zatem mogła powstać najwcześniej po 1253 r. Trzeci system narracji obejmuje lata 1245–1259. Opowieść w tej części źródła jest bardziej szczegółowa, niż w jego wcześniejszych partiach, a jej podstawą są wątki: babenbersko-węgierski, litewsko-jaćwieski, mongolski, polski i inne. Obejmują one dzieje jakiegoś obszaru i jego stosunków z Rusią Halicko-Wołyńską. Autor kroniki podzielił wątki na fragmenty obejmujące opisy poszczególnych kwestii, a w obrębie tych fragmentów zastosował porządek chronologiczny narracji. Powracając do wątku przerwanego wcześniej, kronikarz rozpoczyna opowieść od momentu jego zakończenia lub, jeżeli przez dłuższy okres nic się w nim nie działo, wykorzystuje inny wątek do umiejscowienia go w czasie. Taki układ tekstu wskazuje na włączenie do kroniki źródła powstałego najpóźniej w latach sześćdziesiątych XIII w. Ostatnia narracja chronologiczna dotycząca opisu wydarzeń z lat 1260–1290, jest zbliżona do odnoszącej się do okresu 1228–1244, tj. cechują ją wstawki. Fakt ten wskazuje na to, że wszystkie wstawki w kronice są wynikiem pracy jej ostatniego redaktora. Trzy zawarte w omawianym źródle sugestie, według których ostatnie informacje stworzono po śmierci Lwa lub w okresie późniejszych rządów Mścisława (lub po jego śmierci), pozwalają określić moment powstania kroniki w znanej współcześnie postaci na ostatnie dwie dekady XIII i (lub) na początek XIV w. Liczne odwołania do Hilariona, Latopisu Kijowskiego i innych przekazów wskazują na to, że opisywana kronika od początku stanowiła część większej latopisarskiej kolekcji historiograficznej. Pod tym terminem autor książki rozumie zestawienie w jednym rękopisie materiałów powstałych w różnym czasie i realizujących różne cele poznawcze i ideowe aktualne dla momentów swego powstania. Dzięki wtórnemu zestawieniu w jedną całość zyskiwały one nową interpretację i tworzyły nową całość historiograficzną. W XIII w. na Rusi kolekcje historiograficzne zastępowały nieistniejącą wówczas syntezę dziejów kraju. Powstały po 1205/1206 r., kiedy to w różnych ośrodkach zaczęły powstawać latopisy skupiające się na dziejach konkretnych ziem. Połączenie tych latopisów z dziełami wcześniejszymi pozwalało zakorzenić je w historii całej Rusi. Połączenie w jednej kolekcji Kroniki halicko-wołyńskiej z Powieścią doroczną oraz Latopisem Kijowskim stanowiło swego rodzaju deklarację programu politycznego przedstawiając władców południowo-zachodniej Rusi jako kontynuatorów dzieł dawnych książąt kijowskich. Równocześnie potomstwo Romana Mścisławowicza przejmowało nową etykietę literacką, która była de facto kalką funkcjonujących głównie na Rusi Kijowskiej koncepcji monarchicznych, zaszczepionych najsilniej przez Hilariona. Z tego punktu widzenia Powieść doroczna i Latopis Kijowski miały realny wpływ na metodę pracy kronikarza Romanowiczów. Należy podkreślić, że kwestia funkcjonowania Kroniki halicko-wołyńskiej w ramach szerszego zespołu źródeł nie była dotąd rozpatrywana w osobnym studium. Znaczącą pomocą dla czytelnika jest aneks („Tablica chronologiczna Kroniki halicko-wołyńskiej”), w którym czytelnik odnajdzie dokładne datowanie poszczególnych fragmentów omawianego zabytku piśmiennictwa staroruskiego.

Część pierwsza monografii obejmuje dzieje królestwa i jego supremacji w Europie Środkowej i południowej do końca panowania dynastii Ludolfingów. Jako opisująca tak rozległy okres historyczny nie może uchylić się od ukazania wydarzeń wcześniejszych, które wywarły wpływ na bieg historii w przedmiotowym zakresie. Z tego powodu, jak również z przyczyny wniosków wyciągniętych przez historiografię europejską z poszczególnych faz tworzenia Rzeszy rozumianej jako Święte Cesarstwo Rzymskie, w powiązaniu z ewolucją terytorialno-dynastyczno-ustrojową Rzeszy Franków stworzonej przez Pepina Krótkiego i jego syna Karola Wielkiego, musi zostać choćby w najogólniejszych zarysach przedstawiona tej, frankońskiej Rzeszy historia, wraz z wskazaniem najważniejszych etapów przemian ustrojowych.

Fragment: "Zaprowadzono mię więc pod jeden z ogromnych filarów drewnianych, wspierających szerokie sklepienie podziemia, i zaopatrzonych u góry w mocne obręcze żelazne. Włożono mi na ręce kajdanki, i kazano wstąpić na matę rusztowania, na dwa czy trzy stopnie wysokie. Potem mi podniesiono w górę ramiona, wpuszczono gruby drąg żelazny naprzód w obręcze kajdan moich w ręku, a następnie we wspomniane wyżej obręcze u góry filaru, i żelaznymi klinami takowy przymocowano. Dopełniwszy tych przygotowań, usunięto mi spod nóg stopień, na którym stałem, wskutek czego ciało moje pozostało zawieszone w powietrzu za ręce. Ponieważ jednak i tak jeszcze końcami palców u nóg lekko dotykałem ziemi, a nie było sposobu podnieść mię wyżej, innego przeto użyto środka, i ziemię spod nóg mi odgarniono."

Czy na podstawie dokumentów, świadectw, relacji wytworzonych wiele lat po wydarzeniach, przez ludzi przeżywających rzeczywistość w ramach innego uniwersum symbolicznego – można sensownie mówić/pisać o sposobach doświadczania świata milczących podmiotów wydarzeń? Z tym metodologicznym problemem musiała się najpierw zmierzyć autorka omawianej książki, w której zamierzała powiedzieć coś na temat postaw zajmowanych przez Prusów wobec zakonu niemieckiego w czasie podboju przez tegoż ich ziem. Próbę uprawomocnienia tego założenia metodologicznego podjęła Autorka w pierwszym rozdziale omawianej książki i wywiązała się z niej chyba całkiem dobrze. Trzeba tu podkreślić, że niewiele znajdziemy na rynku historycznym wydawnictw, których autorzy tak szeroko i gruntownie podejmują metodologiczne i epistemologiczne problemy związane z przedmiotem swojej naukowej roboty. Alicja Dobrosielska należy tu niewątpliwie do szlachetnych wyjątków.

Wiek ukraińsko-polski. Rozmowy z Bohdanem Osadczukiem. BOHDAN OSADCZUK Dziennikarz i publicysta, historyk. Urodził się w1920 roku w Kołomyi. Od 194 roku mieszkał w Berlinie. Współpracował z wieloma gazetami ukraińskimi, polskimi, niemieckojęzycznymi. Był między innymi najbliższym ukraińskim współpracownikiem Jerzego Giedroycia i berlińskim korespondentem „Neue Zurcher Zeitung”. Od 1966 roku był profesorem najnowszej historii europejskiej na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie. W 2001 roku otrzymał Order Orła Białego. Był członkiem rady Kolegium Europy Wschodniej. Zmarł w 2011 roku w Zakliczynie pod Krakowem. „Urodził się w ukraińskiej rodnie, z woli historii został obywatelem I Rzeczypospolitej, a z wyboru – najpierw studentem, a następnie dziennikarzem i profesorem na stałe związanym z Niemcami. Dlatego śmiało można o nim powiedzieć, że był Europejczykiem w pełnym tego słowa znaczeniu, dla którego najważniejszym celem w życiu stało się, jak sam mówił, porozumienie polsko-ukraińskie.” Aleksander Kwaśniewski —————————————————————— „Bohdan Osadczuk, obok Jerzego Giedroycia, stał się głównym architektem zbliżenia między Polską, a Ukrainą.” Jan Nowak – Jeziorański

Wspomnienia wojenne z lat 1918–1920, dotyczące konfliktu niepodległej Polski z bolszewicką Rosją, to cenne źródło do poznania dziejów oddziału kawalerii II Rzeczypospolitej, który nie został jeszcze w sposób wyczerpujący opisany, a mianowicie 13. Pułku Ułanów Wileńskich. Autorem wspomnień jest pochodzący z ziemi szczuczyńskiej ułan 13. pułku – Stefan Szyłkiewicz. Podejmując się w latach sześćdziesiątych XX w. opisania wydarzeń wojennych, których był uczestnikiem, stworzył niemal kronikę szlaku bojowego pułku wiodącego od Szczuczyna przez Brześć, Kobryń, Pińsk, Baranowicze, Kojdanów, Mińsk, Borysów, Połock i Wilno po udział w bitwie warszawskiej, a następnie walki o Litwę Środkową. Nie spodziewał się jednak, że praca ta ściągnie na niego represje. Inwigilowany przez organy bezpieczeństwa PRL, ograbiony przez nie z posiadanych egzemplarzy wspomnień, które trafiły na lata do esbeckich archiwów, Szyłkiewicz zmarł w 1979 r., nie doczekawszy się ich zwrotu. Dziś, w setną rocznicę odzyskania niepodległości, wspomnienia powracają i – miejmy nadzieję – trafią do powszechnego obiegu, świadcząc o wysiłku polskiego oręża na rzecz Niepodległej.

Budowanie tożsamości społeczno-kulturowej w nowym miejscu osiedlenia wiązało się z adaptacją do odmiennych i nieznanych warunków cywilizacyjnych oraz geograficzno-topograficznych. W pamięci przesiedlonych pozostał jednakże utrwalony obraz „byłej” małej ojczyzny, mniej czy bardziej skutecznie przekazywany kolejnej generacji, urodzonej już w nowej ojczyźnie. Uwarunkowania geopolityczne przez kilka dziesięcioleci utrudniały lub wręcz uniemożliwiały publiczne okazywanie zainteresowania utraconą „za Bugiem” małą ojczyzną. Po przełomowej „jesieni ludów” stały się możliwe nie tylko wyjazdy i odwiedziny dawnych, przedwojennych krain dzieciństwa, ale również „odblokowywanie” pamięci i jej pełniejsze przywracanie. Jedną z form tego zjawiska jest również udział w organizowanych na uczelni sympozjach i konferencjach historycznych, których tematem często staje się miniony świat dawnych ojczyzn w oglądzie naukowym. Temu też służyła konferencja zorganizowana przez Wydział Historyczny Uniwersytetu Gdańskiego przy współpracy Pomorskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. Jej zakres chronologiczny obejmował czas od panowania w Rzeczypospolitej króla Stefana Batorego po współczesność polskiej społeczności na Litwie. Zakres problemowy publikowanych tekstów oddaje zainteresowania badawcze ich autorów pochodzących z różnych ośrodków krajowych oraz z zagranicy.

Paris et les artistes polonais 1945-1989 / Paris and the Polish artists 1945-1989 is a volume dedicated to Polish-French artistic relations after the Second World War, in times dominated politically by communist ideology and defined by Poland’s place within the camp of the countries of ‘people’s democracy’. Since the 1950s, the Polish authorities, discreetly opposed to the political and cultural ideology of Soviet socialist realism, generally rejected in 1955 by artistic circles, promoted modernity based on a model of art-shaped in France – a country that supported Poland politically (with the involvement of the French president Charles de Gaulle) and where the Left held a strong position, with ties to the Communist Party of France. The pro-French policy of Poland (in terms of culture, too) also resulted from the desire to marginalize London as the seat of the Polish government in exile.

Jean Monnet powiedział kiedyś, że Europa będzie wykuwana w kryzysach i będzie stanowić sumę rozwiązań przyjętych w ich trakcie. Obecnie kryzysów jest w niej tak wiele, że słowo to przestało robić na kimkolwiek wrażenie. Piszę się o nich dużo, jednak większość publikowanych analiz jest albo dość wąska i ogranicza się do wybranej płaszczyzny czy rodzaju zjawisk, albo też jest na tyle deskryptywna, że pomimo tego, iż jest w stanie przekazać, co dzieje się na kontynencie, nie potrafi wyjaśnić zachodzących procesów. Festung Europa stawia pytania o przyczyny oraz wyjaśnia, jak poszczególne elementy tego wielowątkowego kryzysu europejskiego mają się do siebie czy na siebie wzajemnie wpływają. Wśród poruszanych problemów znajdują się migracja, terroryzm, tzw. kryzys demokracji reprezentatywnej, atrofia projektu unijnego, totalitaryzm nowych ideologii oraz radykalizacja postaw społecznych. Autorka jest absolwentką stosunków międzynarodowych na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politologicznych Uniwersytetu Łódzkiego oraz International Security Studies (bezpieczeństwo międzynarodowe) na University of St Andrews (Szkocja), gdzie uzyskała również stopień naukowy doktora. Obecnie pracuje jako adiunkt i wykładowca na Uniwersytecie Masaryka w Brnie. Jest członkiem Brytyjskiego Stowarzyszenia Badań Międzynarodowych (BISA) i Centrum Badań nad Bezpieczeństwem (CeSeR) w Edynburgu.

Spis treści: Wstęp I Europa Północna, Środkowa i Wschodnia na przełomie tysiącleci II Ruś i Polska III Stosunki polsko-ruskie do roku 1015 IV Wojna domowa na Rusi (1015-1017) V Rok 1017. „Wojna o gród” VI Żołnierze i taktyka armii Bolesława VII Żołnierze i taktyka wojsk Jarosława VIII Wyprawa kijowska IX Pokłosie (1018-1040?) Zakończenie Aneks Bibliografia Spis map i schematów O książce: Niemal dokładnie tysiąc lat temu doszło na terenie wschodniej części naszego kontynentu do pewnego wydarzenia, jakich w tych niestabilnych i burzliwych czasach było wiele. Oddziały młodego, niedawno zorganizowanego, ale agresywnego państwa pokonały wojska swojego sąsiada, osadzając na stolcu w jego stolicy przyjaznego sobie władcę. Epizod ten nie spowodował trwałych reperkusji ani przetasowań politycznych, zaangażował jednak siły, środki oraz przykuł uwagę znacznej części ówczesnej Europy. Dla zwycięskiego państwa wyprawa ta była ostatnim podzwonnym zasłużonej, choć niekiedy przesadnej chwały, wchodząc na trwale do narodowej tradycji. Dla pokonanego była przejściowym, choć bolesnym epizodem, częściej przemilczanym niż rozgłaszanym, a jeśli już, to jedynie w charakterze jednego z pierwszych punktów na długiej liście zarzutów. Mowa tu oczywiście o wyprawie kijowskiej Bolesława Chrobrego z 1018 roku, wyjątkowo dobrze jak na epokę opisanej źródłowo, a jednak z wielu przyczyn, często niezwiązanych z naukami historycznymi lub wojskowymi, nieznajdującej dotychczas uznania jako wydarzenie warte opisana w osobnej monografii... O autorze: Artur Foryt (ur. w 1968 w Krakowie), z wykształcenia nauczyciel języka francuskiego, absolwent Université de Nice, od ponad dwudziestu lat związany zawodowo i pasjonacko z książkami. Stale współpracuje z wydawnictwami i muzeami. Jest autorem przekładów książek historycznych: B. Souvarine, Stalin. Rys historyczny bolszewizmu, Kraków 2016; F. Chalandon, Aleksy I Komnen (1081-1118), Oświęcim 2016; P. Deschamps, Zamki i twierdze Królestwa Jerozolimskiego. Studium historyczne, geograficzne i architektoniczne, Oświęcim 2017; B. Galimard Flavigny, Joannici. Historia Zakonu Maltańskiego, Kraków 2017 oraz tekstów z epoki średniowiecza (Anonim, O początkach narodu Longobardów, Sandomierz 2012, Ari Thorgilsson Mądry, Księga Islandczyków, Sandomierz 2013, Izydor z Sewilli, Historia Gotów, Wandalów i Swebów oraz kroniki wczesnośredniowiecznej Hiszpanii, Kraków 2017). Jest także autorem kilkudziesięciu popularnonaukowych artykułów i not historycznych, publikowanych w czasopismach i na stronach internetowych.

Kronika Polska, Litewska, Żmudzka y wszystkiey Rusi, Kijowskiey, Moskiewskiey, Siewierskiey, Wołyńskiey, Podolskiey, Podgorskiey, Podlaskiey, etc., Y rozmaite przypadki woienne y domowe Pruskich, Mazowieckich, Pomorskich y inszych krain Krolestwu Polskiemu y Wielkiemu Xięstwu Litewskiemu przyległych... Maciej Stryjkowski Reprint pierwszego wydania z 1582 r. Ważne źródło naukowe pisane w języku polskim dotyczące historii Europy Wschodniej. Autor, opierając się na kronikach Jana Długosza, kronikach ruskich i innych źródłach, które skrzętnie wymienia, opisał w swej kronice przede wszystkim losy Litwy, Rusi oraz Prus Wschodnich. Monumentalne dzieło urozmaicone fragmentami wierszowanymi, szczegółowo przedstawia historię do czasów dla autora współczesnych.

Treść pracy jest dobrze osadzona w realiach przeprowadzonych badań, oparta na materiałach źródłowych i oryginalnych opracowaniach naukowych. Niektóre wnioski przeprowadzone przez Autora są konkretne i odważne, ale wiarygodne. Autor wyraźnie mówi o zagrożeniach związanych z banderyzmem, który jest ideologią antychrześcijańską i bałwochwalczą, odbiegającą od standardów cywilizacji europejskiej. Za tę profesjonalność i wiarygodność należy się Autorowi wielkie uznanie. Z recenzji ks. prof. Józefa Budniaka Autor dokonał w pracy analizy spojrzenia na unię brzeską z trzech różnych perspektyw […] Na przekór temu, co stara się wykazywać historiografia ukraińska […], prof. Osadczy wykazał, że jakkolwiek strona polska, kościelna i polityczna, nie była inicjatorem i konstruktorem unii — a jeśli nawet była, to jej udział nie był decydujący — jednakże dokonała pełnej adopcji unii. Oczywiście wiązała z nią swe cele eklezjalne, jak i polityczne, ale przede wszystkim była jej „przedmurzem”, do końca swego istnienia politycznego, a także i w czasie zaborów broniącym prawa unii do istnienia i wolności. Tym samym to Rzeczypospolita, tak często oskarżana o wrogość wobec unii, ponosiła wielorakie koszty bycia protektorką unii. Były to koszty przeciwstawiania się siłom zewnętrznym – głównie Moskwie, a potem Rosji oraz wewnętrznym: obozowi prawosławno-protestanckiemu wspieranemu z zewnątrz przez Moskwę (Rosję) i Prusy oraz kozakom, którzy byli wewnętrznymi wrogami unii numer jeden, a także masom chłopskim podburzanym przez wrogów unii podczas powstań i buntów, takich chociażby jak koliszczyzna czy ruch hajdamacki. Ogromną ceną krwi, jaką strona polska zapłaciła za wielowiekową opiekę nad unią, było ludobójstwo na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej, w czym czynny udział miało wielu wiernych i duchownych unickich. Z recenzji ks. prof. Stanisława Nabywańca

Treść pracy jest dobrze osadzona w realiach przeprowadzonych badań, oparta na materiałach źródłowych i oryginalnych opracowaniach naukowych. Niektóre wnioski przeprowadzone przez Autora są konkretne i odważne, ale wiarygodne. Autor wyraźnie mówi o zagrożeniach związanych z banderyzmem, który jest ideologią antychrześcijańską i bałwochwalczą, odbiegającą od standardów cywilizacji europejskiej. Za tę profesjonalność i wiarygodność należy się Autorowi wielkie uznanie. Z recenzji ks. prof. Józefa Budniaka Autor dokonał w pracy analizy spojrzenia na unię brzeską z trzech różnych perspektyw […] Na przekór temu, co stara się wykazywać historiografia ukraińska […], prof. Osadczy wykazał, że jakkolwiek strona polska, kościelna i polityczna, nie była inicjatorem i konstruktorem unii — a jeśli nawet była, to jej udział nie był decydujący — jednakże dokonała pełnej adopcji unii. Oczywiście wiązała z nią swe cele eklezjalne, jak i polityczne, ale przede wszystkim była jej „przedmurzem”, do końca swego istnienia politycznego, a także i w czasie zaborów broniącym prawa unii do istnienia i wolności. Tym samym to Rzeczypospolita, tak często oskarżana o wrogość wobec unii, ponosiła wielorakie koszty bycia protektorką unii. Były to koszty przeciwstawiania się siłom zewnętrznym – głównie Moskwie, a potem Rosji oraz wewnętrznym: obozowi prawosławno-protestanckiemu wspieranemu z zewnątrz przez Moskwę (Rosję) i Prusy oraz kozakom, którzy byli wewnętrznymi wrogami unii numer jeden, a także masom chłopskim podburzanym przez wrogów unii podczas powstań i buntów, takich chociażby jak koliszczyzna czy ruch hajdamacki. Ogromną ceną krwi, jaką strona polska zapłaciła za wielowiekową opiekę nad unią, było ludobójstwo na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej, w czym czynny udział miało wielu wiernych i duchownych unickich. Z recenzji ks. prof. Stanisława Nabywańca

The Times Good University Guide 2020 : Where t

Chernobyl

W przedkładanej publikacji prezentuje się wyniki analiz dotyczących tak zagadnień porównawczych, jak również wybranych aspektów ustrojów państw europejskich. Autorów interesują niekiedy bardzo szczegółowe sprawy. Zarazem trzeba podkreślić, że opierają się oni na różnych założeniach teoretyczno-metodologicznych oraz posługują się różnymi metodami analizy politologicznej. Wyrażamy nadzieję, że zaprezentowane teksty, ze względu na różnorodne tradycje naukowo-badawcze i przyjęte założenia teoretyczno-metodologiczne, dobrze ukazują wybrane tendencje niedemokratyczne, zachodzące w państwach europejskich.

Spośród najdawniejszych władców Litwy, poprzedników Jagiełły i Witolda, największą uwagę historiografii od dawna przyciąga pierwszy z nich – Mendog. Wynika to głównie z wybitnej roli tego monarchy w genezie państwa litewskiego. Dzieło jego życia – zjednoczenie ziem Litwy, dające podstawę dla jej bytu państwowego – okazało się trwałe i zapewniło mu poczesne miejsce w historii. Na widowni dziejowej pojawił się po raz pierwszy w 1219 r., kiedy to widzimy go w gronie zawierających układ pokojowy z Rusią Halicką kniaziów litewskich, jako jednego ze „starszych” wśród nich. W Europie zasłynął przez przyjęcie chrztu (1251 r.) i koronację (1253 r.) – wydarzenia, które uczyniły zeń prekursora tendencji związania Litwy ze światem zachodniego chrześcijaństwa. Twórczość badaczy, a także pisarzy i poetów inspirowały obok wspomnianych faktów również inne – walka Mendoga z rywalami o władzę i kobiety, jego sojusz z Krzyżakami, a następnie zerwanie tego przymierza, połączone z powrotem do religii przodków, wreszcie śmierć z ręki spiskowców. (Wprowadzenie, prof. dr hab. Jan Jurkiewicz)

Książka ukazuje bałkański folklor jako znaczącą część kultury ludowej, która opiera się nie tylko na słowiańskiej czy chrześcijańskiej spuściźnie, lecz na tradycji będącej amalgamatem różnorodnych elementów odziedziczonych po dawnych mieszkańcach Półwyspu. Znajdziemy w niej echa pogańskich religii, zachowanych i przekazywanych do naszych dni za pomocą twórczości ustnej (folklor i wiara) i zachowań (praktyki obyczajowe i obrzędowe). Autorka dzieli rok kalendarzowy na trzy części, zgodnie z trzema głównymi etapami ludzkiego życia i w powiązaniu z nimi przedstawia święta związane z cyklem wegetacyjnym roślin, umiejętnie wskazując na zależność człowieka od sił natury i jego podporządkowanie przyrodzie. Całość ilustrowana jest bułgarskimi, macedońskimi i serbskimi tekstami ludowymi.

,,Rosyjskie służby specjalnie czyli jak rozbić państwo” to książka opowiadająca o wielowiekowej tradycji działań dezinformacyjnych popełnianych przez rosyjskie służby specjalnie. Autor przedstawia konkretne przykłady i akcje podejmowane na przestrzeni wieków, od Iwana Groźnego przez carską Ochranę, KGB, aż po Władimira Putina, Gazprom i wojnę na Ukrainie. Poprzez przykłady konkretnych akcji dezinformacyjnych na przestrzeni prawie 500 lat, autor ukazuje niezmienność i prostotę wykorzystywanych przez rosyjskie służby specjalne metod w kontrze do ułomności europejskich i światowych elit w ich zwalczaniu. Książka omawia słynne i po dziś dzień mylnie zakorzenione w społecznej świadomości akcje specjalne takie jak np. ,,Operacja Trust”, ,,Protokoły mędrców Syjonu”, oraz współcześnie przeprowadzaną dezinformację poprzez ,,trolle internetowe” czy działania bezpośrednie na Ukrainie, w państwach bałtyckich czy USA.

W monografii Obwód Kaliningradzki w polityce bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej wieloaspektowo przedstawiono bardzo ważny problemem, jakim jest rola eksklawy kaliningradzkiej w neoimperialnej polityce Federacji Rosyjskiej. Rozpad Związku Radzieckiego spowodował zmiany w istniejącym układzie wpływów w Europie i na świecie. W jego wyniku całkowicie uniezależniły się państwa subregionu Europy Środkowej i Wschodniej, które do wchodziły w skład bloku państw socjalistycznych. Wyłoniły się także nowe państwa, do niedawna funkcjonujące jako republiki związkowe. Wydarzenia, jakie miały miejsce we wschodniej części kontynentu, wymusiły redefinicję europejskiej architektury bezpieczeństwa, łącznie ze zmianą dotychczasowych stref i obszarów wpływów. Powstała w wyniku rozpadu Federacja Rosyjska stała się nowym, znaczącym podmiotem polityczno-militarnym w światowym systemie bezpieczeństwa. Jej potęga w znacznej mierze utrzymywana jest dzięki potencjałowi militarnemu, w tym jądrowemu. W kontynentalnym wymiarze interesów Federacji Rosyjskiej ważne miejsce zajmuje obwód kaliningradzki. Po strukturalnym przesunięciu w głąb Azji eksklawa kaliningradzka stała się najdalej na zachód wysuniętą częścią rosyjskiego terytorium. Czyni to z obwodu obszar o strategicznym znaczeniu pod względem militarnym. W związku z tym wzrasta zapotrzebowanie na analizę czynników kształtujących jego pozycję w strukturze bezpieczeństwa Rosji. Kluczowym problemem w tym kontekście jest określenie roli, jaką przypisała mu Moskwa. Publikacja dedykowana jest środowiskom akademickim zajmującym się problematyką neoimperialnej polityki Federacji Rosyjskiej. Wydawnictwo zostało opracowane na podstawie bogatej bazy dokumentacyjnej i znacznej ilości publikacji dotyczących polityki bezpieczeństwa Rosji. Ze względu na aktualność i ważność poruszanych tematów, będzie ono stanowić cenną pomoc w działalności dydaktycznej Akademii Sztuki Wojennej oraz innych ośrodków akademickich.