Cóż za barwny i bogaty żywot! Historia prawdziwego romantyka, jakim był Harro Harring (1798–1870). Duńczyk z urodzenia, niemieckojęzyczny pisarz, z wyboru Polak, był zarówno niebywale popularnym w swej epoce poetą, jak i niepospolicie odważnym bojownikiem o wolność narodów, prześladowanym do końca swoich dni przez… carską policję. Mając niespełna 30 lat został ułanem, oficerem gwardii przybocznej wielkiego księcia Konstantego w Warszawie. W zamian za świetną służbę zaproponowano mu tam stanowisko… międzynarodowego szpiega carskiego na dworach europejskich. Kiedy oburzony odmówił, przedstawiono mu alternatywę: kazamaty na Syberii. Niewiele czekając czmychnął z Warszawy; ścigano go do granicy, a potem – niemal do końca życia. W każdym kraju, gdzie zjawiał się Harro Harring, ambasadorzy carscy żądali wydalenia go. Ich żądaniom czyniono (już wtedy…) zawsze zadość! Gdzież nie był ten poeta zawadiaka… Poza niemal całą Europą dotarł do Rio de Janeiro, do Ameryki Północnej, nawet do Australii. Często pod przybranymi nazwiskami. I zawsze walczył. Najpierw podwójnym orężem, czyli bronią i piórem; wielokroć raniony i kontuzjowany, przez 34 lata z kulą pistoletową w piersi, która ugrzęzła tam w wyniku pojedynku. Potem posługiwał się tylko piórem. Jego porywające wiersze uwielbiano na wszystkich kontynentach; wiele z nich poświęcił bohaterom Powstania Listopadowego i uciemiężonej Polsce. Zakochany w pięknej polskiej arystokratce, związał się na zawsze z jej ojczyzną i przybrał polskie nazwisko Kazimirowicz. Harro Harring najbardziej zasłynął oskarżycielskimi tekstami wobec rosyjskiego despotyzmu pt. Pamiętnik o Polsce pod rosyjskim panowaniem. Obnażył brutalność oraz cynizm carskiej władzy i ostrzegał przed nią, otwierając oczy wielu osobom w Europie i Ameryce. Kiedy na dodatek zdemaskował ważnego moskiewskiego szpiega na Zachodzie, barona von Schweizera, nie mógł już zaznać spokoju ze strony tajnych służb. Czując stałe niebezpieczeństwo, nigdy nie wychodził z domu bez pistoletu i sztyletu. Przepędzany, aresztowany, uwalniany w wyniku interwencji porządnych ludzi, trwał niezłomnie przy swoich ideałach. Bardzo płodny pisarz i publicysta, władający dziewięcioma językami. Opublikował ok. stu tomów swoich utworów, a mimo to żył nieraz w skrajnej nędzy, ratowany od śmierci głodowej przez przyjaciół. Uznawany za rewolucjonistę stał się jednak obiektem ostrej publicystycznej napaści Karola Marksa, ponieważ zwalczał rodzący się właśnie komunizm, który uważał za „bałamutny filozoficzny materializm i ateizm”. Ostatni tekst publicystyczny z 1869 roku poświęcił (po angielsku) swej przybranej ojczyźnie i zatytułował znamiennie Do wrogów Polski. Krystyna Szayna-Dec, posługując się znakomitą polszczyzną i opierając się tylko na faktach, napisała biografię, którą czyta się jak powieść awanturniczą. Nic dziwnego, taki bowiem był żywot tego wielkiego Polaka z wyboru.

„To jest taki Russian Style! 12 000 kilometrów na kraniec Rosji... i z powrotem"" nie jest klasyczną książką podróżniczą. Nie jest relacją z podróży, choć o podróży opowiada. Podróży pełnej nieplanowanych zwrotów i przypadków. Maciej Stroiński, pojechał na koniec kontynentu, aż do Magadanu nad Morzem Ochockim. Koleją Transsyberyjską i autobusem. Choć nie jest podróżnikiem, to świadomie zrezygnował z wygód, które gwarantuje samolot, choć w jego książce samolot też musiał się pojawić. Stroiński, jako rasowy reporter, uważnie obserwuje świat, który znika na naszych oczach i barwnie go opisuje. Te obrazy mają różne odcienie. Jest feria barw syberyjskiej przyrody, ale zaraz obok zdarta niebieska farba ze ścian porzuconych budynków, w których kiedyś toczyło się życie. Prawdziwy koloryt tej książki jednak tworzą ludzie. Opowiadają swoje historie i pokazują swój świat. Zapraszają do niego Stroińskiego, który koduje każdy szczegół, czytelnikom podpowiadając hasła potrzebne do zrozumienia tytułowego „russian style”. Maciej Stroiński nie jest zakochany w Rosji. Nie jest także jej antagonistą. Jest obserwatorem, który próbuje zrozumieć zjawiska. Brutalnie nazywa absurdy, którymi ten potężny kraj otacza mieszkańców, ale gdy jest ku temu okazja, pisze o kraju Puszkina, Lenina i Putina z prawdziwą sympatią. Choć można chwilami odnieść wrażenie, że najczęściej występującym odczuciem autora jest… niedowierzanie. Dlaczego warto sięgnąć po książkę Macieja Stroińskiego – „To jest taki Russian Style!”? Bo czyta się ją jak książkę przygodową, a chwilami nawet awanturniczą. Autor, który wyjeżdżając kompletnie nie pamiętał języka rosyjskiego, po kilkunastu dniach w królestwie Miszki, postanowił rzucać się chwilami w najgłębszą rosyjską wodę. I nie chodzi tu tylko o Bajkał, w którym Stroiński postanowił popływać pomimo ostrzeżeń miejscowych…

St Petersburg has always felt like an impossible metropolis, risen from the freezing mists and flooded marshland of the River Neva on the western edge of Russia. It was a new capital in an old country. Established in 1703 by the sheer will of its charismatic founder, the homicidal megalomaniac Peter-the-Great, its dazzling yet unhinged reputation was quickly fashioned by the sadistic dominion of its early rulers. This city, in its successive incarnations – St Petersburg; Petrograd; Leningrad and, once again, St Petersburg – has always been a place of perpetual contradiction. It was a window on to Europe and the Enlightenment, but so much of the glory of Russia was created here: its literature, music, dance and, for a time, its political vision. It gave birth to the artistic genius of Pushkin and Dostoyevsky, Tchaikovsky and Shostakovich, Pavlova and Nureyev. Yet, for all its glittering palaces, fairytale balls and enchanting gardens, the blood of thousands has been spilt on its snow-filled streets. It has been a hotbed of war and revolution, a place of siege and starvation, and the crucible for Lenin and Stalin’s power-hungry brutality. In St Petersburg, Jonathan Miles recreates the drama of three hundred years in this absurd and brilliant city, bringing us up to the present day, when – once more – its fate hangs in the balance. This is an epic tale of murder, massacre and madness played out against squalor and splendour. It is an unforgettable portrait of a city and its people.

In this meticulously researched account, Bridget Kendall explores the Cold War through the eyes of those who experienced it first-hand. Alongside in-depth analysis that explains the historical and political context, the book draws on exclusive interviews with individuals who lived through the conflict's key events, offering a variety of perspectives that reveal how the Cold War was experienced by ordinary people.

Spis treści: Wstęp I Sytuacja polityczno-wojskowa w okresie kozackiej przewagi 1648-1650 II Teatr działań wojennych III Siły i środki stron konfliktu IV Przebieg mobilizacji w Rzeczypospolitej i jej osłona V Bitwa pod Beresteczkiem VI Marsz armii koronnej na Naddnieprze VII Operacja kijowska Janusza Radziwiłła VIII Wrześniowe działania armii polsko-litewskiej pod Białą Cerkwią Zakończenie Aneksy Spis map i szkiców Bibliografia Notka o książce: Dwa lata krwawej wojny na Ukrainie nie przybliżyły Rzeczypospolitej do rozwiązania kryzysu wywołanego wystąpieniem Bohdana Chmielnickiego i buntem Kozaczyzny. Podpisana w 1649 roku ugoda zborowska okazała się kulawym kompromisem nie satysfakcjonującym żadnej ze stron. Po śmierci kanclerza Jerzego Ossolińskiego w polskiej polityce wobec Kozaczyzny nastąpił zasadniczy zwrot, a przejawem tego były uchwały nadzwyczajnego sejmu z grudnia 1650 roku. Wyprowadzenie etatu armii koronnej do 36 000 ludzi i litewskiej do 15 000 zbrojnych wskazywały jednoznacznie, że elity polityczne i szlachta postanowiły zbrojnie zdusić kozacką insurekcję. Początek ukraińskiej kampanii wydawał się spełniać pokładane w Warszawie nadzieje. Zwycięstwa w bitwach polowych pod Beresteczkiem i Łojowem otwierały drogę w głąb Ukrainy. Rozstrzygnięcie konfliktu zdawało się być na wyciągnięcie ręki. A jednak po trzech miesiącach walk, podpisana pod Białą Cerkwią ugoda praktycznie niczego nie zmieniała, poza jednym, niezwykle ważnym następstwem, brzemiennym w skutki polityczne – popychała Kozaczyznę w ramiona Moskwy. Analizując przebieg kampanii ukraińskiej 1651 roku, autor przedstawia polityczne i militarne dzieje kolejnej odsłony konfliktu polsko-kozackiego, a także próbuje odpowiedzieć na zasadnicze pytanie – dlaczego pomyślnie rozpoczęta zwycięskimi bitwami nad Styrem i Dnieprem ofensywa wojsk polskich i litewskich utknęła na Naddnieprzu, nie przynosząc oczekiwanego rozstrzygnięcia? Zaprezentuje także udział w wojnie armii litewskiej i jej wpływ na ostateczne rezultaty wojskowe i polityczne ukraińskiej kampanii. To ostatnie powinno pozwolić na szersze i bardziej obiektywne spojrzenie na postać litewskiego hetmana Janusza Radziwiłła, którego w jednostronnym, i negatywnym świetle do świadomości narodowej wprowadziła mistrzowska proza Henryka Sienkiewicza... Notka o autorze: Zdzisław Pieńkos. Urodzony w 1943 roku w Pułtusku. Absolwent Instytutu Historii Uniwersytetu Warszawskiego. Praca magisterska na seminarium z historii wojskowej pod kierunkiem profesora Stanisława Herbsta. Przez 40 lat nauczał historii w Liceum Ogólnokształcącym im. Piotra Skargi w Pułtusku. Nauczyciel prowadzący 3 laureatów i 5 finalistów ogólnopolskich olimpiad przedmiotowych. Zajmuje się historią wojskowości, a szczególnie konfliktami XVII wieku. Autor książki Wyprawa Janusza Radziwiłła na Kijów w 1651 roku. Zainteresowania architekturą średniowiecza znalazły swój wyraz w licznych podróżach i wykonaniu kilkudziesięciu ceramicznych replik średniowiecznych zamków Europy i Bliskiego Wschodu w skali 1:300, prezentowanych na wielu wystawach. Dodatkową, sportową pasję realizował jako trener podnoszenia ciężarów i trójboju siłowego w MKS „Narew” w Pułtusku. W swym trenerskim dorobku ma kilkunastu medalistów mistrzostw świata i Europy.

On the morning of 26 April 1986 Europe witnessed the worst nuclear disaster in history: the explosion of a reactor at the Chernobyl nuclear power plant in Soviet Ukraine. The outburst put the world on the brink of nuclear annihilation. In the end, less than five percent of the reactor's fuel escaped, but that was enough to contaminate over half of Europe with radioactive fallout. In Chernobyl, Serhii Plokhy recreates these events in all of their drama, telling the stories of the firefighters, scientists, engineers, workers, soldiers, and policemen who found themselves caught in a nuclear Armageddon and succeeded in doing the seemingly impossible: extinguishing the nuclear inferno and putting the reactor to sleep. While it is clear that the immediate cause of the accident was a turbine test gone wrong, Plokhy shows how the deeper roots of Chernobyl lay in the nature of the Soviet political system and the flaws of its nuclear industry. A little more than five years later, the Soviet Union would fall apart, destroyed from within by its unsustainable communist ideology and the dysfunctional managerial and economic systems laid bare in the wake of the disaster.

In 2008, when Michael McFaul was asked to leave his perch at Stanford and join President-elect Barack Obama's national security team, he had no idea that he would find himself at the beating heart of one of today's most contentious international relationships. McFaul had been studying and visiting Russia for decades, becoming one of America's preeminent scholars on the country during the first Putin era. During President Obama's first term, McFaul helped craft the policy known as "Reset," which fostered unprecedented collaboration between the two countries under Dmitry Medvedev's presidency. Later, as U.S. ambassador from 2012 to 2014, he witnessed firsthand how Vladimir Putin's new rise interrupted this era of cooperation and returned Russian-American relations to a level of hostility not known since the darkest days of the Cold War. From the outset of his ambassadorship, the Kremlin accused McFaul of being sent by Obama to foment revolution against Putin's regime. This resulting insider's account - uniquely combining history, politics and intimate personal knowledge of the corridors of power - takes us from Putin's dacha to ornate Kremlin chambers and the Oval Office, to explain how Russia really works, and why the world has entered a dangerous new era of confrontation.

Timothy Snyder shows how Russia works within the West to destroy the West; by supporting the far right in Europe, invading Ukraine in 2014, and waging a cyberwar during the 2016 presidential campaign and the EU referendum. Nowhere is this more obvious than in the creation of Donald Trump, an American failure deployed as a Russian weapon.

Taking us back to the golden age of espionage, A Spy Named Orphan reveals the impact of one of the most dangerous and enigmatic Soviet agents of the twentieth century, whose actions heightened the tensions of the Cold War.

"Wiekowe zmagania Polski i Moskwy o prymat w Europie Wschodniej i o posiadanie ziem pogranicznych nad Dźwiną i Dnieprem przechodzą rozmaite stadia i fazy. To jeden, to drugi przeciwnik bierze górę. W rozwoju tego antagonizmu, który przez przeciwieństwa religijne i kulturalne ma bardzo głębokie uzasadnienie w ewolucji dziejowej obu narodów słowiańskich, maksimum przewagi polskiej przypada na pierwszą połowę siedemnastego stulecia w związku z potężnym kryzysem wewnętrznym, jaki Moskwa przeżywa w „Smucie”. Wynikiem tego była wojna polsko-moskiewska, zaczęta przez wyprawy hufców polskich pod egidą obu Samozwańców, zainaugurowana oficjalnie wyprawą Zygmunta III na Smoleńsk."

W pracy podjęty został problem uczestnictwa regionów subpaństwowych w stosunkach międzynarodowych na przykładzie regionów Federacji Rosyjskiej. Autor na podstawie własnych badań i literatury przedmiotu przeanalizował problemy ważkie, w odniesieniu do wielu wątków nieznane polskiemu odbiorcy. Autor monografii, doktor Maciej Raś jest uznanym w środowisku politologów badaczem podejmującym kwestie związane z problemami roli państw obszaru poradzieckiego, w tym Federacji Rosyjskiej, w środowisku międzynarodowym. Autor wychodząc z założenia o zależności relacji zewnętrznych i wewnętrznych państwa podkreśla w swojej monografii znaczenie kwestii wpływu potencjału politycznego, społeczno-kulturowego, gospodarczego podmiotów na ich aktywność międzynarodową. Sięga po wiedzę z zakresu systemów politycznych, etnopolityki, podkreśla znaczenie polityzacji gospodarki, wszystko to po to, by uzasadnić złożoność analizowanych problemów i uzmysłowić czytelnikowi ich wielostronne skutki. Tym samym wskazuje na potrzebę stałego poszerzania płaszczyzny badań nie tylko o wielość nagromadzonej wiedzy, ale i konieczności zastosowania do tej analizy różnorodnych metod badawczych, niejednokrotnie wychodzących poza przyjęty zasób danej dyscypliny, czy subdyscypliny. Ten interdyscyplinarny sposób prowadzenia przez dr Rasia badań umożliwia czytelnikowi wielostronny ogląd problemu, wskazując, iż analiza aktywności międzynarodowej podmiotów państwa złożonego często wymyka się utartym schematom i dotychczas sprawdzonym analizom.

Publikacja książki, w wyważony i wieloaspektowy sposób analizującej fenomen rewolucji październikowej i przy okazji pochylającej się wnikliwie nad zjawiskiem rewolucji w ogóle, zasługuje – w moim przekonaniu – na najwyższe słowa uznania. Jest dowodem cywilnej i intelektualnej odwagi redaktora naukowego prof. Stanisława Bielenia, od lat konsekwentnie nawołującego do realistycznego, krytycznego, a zarazem trzeźwego podejścia w badaniu przeszłości i współczesności złożonych relacji polsko-rosyjskich, jak i szerzej – zjawisk i procesów determinujących stosunki międzynarodowe. Jest też odzwierciedleniem twórczej pasji i poszukiwań wielu badaczy, którzy problematykę rewolucji uznali za szczególnie istotną poznawczo wbrew mainstreamowym stereotypom, lekceważącym albo jednostronnie interpretującym tę problematykę. Książkę przeczytałem z wielkim zainteresowaniem. Przypomniała mi ona czasami dziś już nieco zapomniane zdarzenia i ich kulisy, teoretyczne spory towarzyszące kształtowaniu się refleksji nad istotą rewolucji i realnego socjalizmu. Dowiedziałem się wielu nieznanych lub mniej znanych mi wcześniej faktów i okoliczności związanych z rewolucją, zapoznałem się z nowymi dla mnie przemyśleniami i dorobkiem autorów, którzy nie byli dotąd przedmiotem moich własnych studiów. Zwróciłem uwagę na niektóre problemy dotąd wydające się marginalnymi. Zawarte w książce treści pobudzały i pobudzają nadal do myślenia, testowania swoich własnych przekonań i przeświadczeń, krytycznej weryfikacji uproszczonych sądów. Książka jest bardzo pod tym względem inspirująca; myślę, że nikt na poważnie interesujący się historią, rewolucją, kapitalizmem i socjalizmem nie powinien przejść wobec niej obojętnie. Wypełnia wyraźną lukę w polskiej współczesnej literaturze naukowej na temat rewolucji rosyjskiej, wyróżnia się wielopłaszczyznowym podejściem, unika na ogół politycznego zacietrzewienia tak charakterystycznego dla współczesnego, polskiego, także czasami i naukowego dyskursu. Doc. dr Bohdan Kaczmarek

Książka „W cieniu gigantów. Pogromy 1941 r. w byłej sowieckiej strefie okupacyjnej. Kontekst historyczny, społeczny i kulturowy” jest pracą, w której autor przedstawia zjawisko pogromów Żydów, które organizowano latem 1941 r. Praca obejmuje niezwykle szeroki obszar geograficzny, poczynając od Litwy, Łotwy i Estonii, poprzez tereny wschodnie Polski, okupowane przez wojska sowieckie po 17 września 1939 r., aż po Północną Bukowinę i Besarabię. W pracy autor nie tylko przedstawia i analizuje pogromy 1941 r., ale umieszcza je w szerszym kontekście historycznym na tle konfliktów społecznych na omawianym obszarze od początku XX w. Pogromy w Europie Środkowo-Wschodniej nie były zjawiskiem nowym, jednak w kontekście operacji Barbarossa przybrały niezwykle krwawe i tragiczne w skutkach rozmiary. Istotnym wkładem tej pracy w poznanie zjawiska konfliktów społecznych jest zarys teorii pogromów. Ważne uzupełnienie stanowi przedstawiona dokumentacja fotograficzna. Witold W. Mędykowski – historyk, politolog, urodzony w Lublinie. Absolwent historii i judaistyki na Uniwersytecie w Tel Avivie i Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Uzyskał stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce w Instytucie Studiów Politycznych PAN oraz stopień doktora historii na Uniwersytecie Hebrajskim. Od lat zatrudniony w Archiwum Yad Vashem. Był stypendystą niemieckiej Fundacji „Pamięć, Odpowiedzialność I Przyszłość” (Erinnerung, Verantwortung und Zukunft) oraz odbył studia postdoktoranckie w Międzynarodowym Instytucie Badań Holokaustu Yad Vashem w Jerozolimie. Jest autorem wielu publikacji dotyczących stosunków polsko-żydowskich, Zagłady, II wojny światowej i archiwistyki.

Książka zawiera eseje naukowe uczestników seminarium, w ramach którego dwunastu uczonych przygotowało autorskie interpretacje kluczowych elementów polskiego doświadczenia dwóch totalitaryzmów. Członkowie grupy badawczej, której prace organizowało czworo opiekunów naukowych, reprezentowali wrażliwości i metody badawcze charakterystyczne dla rożnych dyscyplin: historii i historii idei, politologii, filozofii politycznej, literaturoznawstwa, socjologii czy prawoznawstwa. "W Norymberdze głównym oskarżycielem sowieckim był Roman Andriejewicz Rudienko, prokurator odpowiedzialny za skazanie przywódców Polskiego Państwa Podziemnego w tzw. procesie szesnastu . Ten obraz doskonale opisuje sytuację Polski po II wojnie światowej. Po 6-letniej brutalnej okupacji niemieckiej, w której zginął co 6 obywatel Polski, kraj popada w ponad 40-letnią zależność od Związku Sowieckiego. Ten fakt zmienia znacząco perspektywę badacza – ani nazizm, ani komunizm nie były wyborem Polaków, ale były ich doświadczeniem." Ze wstępu dr Joanny Lubeckiej

Książka prezentuje nieznane fakty z życia Iwana Paskiewicza na tle szerokiej panoramy życia carskiego dworu, a także czasy powstania listopadowego oczami Rosjan. Publikacja powstała na podstawie nieprzebadanych dotąd przez polskich historyków dokumentów z archiwów Moskwy, Petersburga i Homla, w tym z archiwum osobistego Paskiewicza.

„Składałem się do strzału i celowałem prosto w środek celu. Nie czułem nic do wrogów. Strzelałem i przeładowywałem broń, dopóki miałem ich przed sobą”. Podczas wojny zimowej 1939-1940 fiński snajper Simo Häyhä – przezywany przez Rosjan Biełaja smiert’ (Biała śmierć) – zasłynął co najmniej 542 potwierdzonymi trafieniami w mniej niż 100 dni. Jego nazwisko i czyny są znane na całym świecie, a rekord przetrwał do dziś. Ta książka analizuje jego życie, sukces i dziedzictwo. Jak wynika z amerykańskich badań, podczas pierwszej wojny światowej jedno śmiertelne trafienie wymagało oddania przeciętnie siedmiu tysięcy strzałów karabinowych. W czasie wojny w Wietnamie liczba ta wzrosła do 25 tysięcy. Dane te są zdumiewające, zwłaszcza jeśli uwzględni się fakt, że profesjonalnie przygotowany strzelec wyborowy musi wystrzelić statystycznie zaledwie 1,3 pocisku, aby jego strzał dosięgnął skutecznie wroga. Niniejsza książka poświęcona jest jednemu z takich snajperów, legendarnemu fińskiemu bohaterowi wojennemu – Simo Häyhä, który doskonale zasłużył się krajowi podczas wojny zimowej, toczonej na przełomie 1939 i 1940 roku z byłym Związkiem Sowieckim. Cel tej pracy jest dwojaki – po pierwsze, ma przedstawić niezwykłą historię żyjącego niemal sto lat człowieka, a po drugie, złożyć hołd skromnemu wojownikowi uosabiającemu najważniejsze cechy zawodowego żołnierza, bez zastrzeżeń służącego rodzinnemu krajowi – spełniając swój obowiązek wobec ojczyzny i robiąc to najlepiej jak można. Chociaż w czasie wojny dokonał tak niezwykłych czynów, Simo Häyhä nie chciał, być stawiany na piedestale. Wolał prowadzić ciche, skromne życie. W czasie jednej z rozmów powiedział autorowi : „Robiłem, co mi kazano, najlepiej jak potrafiłem. Nie byłoby Finlandii, gdyby wszyscy inni nie postępowali w taki sam sposób”. Nie ulega wątpliwości, że to, co Simo robił w czasie wojny, nie było ani łatwe, ani przyjemne. Jako strzelec wyborowy miał obowiązek zabijać i było to zadanie nie do pozazdroszczenia. Ale, co potwierdza ta książka, nie miał w tym sobie równych.

W 2012 roku rząd Putina rozpoczął jawny proces politycznego dławienia demokracji. Kraj toczył wojnę z wrogiem wewnętrznym oraz z sąsiadami. W 2008 roku Rosja dokonała inwazji na Gruzję, a w 2014 – zaatakowała Ukrainę, anektując wielkie połacie jej terytoriów. Prowadziła jednocześnie wojnę informacyjną przeciwko demokracji zachodniej – zarówno pojęciu, jak i codziennej rzeczywistości. Zachodnim obserwatorom zajęło jednak trochę czasu uświadomienie sobie tego, co się naprawdę dzieje w Rosji, która na powrót przyjęła swoją rolę imperium zła oraz symbolu zagrożenia dla egzystencji świata. Stłumienie demokracji, działania wojenne, a nawet regres Rosji na światowej scenie – tego wszystkiego Masha Gessen była świadkiem. I chce o tym opowiedzieć. Będzie to, co było to poruszająca książka, pokazująca nie tylko, jak się żyło w Rosji w ciągu ostatnich trzydziestu lat, ale również czym była Rosja przez cały ten czas, czym się stała, i w jaki sposób. "Będzie to, co było" przedstawia Rosję, której przyszłość leży poza historią, ponieważ jej obywatele są skazani na powtarzanie dekada po próby tego samego spektaklu tyranii. "The Guardian" Masha Gessen – rosyjsko-amerykańska dziennikarka. W latach 1981–1991 pracowała w Stanach Zjednoczonych, po czym powróciła do Moskwy, by ponownie opuścić Rosję w 2013 r. Pisze m.in. dla "The New York Times" i "The New Yorker". Autorka kilku książek dotyczących głównie życia społecznego i politycznego współczesnej Rosji, m.in. "Putin. Człowiek bez twarzy".

From activist, Pussy Riot member and freedom fighter Maria Alyokhina, a raw, hallucinatory, passionate account of her arrest, trial and imprisonment in Siberian jail for standing up for what she believed in. 'One of the most brilliant and inspiring things I've read in years. Couldn't put it down. This book is freedom' Chris Kraus, author of I Love Dick 'A women's prison memoir like no other! One tough cookie!' @MargaretAtwood 'Once you begin reading, you are completely disarmed, unable to put it down until the last page' Marina Abramovic People who believe in freedom and democracy think it will exist forever. That is a mistake. What happened in Russia - what happened to me - could happen anywhere. When I was jailed for political protest, I learned that prison doesn't just teach you to follow the rules. It teaches you to think that you can never break them. It's inevitable that the prison gates will open at some point. But this doesn't mean that you leave the 'prisoner' category and go straight into the category of 'the free'. Freedom does not exist unless you fight for it every day. This is the story about how I made a choice.

Po powrocie z Katynia, pytano mnie wiele razy o „wrażenia”. Naturalnie wrażenie jest takie, o którym zwykło się mówić, że „mrozi krew w żyłach”. Stosy trupów nagich budzą najczęściej odrazę. Stosy trupów w ubraniu, raczej grozę. Może dlatego, że nici tych ubrań wiążą je jeszcze z życiem, którego je pozbawiono, a przez to stwarzają kontrast. W Katyniu znaleziono wyłącznie prawie wojskowych i to oficerów. Wymowność tego munduru robi wrażenie, zwłaszcza na Polaku. Odznaki, guziki, pasy, orły, ordery. Nie są to trupy anonimowe. Tu leży armia. Można by zaryzykować określenie – kwiat armii, oficerowie bojowi, niektórzy z trzech uprzednio przewalczonych wojen. To jednak, co najbardziej nęka wyobraźnię, to indywidualność morderstwa, zwielokrotniona w tej potwornej masie. Bo to nie jest masowe zagazowanie, ani ścięcie seriami karabinów maszynowych, gdzie w ciągu minuty czy sekund przestają żyć setki. Tu przeciwnie, każdy umierał długie minuty, każdy zastrzelony był indywidualnie, każdy czekał swojej kolejki, każdy wleczony był nad brzeg grobu, tysiąc za tysiącem! – Być może w oczach skazańca układano w grobie poprzednio zastrzelonych towarzyszy, równo, w ciasne szeregi, może przydeptywano je nogami, ażeby mniej zajmowali miejsca. I tu doń strzelano w tył głowy. – Każdy trup wydobywany w moich oczach po kolei, każdy z przestrzeloną czaszką, od potylicy do czoła, wprawną ręką, to kolejny eksponat straszliwego męczeństwa, strachu, rozpaczy, tych wszystkich rzeczy przedśmiertnych, o których my, żywi, nie wiemy. Józef Mackiewicz

Spór o prawdziwą naturę ZSRR i innych reżimów komunistycznych dzielił Francuzów przez całe dziesięciolecia. Zagadnieniu temu poświęcono we Francji wiele opracowań, rzadko jednak wspominano w nich o działaniach polskich emigrantów. Na ogół zapomina się, że świadectwa żołnierzy z armii Andersa były pierwszymi relacjami o rzeczywistości łagrowej, jakie dotarły do Francuzów po zakończeniu II wojny światowej. Niniejsza książka przybliża polskim czytelnikom nie tylko historię polskich emigrantów, którzy pragnęli przekazać Francuzom niewygodną prawdę o ich wschodnim aliancie, jej bohaterami są również ich adwersarze, którzy z całych sił bronili ideologii komunistycznej. Całość tych zmagań została ukazana na tle debat i sporów politycznych toczących się we Francji w pierwszych latach powojennych. „W książce poruszono niezmiernie ważkie kwestie, obrazuje ona bowiem nie tylko proces i okoliczności zapoznawania społeczeństwa francuskiego z polskimi świadectwami o terrorze stalinowskim, lecz także […] polityczne i mentalne perypetie związane z ich percepcją nad Sekwaną […]. Rzeczywiście w polskiej literaturze przedmiotu jest to pole badań niemal kompletnie do tej pory ignorowane”. prof. dr hab. Wojciech Rojek „Bez wątpienia dysertacja Anny Marii Jackowskiej jest cennym przyczynkiem do dziejów polskiej emigracji po II wojnie światowej, ale jest także czymś więcej, gdyż przynosi informacje o podejmowanych już podczas wojny przez Polaków działaniach mających na celu dokumentowanie popełnionych »na nieludzkiej ziemi« zbrodni. Jednocześnie jest to istotny głos w dyskusji na temat historii propagandowej zimnej wojny, w tym także zaangażowania w niej, nie bez inspiracji i dyrektyw Moskwy, warszawskiego MSZ i wysyłanych przezeń na Zachód dyplomatów. […] W mojej ocenie baza źródłowa stanowiąca podstawę książki jest doprawdy imponująca”. prof. dr hab. Tomasz Szarota