The question of migration and diasporas has a special place in the studies of the Latín American región. Latin America remains until today both the source as well as the destination of migrants. Intrastate and interstate fluxes of migrants are also key variables shaping this región. Over the course of centuries, migratory processes influenced many spheres of Latin American Ufe and stand out even today; dynamic and multidimensional, they affect the social, racial, ethnic, economic and cultural relations. The topic of migrations and diasporas is strictly related to another fundamental issue of Latin American studies: the questions of identity. It provides possible answers to the question: who are we? The abovementioned topics are the subject of analyses presented in this publication. Its authors are experts from Latin American and European research institutions, representing different disciplines within the framework of humanities and social sciences, which allows to present the topic from a broad temporary and disciplinary perspective. This anthology analyzes, among others, the questions of Spanish migration to the New World, indigenous mobility, The Galician diaspora in Argentina and Brazil, securitization of migration policy in México or the theme of migration in Latin American literature.

Książka niepozbawiona strrrasznych momentów! Dzięki niej dowiesz się całej prawdy i tylko prawdy o Aztekach, ich sąsiadach Majach oraz innych krwawych plemionach, których ulubionym hobby było wyrywanie ludziom serc. Jeśli chcesz wiedzieć: - dlaczego Aztekowie uwielbiali jeść żaby, larwy i jaszczurki, - jak dręczono dzieci z okazji świętowania Dni Wzrostu, - czy naprawdę Aztekowie byli kanibalami, - jakie potrawy zawdzięczamy dawnej kuchni azteckiej, przeczytaj tę książkę. Mowa tu przede wszystkim o potężnych kapłanach, podłych wojownikach i przebiegłych konkwistadorach, którzy doprawdy paskudnie rozprawili się z paskudnymi Aztekami. Jeśli masz wrażliwą naturę i miękkie serce, zapomnij, że kiedykolwiek słyszałeś o serii „Strrraszna historia”.

Estudios Latinoamericanos, wydawane przez Polskie Towarzystwo Studiów Latynoamerykanistycznych, jest najstarszym polskim czasopismem publikującym materiały naukowe związane z szeroko rozumianą historią i kulturą Ameryki Łacińskiej. Ukazuje się od roku 1972. Do roku 1995 wydawane było przez Instytut Historii PAN. Twórcą pisma i jego pierwszym redaktorem był prof. dr hab. Tadeusz Łepkowski. W roku 1988 zastąpił go dr Ryszard Stemplowski. W latach 1995-2011 czasopismem kierował prof. dr hab. Aleksander Posern-Zieliński, a w roku 2012 redaktorem został prof. dr hab. Mariusz Ziółkowski. Artykuły publikowane są w języku hiszpańskim, portugalskim, angielskim lub francuskim.

Nie tylko Gombrowicz. Nieznana historia Polonii w Ameryce Łacińskiej A gdyby tak stworzyć nową Polskę? Choćby w odległej Brazylii? Tu głód i nędza, a tam złoto i brylanty w takiej obfitości, że ziemia aż świeci i po zmroku nie trzeba zapalać światła! Tak przynajmniej mówią krążący po wsi agitatorzy. Galicyjscy chłopi w Brazylii, legioniści na Haiti, Mrożek w Meksyku, żołnierze Andersa w Argentynie czy młodzi ludzie, którzy przypadkiem trafili do Chile i już tam zostali. Tomasz Pindel rusza na nieznany ląd: przeczesuje archiwa i literaturę, dociera do różnych pokoleń emigrantów i słucha ich niezwykłych historii. Dlaczego uprawa yerba mate stała się w Argentynie polską specjalnością? Na czym polegała polsko-niemiecka rywalizacja w Brazylii? Jak układały się relacje emigrantów z Indianami? Dlaczego mianem polacas określa się prostytutki? Jak pisarz Bobkowski rozwinął biznes modelarski w Gwatemali? Losy swoich bohaterów autor przeplata z burzliwą historią kontynentu i obrazami współczesnych dynamicznych zmian. Pokazuje skrajnie odmienne oblicza polskiej emigracji na przestrzeni ostatnich trzystu lat. I choć pisze o ludziach z daleka – zza horyzontu – niepostrzeżenie przystawia czytelnikom migracyjne zwierciadło. Ukazujące się w nim oblicze jest nie mniej zaskakujące. Tomasz Pindel – pisarz, autor publikacji literaturoznawczych, biograf Mario Vargasa Llosy. Specjalizuje się w przekładach literatury latynoskiej. Współautor audycji Piątka z literatury (RMF Classic).

W kontekście zmian zachodzących w sferze religijności latynoamerykańskiej i coraz większego wpływu religii na politykę, zauważalnego od początku procesu demokratyzacji państw latynoamerykańskich zainicjowanego w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku, teksty analityczne zebrane w piątym tomie Studiów Iberoamerykańskich UMCS, zatytułowanym Polityka i religia w Ameryce Łacińskiej, opracowanym i wydanym pod redakcją prof. dr hab. Katarzyny Krzywickiej, politologa z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, i dr Renaty Siudy-Ambroziak, filozofa społecznego z Uniwersytetu Warszawskiego, mają dużą wartość nie tylko dlatego, że poruszają bardzo aktualną tematykę, ale także ze względu na ich znaczący wkład do debaty akademickiej i dostarczenie cennej wiedzy szerszemu gronu czytelników zainteresowanych tym tematem. W artykule wstępnym do tomu jego redaktorki przedstawiają wnikliwą analizę przeglądową stosunków pomiędzy religią i polityką w kontekście historycznym, ze szczególnym uwzględnieniem Ameryki Łacińskiej. Dalszą część zbioru stanowi piętnaście artykułów autorstwa specjalistów z Polski, Hiszpanii, Niemiec i państw Ameryki Łacińskiej. (...) Uwaga autorów skupiona jest głównie na relacji pomiędzy polityką i religią, jednak przy okazji przedstawiają oni też różne inne aspekty kultury religijnej w Ameryce Łacińskiej, co pozwala na lepsze zrozumienie miejsca, jakie zajmuje religia w społeczeństwach latynoamerykańskich. Z recenzji prof. dr Albene Miriam Menezes Klemi, Universidade de Brasília

Estudios Latinoamericanos wydawane przez Polskie Towarzystwo Studiów Latynoamerykanistycznych jest najstarszym polskim czasopismem publikującym materiały naukowe związane z szeroko rozumianą historią i kulturą Ameryki Łacińskiej. Ukazuje się od roku 1972, do roku 1995 wydawane było przez Instytut Historii PAN. Twórcą pisma i jego pierwszym redaktorem był prof. dr hab. Tadeusz Łepkowski, w roku 1988 zastąpił go dr Ryszard Stemplowski. W latach 1995 - 2011 czasopismem kierował prof. dr hab. Aleksander Posern-Zieliński, a w roku 2012 redaktorem został prof. dr hab. Mariusz Ziółkowski. Artykuły publikowane są po hiszpańsku, portugalsku, angielsku lub francusku. Wersja elektroniczna pisma powstała dzięki dotacjom z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz zaangażowaniu wielu członków PTSL w tym dr hab. prof. UJ Andrzeja Krzanowskiego który zainicjował digitalizacje pisma przygotowując 10 pierwszych archiwalnych numerów.

Historia tańczących niedźwiedzi to zaskakująca i niezwykła metafora wychodzenia z komunizmu. Szabłowski w swojej książce przygląda się uwolnionym niedźwiedziom w Bułgarii i wędruje po krajach, które wciąż na wolność czekają, i tych, które mają jej zbyt wiele. Objeżdża autostopem ogłaszające niepodległość Kosowo, wozi zdezelowanym peugeotem drżących o życie Fidela Kubańczyków, kłóci się z zakochanymi w Stalinie przewodniczkami po jego muzeum, przemyca samochód na Ukrainę, nocuje na londyńskiej Victorii z bezdomną spod Pabianic. W jego książce wszyscy okazujemy się tańczącymi niedźwiedziami, którym wolność przynosi jednocześnie ulgę i ból. Witold Szabłowski to urodzony gawędziarz. Jego relacje z postkomunistycznego świata czyta się jak bajki zalatujące smrodem rzeczywistości. Absurdalna, pełna czarnego humoru ale i współczucia - ta książka to literacka perełka. Ian Buruma, redaktor naczelny „New York Review of Books" Łącząc odważne dziennikarstwo z jeszcze odważniejszymi alegoriami , Pan Szabłowski wytrwale i z humorem uczy nas, że wolność jest czymś czego musimy pożądać a nie po prostu oczekiwać. Timothy Snyder, historyk, autor bestsellerów New York Times’a ”O Tyranii”, „Czarna ziemia”, „Skrwawione ziemie”

Prezentowana książka jest zbiorem interdyscyplinarnych studiów dotyczących wybranych aspektów społecznych, politycznych, gospodarczych, kulturowych i demograficznych krajów hiszpańsko- oraz portugalskojęzycznych o kolonialnej przeszłości. Zakres geograficzny podejmowanej tematyki obejmuje tereny Ameryki Południowej i Centralnej, ale też Gwinei Równikowej, która doświadczyła hiszpańskiego kolonializmu i jest jedynym państwem w Afryce, gdzie hiszpański ma status języka urzędowego. Autorzy, reprezentujący różne dyscypliny w ramach nauk społecznych i humanistycznych, omawiają m.in. takie zagadnienia, jak: granice i pogranicza Ameryki Łacińskiej, rasa i etniczność w procesach narodotwórczych w tzw. Ameryce Hiszpańskiej, ruchy społeczne ludów rdzennych na przykładzie mobilizacji Mapuczów w Chile, hiszpańska migracja do Ameryki Łacińskiej, mit demokracji rasowej i polityka rasowa w Brazylii, a także relacje tego państwa z Afryką oraz zabiegi państwo- i narodotwórcze w Gwinei Równikowej, które symbolicznie lokują się między hiszpańskością a afrykańskością.

Najbardziej zagadkowa cywilizacja Ameryki Środkowej Przedstawiciele nieznanej cywilizacji skolonizowali Amerykę Środkową 4000 lat temu! • Skąd w sercu Meksyku wzięły się olbrzymie wyrzeźbione w bazalcie głowy o negroidalnych rysach? • Dlaczego w ich okolicy nie znaleziono żadnych śladów po narzędziach? Jak je wykonano? • Po co ich twórcy deformowali czaszki? Czy to dowód ich związków z legendarną Atlantydą? • Czy to oni założyli najstarsze miasta Majów i wznieśli piramidy Teoti huacan? • Kim byli? Cudzoziemskimi kolonizatorami, którzy przybyli za oceanu? I dlaczego tak nagle zniknęli? Do lat 30. XX wieku uważano, że najstarszą cywilizacją Ameryki Środkowej byli Majowie. Dziś wiemy, że poprzedzała ją wysoko rozwinięta kultura Olmeków. Olmekowie znali metalurgię, pismo i kalendarz na długo przed nadejściem Majów. Oficjalna nauka wciąż jeszcze nie znalazła jednak odpowiedzi na pytanie, kim byli. David Hatcher Childress usiłuje rozwiązać zagadkę pochodzenia i zagłady tego tajemniczego ludu. Ujawnia zdumiewające podobieństwa pomiędzy sztuką i pismem Olmeków a zabytkami starożytnych Chin i Afryki. I przedstawia intrygujące dowody na to, że nie byli oni rdzennymi mieszkańcami Ameryki. Przybyli zza oceanu i byli przedstawicielami starożytnej cywilizacji, która prowadziła handel transoceaniczny po całym świecie. DAVID HATCHER CHILDRESS to niezależny archeolog i podróżnik nazywany prawdziwym Indianą Jonesem, jeden z najwybitniejszych i najbardziej kontrowersyjnych współczesnych badaczy historii ludzkości. Jest autorem bestsellerów (Geniusz techniki bogów, Archeologia pozaziemska, Wimany i inne starożytne statki powietrzne oraz seria Zaginione miasta) i częstym gościem programów telewizyjnych i radiowych: Fox, NBC, CNN, Discovery, History Channel.

„ANUARIO LATINOAMERICANO – Ciencias Políticas y Relaciones Internacionales” jest recenzowanym periodykiem naukowym wydawanym przez Wydział Politologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Jest to pierwsze czasopismo naukowe o profilu politologicznym z zakresu latynoamerykanistyki wydawane w Polsce.

Zbiór reportaży z Bliskiego Wschodu, Afryki i Ameryki Łacińskiej. Bohaterami reportaży są Palestyńczycy, Syryjczycy, Libańczycy, Jordańczycy i Żydzi, partyzanci Mozambiku i Salwadoru, zamieszkujący jedną wyspę obywatele dwu państw Dominikany oraz Haiti, zmieniające się jak rękawiczki rządy Boliwii, porwany przez terrorystów ambasador RFN w Gwatemali Karl von Spreti, wreszcie prezydent Salvadore Allende i rewolucjonista Che Guevara, którego Dziennik z Boliwi Kapuściński opublikował w swoim tłumaczeniu w roku 1969. Książka tłumaczona na język francuski.

Ameryka Łacińska to obszar fascynujący, a zarazem obfitujący w niezwykłe wydarzenia historyczne. To tutaj powstało wiele cudów sztuki. To tutaj ukształtowało się latynoskie społeczeństwo na bazie mieszania ras i kultur: europejskich, prekolumbijskich i afrykańskich. Książka Mirosława Olszyckiego stanowi bogate opracowanie poświęcone kulturze, historii, działalności Kościoła oraz procesów narodotwórczych w kolonialnym Nowym Świecie. Przybliża podstawowe zagadnienia dotyczące hiszpańskiej i portugalskiej ekspansji, kolonizacji ludów i poszczególnych regionów Ameryki. Objaśnia różnorodne aspekty związane z kształtowaniem się skomplikowanej rzeczywistości, w której obok lub na bazie majańskich, azteckich oraz inkaskich świątyń powstawały katolickie katedry i domy wzorowane na budynkach Madrytu, Lizbony czy Sewilli. Podkreślając osiągnięcia kultur prekolumbijskich, autor zastanawia się także nad fenomenem hiszpańskich podbojów przełomu wieków XV i XVI, które do tej pory budzą podziw, a jednocześnie są źródłem licznych kontrowersji. Jak zauważa w rozdziale poświęconym kulturze duchowej i materialnej społeczeństw prekolumbijskich, nie można pominąć ich dorobku. W końcu XV wieku odkrycie nowego kontynentu unaoczniło Europejczykom istnienie ludów, których sztuka i osiągnięcia intelektualne okazały się całkiem odmienne od tego, co rozwinięto w Europie, a jednocześnie wskazywały na duże możliwości miejscowych społeczeństw w takich dziedzinach, jak: budownictwo, architektura, sztuka czy astronomia. Dotyczy to szczególnie rejonów obecnego Meksyku, Belize, Gwatemali, Hondurasu i Salwadoru uznawanych za miejsce narodzin i rozwoju tak zwanych cywilizacji mezoamerykańskich. Autor wskazuje, że iberyjski kolonializm, oprócz negatywnych cech, miał również wiele cech pozytywnych, biorąc pod uwagę na przykład powstałe liczne zabytki o wysokich walorach estetycznych. Te kolonialne arcydzieła Olszycki opisał na tle ówczesnych warunków topograficznych, klimatycznych oraz społecznych i pokazał je na fotografiach. Ważnym elementem książki jest także przyroda, która stała się tłem krwawej konkwisty i późniejszego procesu – budowania Nowego Świata. Autor szczególnie uważnie przygląda się sztuce, architekturze, muzyce, literaturze epoki kolonialnej, jak również działalności Kościoła i misjom jezuickim powstającym między innymi dla Indian Guaraní i Chiquitos w latach 1492–1824. Był to czas, kiedy rodziło się nowe społeczeństwo latynoskie we wzajemnych relacjach pomiędzy ludnością autochtoniczną a Europejczykami, Afrykanami, Azjatami, od Meksyku i Karaibów, poprzez Ekwador, Kolumbię, Brazylię, aż po Peru i Chile. Jak wskazuje autor, problemy postkolonializmu to sprawy bardzo aktualne, często drażliwe i mocno przeżywane przez współczesne społeczeństwa latynoskie. Dla kogo: Ta książka to prawdziwa skarbnica wiedzy na temat Iberoameryki dla osób zainteresowanych tym obszarem: jego historią, kulturą, sztuką, społeczeństwem, problemami hiszpańskiej i portugalskiej ekspansji, kolonizacji ludów i regionów Ameryki. Sprawdzi się także świetnie jako kompendium wiedzy dla podróżników wybierających się do krajów Ameryki Łacińskiej.

Few can say they’ve seen some of the most significant moments of the twentieth century unravel before their eyes. Marita Lorenz is one of them. Born in Germany at the outbreak of WWII, Marita was incarcerated in a Nazi concentration camp as a child. In 1959, she travelled to Cuba where she met and fell in love with Fidel Castro. Yet upon fleeing to America, she was recruited by the CIA to assassinate the Fidel. Torn by love and loyalty, she failed to slip him the lethal pills. Her life would take many more twists and turns - including having a child with ex-dictator of Venezuela, Marcos Perez Jimenez; testifying about the John G Kennedy assassination; and becoming a party girl for the New York Mafia, as well as a police informant. Caught up in Cold War intrigue, espionage and conspiracy - this is Marita’s incredible true story of a young girl, turned spy.

Prezentowana praca próbuje badać proces poszukiwania autonomii przez państwa latynoamerykańskie i karaibskie, które jednocześnie tkwią w zależności. Kluczowe założenia tej książki są następujące. Po pierwsze, Ameryka Łacińska i Karaiby znalazły się na peryferiach systemu międzynarodowego, stąd ich możliwość formułowania i realizacji polityki zagranicznej jest mocno ograniczona, zwłaszcza w ich relacjach z państwami centrum. Po drugie, region zawsze musiał uwzględniać fakt swojego podporządkowania jakiemuś hegemonowi. Początkowo była to Hiszpania i Portugalia (dla Karaibów także Anglia i Francja), później nastał okres dominacji Wielkiej Brytanii, która z kolei na przełomie XIX i XX wieku została zastąpiona przez Stany Zjednoczone. Po trzecie, analizując współczesną politykę zagraniczną krajów latynoamerykańskich i karaibskich, trzeba pamiętać, że funkcjonują one w niekwestionowanej północnoamerykańskiej strefie wpływów, co znacząco wpływa na możliwości działania. Po czwarte wreszcie, państwa regionu mają zbyt ograniczone zasoby, aby móc w pełni rozwinąć niezależną politykę zagraniczną. Stąd tkwią one między zależnością a poszukiwaniem szerszej autonomii działania. Nie są w stanie prowadzić niezależnej polityki zagranicznej, gdyż jest ona ograniczona przez wspomniane czynniki. Mają jedynie możliwość poszerzania swojego pola manewru w obszarach o marginalnym znaczeniu z punktu widzenia systemu międzynarodowego. Nie oznacza to, że kraje te są skazane na pasywną i reaktywną politykę, której jedyną formą egzystencji jest bezwzględne dostosowanie się do interesów dominującej potęgi. Rozważne i pragmatyczne działania – akceptujące fakt istniejącej zależności, ale próbujące ją stopniowo podważyć – mogą spowodować w większym stopniu poszerzenie pola manewru niż idealistyczne nawoływania do wyzwolenia się z istniejących więzów.

Europa to nie jedyny burzliwy kontynent. Począwszy od mozolnych prób wyzwolenia się spod europejskich wpływów, przez serię rewolucji i operacji militarnych, aż po ostatnie wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych szanse Ameryki Łacińskiej na wygraną w międzynarodowej rozgrywce nigdy nie były wyrównane. Walki wyzwoleńcze prowadzone przez Simona Bolívara, operacja Kondor wymierzona w polityczną opozycję, amerykańska inwazja na Panamę prowadzona „w słusznej sprawie”, kryzys kubański czy wojna z kartelami narkotykowymi. Autorka przygląda się najważniejszym wydarzeniom z historii i współczesności obydwu kontynentów, tworząc dynamiczny i porywający opis, poparty wieloletnimi badaniami oraz danymi. Całość porządkują szczegółowe tabele chronologiczne, podsumowujące każdy opisywany okres – od 1776 do 2016 roku. Choć amerykańska odmiana gry w ruletkę powstała we Francji, to jednak na stałe zadomowiła się właśnie za oceanem. Od europejskiej wersji różni ją obecność dwóch, a nie jednego pola „0”. Jeśli w nich znajdzie się kulka, gracze przegrywają wszystkie zakłady. W ten sposób amerykańskie kasyna zapewniają sobie dwukrotnie większe szanse na dochody z tej gry. Podobnie rzecz ma się w przypadku stosunków Stanów Zjednoczonych z Ameryką Łacińską. Choć „gra” z Europą przynosiła położonym na tych terenach koloniom niewątpliwe straty, to postawienie na kontakty z wielkim sąsiadem z północy nie okazało się lepszym zakładem. Wręcz przeciwnie, region, uznawany często za „amerykańskie podwórko”, rzadko kiedy zyskiwał na tych relacjach, będąc często już nie tylko wyzyskiwany ekonomicznie, ale także manipulowany politycznie. Mimo to przez długi czas kraje Ameryki Łacińskiej niczym nałogowi hazardziści powracały do gry, licząc, że następne rozdanie odwróci ich złą passę.

El libro "Transformaciones geopolíticas y nuevas amenazas en América Latina", bajo la redacción de la Prof. Dra. Katarzyna Krzywicka y el Dr. Paweł Trefler, tiene un gran significado para la comprensión y análisis de la problemática regional debido a que analiza temas como democracia, vinculándola con el desarrollo económico y social, diferentes aspectos de la seguridad económica y pública de los Estados latinoamericanos, y la institucionalidad. Además de su revisión conceptual, se examinan estudios de caso de países como México, Paraguay o Colombia, entre otros. Dentro de todos ellos, los factores externos e internos, así como el papel de los más variados actores, resultan fundamentales. Es por ello que este libro tiene una gran pertinencia y presenta importantes aportes para comprender la evolución de la actual realidad latinoamericana. [PROF. DRA. MARTHA ARDILA Universidad Externado de Colombia]

Siła kryzysu zadłużeniowego w latach osiemdziesiątych w Ameryce Łacińskiej sprawiła, że okres ten zwykło się tam określać mianem „straconej dekady”. Sformułowanie to odnosi się przede wszystkim do dramatycznego spadku wskaźników gospodarczych we wszystkich państw latynoamerykańskich. Skutki tego kryzysu powinno się jednak analizować w zdecydowanie szerszym kontekście. Spadek PKB czy wzrost bezrobocia rzeczywiście odcisnęły silne piętno na krajach regionu, ale choć wywołało to bolesne skutki, z czasem udało się im zaradzić. Istotniejszą konsekwencją „straconej dekady” była utrata przez kraje Ameryki Łacińskiej możliwości dalszej realizacji własnego modelu rozwoju, opartego na industrializacji poprzez substytucję importu, i konieczność zastąpienia go narzuconym z zewnątrz neoliberalizmem. Choć region opracował własne koncepcje wyjścia z kryzysu zadłużeniowego, nie było możliwości ich zaaplikowania, gdyż Międzynarodowy Fundusz Walutowy, we współpracy z prywatnymi bankami międzynarodowymi i państwami wysoko rozwiniętymi, narzucił ostre kryteria warunkowania pomocy. Jedynie uległe państwa mogły więc liczyć na uzyskanie finansowego wsparcia. Szantażem, siłą i presją zmuszano więc poszczególne kraje latynoamerykańskie do zaakceptowania neoliberalizmu. Autor książki, prof. dr hab. Marcin Florian Gawrycki z Instytutu Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, wykazuje, w jaki sposób kraje regionu próbowały oprzeć się tej zewnętrznej presji, poszukując własnej drogi wyjścia z kryzysu.

El arte de América Latina en sus diferentes formas no se somete fácilmente a clasificaciones. En cada periodo de su desarrollo encontramos los rasgos característicos de las corrientes globales de Europa y con frecuencia de Asia, pero el mayor valor de la actividad artística en América Latina parecen ser sus localidades en la escala de todo el continente, así como también los centros regionales, que en este momento se convierten en los centros que interactúan dentro de un área determinada. El libro se titula a modo muy general “Arte de América Latina”, mientras que en su subtítulo aparece la referencia a uno de los problemas que nos atane, las relaciones artísticas entre Polonia (y más ampliamente Europa) y un continente “lejano”. Se las puede observar con mayor o menor intensidad desde la época colonial hasta nuestros días. Durante la dominación espanola estos fueron los mecanismos más comunes y los procesos más característicos para el arte de la Edad Moderna que funcionó a cierta distancia de los principales centros que definieron las líneas de desarrollo más recientes y no así los contactos mutuos. Pero, ya desde la segunda mitad del siglo XIX las relaciones polaco-latinoamericanas, en cuanto al arte y cultura se refiere, son más cercanas y específicas. Estas no se limitan a las artes visuales, sino que también incluyen la literatura, el teatro y la música, e incluso la cocina. Las Américas se han convertido en la tierra prometida de la emigración polaca. En el presente volumen nos topamos tanto con la descripción de las investigaciones etnográficas polacas en Latinoamérica como con la búsqueda de los paralelismos entre los procesos artísticos y creativos en Polonia y América Latina. Volviendo a la primera afirmación, el arte de América Latina es sin duda un fenómeno diverso y complejo, tanto en términos de forma como de contenido. Anteriormente la hibridez de las obras de arte y de los fenómenos artísticos fue vista como una especie de perversión, un alejamiento de la principal corriente oficial. Desde la perspectiva histórica, la pintura, la escultura y la arquitectura de los continentes lejanos fueron tratadas como provinciales, las cuales además carecían de habilidades técnicas. Hoy en día en polifonía de voces se buscan las fortalezas del arte, por lo tanto, se abre un nuevo camino, menos eurocentrista, y a su vez el más consciente y sólido periodo de la interpretación tanto del arte viejo como del moderno en América Latina.

Z wielu relacji podbój Nowego Świata wyłania się jako wielki triumf oręża hiszpańskiego, gdzie nieliczne, ale lepiej uzbrojone oddziały Hernana Cortésa zwyciężyły hordy przesądnych barbarzyńców. Faktyczny przebieg kampanii był jednak znacznie bardziej złożony, a jego znaczenie bardziej dogłębne. Konkwistadorzy, którzy wyruszyli za Ocean skuszeni bajecznymi bogactwami i perspektywą odmiany swego życia, szybko porzucili swe nadzieje, a rzeczywistość okazała się zgoła odmienna. Szalejące zarazy, brutalna eksterminacja rdzennej ludności Karaibów i brak środków do życia, popchnęły konkwistadorów do poszukiwania nowych terytoriów i siły roboczej. Praca obrazuje sposób, w jaki te grupy śmiałków, wraz z napływem do Nowego Świata weteranów wojen w Europie oraz pomocą dziesiątek tysięcy tubylczych wojowników, do perfekcji opanowały sztukę swego rzemiosła – zabijanie bez litości dla zysku.

Reportaż Weroniki Mliczewskiej łamie stereotypy i zmienia perspektywę widzenia świata. Jest to zaskakująca opowieść o współczesnych Majach, wśród których Autorka spędziła ponad siedem miesięcy, poznając ich mroczne historie. Weronika wyruszyła do ich świata z biletem w jedną stronę, by znaleźć w nim odpowiedzi na nurtujące ją pytania o ograniczenia, wolność i czas. W poszukiwaniu prawdy przemierzyła Gwatemalę, Meksyk, Honduras, Belize i Salwador. Dotarła do odciętych od cywilizacji wiosek, gdzie nadal praktykuje się dawne rytuały. Rozmawiała z szamanami, obserwowała obchody Nowego Roku Majów i rytuał „pięciu dni nieszczęśliwych” agrarnego kalendarza Majów. Poznała zasady funkcjonowania gangów w Salwadorze, wsłuchiwała się w szept majańskich kobiet, opowiadających o traumie wywołanej wojną domową w Gwatemali. Obserwowała ich ból, strach i chęć odcięcia się od korzeni, które skazały ich mężów na śmierć. W Hondurasie spotkała się z następstwami współczesnego niewolnictwa i problemem głodu. Te oraz inne doświadczenia pozwoliły jej na zgłębianie duchowości Majów, bez ubarwień i romantycznego mitu o szamanach czy magii. Wiele historii przytaczanych przez autorkę ma wspólny mianownik: to pytanie o tożsamość, uwikłanie w kontekst kulturowy, od którego odcięcie się obiecuje zmianę, lecz także pogrąża w zagubieniu. To pytanie o miejsce dla tradycji przodków w naszej fastfoodowej kulturze. Ta szczera, cierpliwa i pozbawiona iluzji relacja jest podróżą, z której nie ma już powrotu. Weronika Mliczewska od dziesięciu lat specjalizuje się w tematach związanych z duchowością, jej poszukiwania zabrały ją do świata najbardziej hermetycznych ceremonii wśród Inków w niedostępnych bezdrożach Andów, Indian Shipibo w dżungli amazońskiej, Huicholi ukrywających się przed cywilizacją w Meksyku, pustelników buddyjskich w Himalajach, Rastafarian żyjących w odosobnieniu na Jamajce czy szamanów Sangoma w RPA. W reportażu, podobnie jak w filmie i fotografii pragnie ująć treści, które nie zawsze mieszczą się w formacie naukowym: zbudować mosty pomiędzy prastarymi tradycjami i wiedzą oraz dzisiejszym życiem, pokazać, jak bardzo mogą być one aktualne i nadal wzbogacać przeżywanie świata.