Reforma dewolucyjna w programach głównych partii politycznych w Walii w latach 1997-2011

Pod koniec ubiegłego stulecia w Wielkiej Brytanii została zapoczątkowana reforma dewolucyjna, polegająca na gruntownej reorganizacji systemu zarządzania Szkocją, Walią i Irlandią Północną oraz zdynamizowaniu rozwoju politycznego tych obszarów. Utworzenie regionalnych zgromadzeń parlamentarnych stanowiło instytucjonalizację, a tym samym poddanie kontroli władz krajowych, mniej lub bardziej rozwiniętych tendencji ośrodkowych, będąc równocześnie czynnikiem stymulującym powstanie (walijskiej) i rozwój (szkockiej, walijskiej i irlandzkiej) tożsamości narodowej w wymiarze politycznym. Stopniowo rozbudowana samodzielność decyzyjna władz regionalnych stała się ostatecznie ważnym instrumentem urzeczywistniania aspiracji politycznych nieangielskich narodów w obrębie organizmu państwowego zdominowanego przez Anglików. Wielopłaszczyznowa otwartość devolution oraz głębokie zróżnicowane jej formuły w wymiarze geograficznym stanowiły (i nadal stanowią) najważniejsze cechy, determinujące specyficzny charakter tego zjawiska na tle procesów decentralizacyjnych zachodzących w innych państwach, odzwierciedlając tym samym ducha brytyjskiego racjonalizmu i indywidualizmu. W tym kontekście na szczególną uwagę zasługuje walijski model dewolucji, którego wdrożenie i kolejne etapy rozwoju opierały się na stosunkowo najmniej czytelnych przesłankach , stanowiąc nie tyle narzędzia zaspokajania autentycznych potrzeb i oczekiwań społecznych, lecz raczej argumenty w sporach prowadzonych przez partie polityczne, zrzeszające zwolenników i przeciwników rozluźnienia walijskiej zależności politycznej od Anglii. Przedmiotem niniejszego opracowania jest zaprezentowanie sposobu postrzegania reformy dewolucyjnej oraz oceny znaczenia tego procesu na obszarze Walii w latach 1997-2011 przez główne ugrupowania funkcjonujące na regionalnej scenie politycznej, tj. Walijską Partię Pracy, walijską Partię Konserwatywną, Plaid Cymru oraz Walijskich Liberalnych Demokratów. Ze Wstępu