Imperium wódki

Rosja słynie z wódki, która nie tylko zajmuje centralne miejsce w życiu wielu Rosjan, ale również ma ogromne znaczenie dla zrozumienia rosyjskiej historii i polityki. Mark Schrad przekonuje, że alkoholizm w Rosji nie jest uwarunkowany genetycznie, a wynika z autokratycznego systemu politycznego, który przez wieki używał wódki jako narzędzia kierowania państwem. Autor, posługując się trudno dostępnymi dokumentami i przytaczając ciekawe anegdoty, pokazuje, jak wódka od stuleci była wykorzystywana w polityce. Z jednej strony miała uszczęśliwiać, z drugiej ułatwiała kontrolowanie społeczeństwa oraz manipulowanie nim, a także zapewniała niemałe wpływy do państwowej kasy. Schrad przedstawia różne hipotezy dotyczące pochodzenia tego trunku i opisuje badania Wiliama Pochlebkina, który próbował dociec, kto pierwszy zaczął destylację wódki (Polacy czy Rosjanie), i zginął w tajemniczych okolicznościach. Autor szczegółowo omawia stosunek rosyjskich carów - od Iwana Groźnego do Mikołaja II - do problemu nadużywania alkoholu. Wyjaśnia również katastrofalne skutki prohibicji wprowadzonej przez Mikołaja II. „Snując zaskakującą narrację o alkoholowej powodzi, Imperium wódki na nowo opowiada historię państwa rosyjskiego, gdzie kolejne autokratyczne reżimy używają alkoholu do odurzania dworzan, pacyfikowania mas, podsycania swoich imperialnych ambicji i zapełniania skarbca". David Courtwright, autor książki Forces of Habit. Drugs and the Making of the Modern World „W swej imponującej interpretacji Mark Schrad porusza niebo i ziemię, odkrywając, jak w Rosji wódka nierozerwalnie związała się z rządami oraz jak tragiczne są tego skutki dla rosyjskiego społeczeństwa". Mark Beissinger, Uniwersytet Princeton, autor książki Nationalist Mobilization and the Collapse of the Soviet State